bulent.sanlikan@aksam.com.tr
Türk basınının asırlık çınarı AKŞAM’ın ‘100 Yıl 100 Manşet’ sergisi Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda ziyaretçilerini bekliyor. Küratör Serhat Kula serginin hazırlık sürecini AKŞAM Cumartesi’ye anlattı.
Osmanlı Devleti’nin kaderinin yabancı devletler tarafından belirlenmek istendiği günlerde, ulusal bilincin uyanmasına katkı sağlayacak bir basın organına ihtiyaç vardı. Böylece hem yurtiçi hem de yurtdışında yaşanan olayların takip edilmesi sağlanacak hem de yaşananlara çare arayışları tartışmalarına ışık olacaktı. İşte AKŞAM’ın ilk temelleri o günlerde Kazım Şinasi (Dersan), Necmettin Sadak ve gazeteci Ali Naci Karacan tarafından 1918 yılında atıldı. Tarihi pek çok siyasi, ekonomik ve sosyal olaylara şahitlik eden AKŞAM nihayet 100’üncü yılına ulaştı. Genel Yayın Yönetmeni Murat Kelkitlioğlu yönetimindeki gazetenin 100 yıllık tarihi, Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda düzenlenen Yüzyılın AKŞAM’ı konseptiyle ‘100 Yıl 100 Manşet’ Sergisi’yle buluştu.
SERGİ İKİ BOYUTTA ELE ALINDI
Serginin hazırlanma aşamalarını ve detaylarını Küratör Serhat Kula AKŞAM Cumartesi’ye anlattı: Serginin hazırlık süreçlerinde arşivlerde gördüğümüz konular aslında bizi kendisine doğru çekti diyebilirim. Biz sadece yüzyıllık bir gazetenin bir kurumun tarihini ortaya çıkarmak için değil Türkiye’nin tarihini ortaya çıkarmak için bir çalışma yaptık. Burada ilginç olarak niteleyebileceğim birikimler çıktı. AKŞAM Gazetesi yüzyıllık tarihiyle aslında Türkiye’nin yüzyıllık perspektifini de ortaya koyuyor. Çünkü içinde çok farklı kalemlerin bugüne kadar dahil olup ayırdığını görüyoruz. Gün gün manşet manşet önemli tarihlere baktığımız zaman çok ilgimizi çeken konular oldu. Osmanlı Devleti’nin son döneminden Cumhuriyet dönemine ve daha sonrasındaki demokratikleşme süreçlerini, askeri vesayetler derken bu her bir farklı döneme farklı yorumlar ortaya koyulduğunu gördük. Bugün okullarda okutulan ve incelediğimiz tarihte o günün ve anın perspektifinden ziyade genel bir bakış açısı var.
1918’den 2018’e kadar her şey...
AKŞAM Gazetesi’nin bu sergisi ise bize gün gün farklı bakış açılarıyla aynı konuları farklı değerlendirme fırsatı sağladı. Biz sergiyi iki bölümde ele aldık. Bir bölüm tamamen AKŞAM Gazetesi’nin mutfağından çıkan mahsullerin yüzyıllık geçmişi ortaya koyuyor. Bunun içinde gurur tablolarını hissettiğimiz zafer günlerinin ertesinde atılan manşetler var. Diğer taraftan duymak istemediğimiz duymaktan üzüntü duyduğumuz acı verici olayların yer aldığı bölümler var. AKŞAM aynı zamanda dünyadaki diğer basın kuruluşlarıyla birlikte aynı zamanda olup biten hadiseleri de okurlarına yansıtıyor. Sergimizin bir diğer bölümü ise gazetenin doğuşu ve gelişimiyle ilgili bir bölümden oluşuyor. Gazetenin 1918 yılından 2018 yılına uzanan yolculuğunu İstanbullular takip edebilecek.
12 Kasım’a kadar ziyaret edebilirsiniz
Cumhuriyetin 95’inci yılında vatandaşların beğenisine sunulan sergi 12 Kasım’a kadar gün boyunca açık kalacak. İki bölümden oluşan serginin birinci bölümde AKŞAM’ın tarihini anlatan fotoğraflı görseller yer alırken, ikinci bölümde ise 15 Temmuz Hain Darbe Girişimi dahil olmak üzere yakın tarihimizi ilgilendiren pek çok önemli manşet var. AKŞAM, 15 Temmuz’da darbecilere ‘ALÇAKLAR’ manşetiyle karşı çıkıp durup milli iradeye sahip çıkmıştı.
GAZETENİN İLK SAYISI
Mütareke yıllarında İstanbul’da çıkan gazeteler arasında ulusal mücaledeyi destekleyen gazetelerin başında yer alan AKŞAM’ın 1918 yılında basılan ilk nüshası sergide yer alıyor. 23 Nisan 1920’de ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi açılmış Mustafa Kemal Atatürk ilk meclis başkanı seçilmişti. AKŞAM, 1921 yılının ilk aylarından başlayarak Anadolu haberlerine ağırlık vererek bir milletin var olma mücadelesinde yerini alan gazete oldu. AKŞAM, bir dönem Fransızca ‘L’Akcham’ adıyla da okurlarla buluştu. Sergide bu nüshalar da var. İstanbul dışında ilk olarak Ankara’da baskı işine başlayan AKŞAM, 3 Şubat 1969’dan itibaren Almanya’da da basılarak yurtdışında basılan ilk gazete oldu. Sergide bu baskılarda yer alıyor.