ABD Başkanı Donald Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, beraberindeki heyetle Türkiye'ye gelecek. Türk yetkililerle yapılacak görüşmelerde başta Münbiç ve Suriye olmak üzere, FETÖ ve PKK ile mücadele, Patriot savunma sistemleri ve ekonomik ilişkilerin ele alınması bekleniyor.
ABD, 19 Aralık 2018'de Suriye'deki güçlerini çekeceklerini açıklamıştı. Ancak ABD'li yetkililerin son günlerde yaptığı açıklamalar, çekilmenin hemen olmayacağı, bazı şartlara bağlı olacağı ve terör örgütü YPG/PKK'nın korunacağı mesajlarını verdi.
Bolton İsrail'de dün yaptığı açıklamada, Amerika’nın Suriye’den çekilmesinin, Türkiye’nin "Kürt savaşçıların" güvenliğini garanti etmesi ve DEAŞ'ın yenilmesi koşuluna bağlı olduğunu söylemişti. Trump da dünkü açıklamasında, "Hiçbir zaman çok hızlı bir şekilde çekileceğimizi söylemedim." ifadesini kullanmıştı.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, bugün Bolton ve heyeti, Ankara'ya gelerek başta Suriye olmak üzere, terör örgütleri FETÖ ve PKK ile mücadele, Patriot savunma sistemlerinin satışı ile ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi gibi konuları Türk yetkililerle masaya yatıracak.
Münbiç mutabakatının neticelendirilmesi
Türk ve Amerikalı yetkililer arasında ele alınacak konuların başında Münbiç geliyor. ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ile Brett McGurk'ün yerine Küresel Koalisyon Özel Temsilcisi olarak atanan James Jeffrey de Bolton'un heyetinde yer alıyor.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Amerikan askerlerini Suriye’den çekme kararından sonra çekilmenin koordinasyonu önem taşıyor. Türkiye, Suriye'nin kuzeyinde ABD'nin çekilmesiyle bir güç boşluğu oluşmasını istemiyor. Oldubittilerle karşılaşmak istemeyen Türkiye, çekilmenin ABD ile koordinasyon içinde yapılması gerektiğini savunuyor.
Türk tarafı ayrıca, çekilme için takvim görmek istiyor ve iki ülke arasındaki Münbiç mutabakatının ABD askerleri çekilmeden tamamlanmasını talep ediyor.
Ankara, rejimin ilçeye örgütü himaye edeceği bir senaryoya karşı Washington'ı uyarmıştı. Rejimin, ABD'nin hamlesinden kısa süre sonra ilçeye girdiğini ve bayrağını astığını iddia etmesi, Ankara'nın haklı olduğunu göstermişti.
Terör örgütü YPG/PKK’ya ABD'nin sağladığı silahların geri alınması sözünün tutulması da Ankara'nın öncelikleri arasında bulunuyor. Türkiye, ABD’nin tahkim ettiği cephaneliklerin ve üslerin YPG’ye bırakılmaması gerektiğini vurguluyor.
ABD araçları Münbiç'te devriyeye devam ediyor
Öte yandan AA, Münbiç'te devriye gezen ABD askeri araçlarını görüntüledi.
Görüntülere, ABD bayrağı taşıyan zırhlı araçların peş peşe ilçe merkezindeki sokaklarda dolaşması yansıdı.
Diğer yandan Münbiç mutabakatı uyarınca Türkiye ve ABD, 1 Kasım'dan bu yana 10 ortak devriye gerçekleştirdi. Faaliyetin sonuncusu 5 Ocak'ta yapıldı.
DEAŞ ile mücadele belirsizliği
Bolton'ın Suriye'den güçlerin çekilmesinin DEAŞ'ın yenilmesi şartına bağlı olduğunu söylemesi, DEAŞ ile mücadeleye ilişkin bir belirsizliği de beraberinde getirdi.
DEAŞ, Suriye'de biri iki ayrı bölgede varlık gösteriyor. Bunlardan biri, Deyrizor'da Fırat'ın doğusunda, YPG/PKK'nın çatıştığı iki belde ve diğeri ise Fırat'ın batısında rejim kuşatmasındaki çöl bölgesinde bulunan küçük bölge.
Bolton'ın DEAŞ'ın yenilmesinden kastının Deyrizor'daki iki bölge olup olmadığı merak ediliyor. Kasıt, rejimin kontrolündeki bölgeyi de içeriyorsa, o durumda da oradaki DEAŞ ile kimin mücadele edeceği sorusu beliriyor.
FETÖ ile mücadelede kararlı destek talebi
Terör örgütü FETÖ ile mücadele de Türk tarafının görüşmelerde önem vereceği bir başka konu olacak.
ABD Federal Soruşturma Bürosu'nun (FBI) örgütle ilgili yürüttüğü bir soruşturma olduğu biliniyor. Örgütün ABD’deki yapılanmasına ilişkin yürütülen soruşturmaların hızlandırılması, Türkiye'nin FETÖ ile mücadelesine daha kararlı şeklide destek verilmesi Ankara'nın önceliklerini oluşturuyor.
Fetullah Gülen başta olmak üzere örgütün elebaşlarının iadesi de Türkiye'nin görüşmelerde gündeme getireceği konular arasında yer alıyor.
Patriot satışı
İki ülke heyetleri arasındaki konulardan birinin de ABD'nin uzun menzilli hava savunma sistemi Patriotların Türkiye'ye satışı olması bekleniyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı, 3,5 milyar dolar değerindeki Patriot sistemlerinin Türkiye'ye satışına 19 Aralık'ta onay vermiş, Bolton'dan önce Ankara'ya gelen bir ABD heyeti de geçen hafta Türkiye'ye Patriot sistemleri için satış teklifini sunmuştu.
Türkiye, Rusya ile daha önce anlaşması yapılan S-400 füze sistemini alımından vazgeçmeyeceğini açıklamıştı. Türk yetkililer, S-400'lerin Patriot satışının ön koşullarından biri olmasına da karşı çıkıyor.
PKK ile mücadele
Terör örgütü PKK ile mücadele de Türk ve Amerikalı yetkililer arasındaki konulardan birini oluşturacak.
ABD yönetiminin, PKK elebaşlarından Murat Karayılan, Cemil Bayık ve Duran Kalkan'ın kimlik ya da yer tespiti için bilgi sağlayacak kişilere ödül vereceğini açıklamasından sonra Türk tarafı, terör örgütü ile mücadelenin daha kararlı yürütülmesini istiyor.
Sözde örgüt yönetiminin, "başına ödül konulanlar" listesine alınmasındaki anlayışın güçlendirilmesini isteyen Türkiye, anlık istihbarat akışı yapılmasının önemine vurgu yapıyor.
Ekonomik ilişkilerin canlandırılması isteniyor
Türk ve Amerikalı heyetin görüşmelerinde ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi de ele alınacak.
Amerikalı rahip Andrew Brunson'un Türkiye'deki tutukluluğu nedeniyle yaşanan gerginlikten ekonomik ve ticari ilişkiler de etkilenmişti. ABD yönetimi, Brunson'un tutukluğu nedeniyle 10 Ağustos'ta Türkiye'den yapılacak alüminyum ve çelik ithalatında gümrük vergilerini ikiye katlayarak sırasıyla yüzde 20 ve yüzde 50'ye çıkarmıştı.
Brunson krizinin aşılmasından sonra iki ülke arasında ekonomik ve ticari ilişkilerin istenen seviyeye ulaşması için neler yapılabileceği, taraflar arasındaki bazı ekonomik mekanizmaların canlandırılması toplantılarda görüşülecek konular arasında yer alıyor.
Bu mekanizmalar arasında Ekonomik ve Ticari Stratejik İşbirliği Çerçevesi, Ekonomik Ortaklık Komisyonu ve Türkiye-ABD Ticaret ve Yatırım Konseyi bulunuyor.
AA