MERVE YILMAZ ORUÇ / merve.oruc@aksam.com.tr
D vitamini eksikliği ya da yetersizliği vücudun tüm sistemlerini etkileyerek pek çok hastalığa davetiye çıkarıyor. Bu yüzden istenilen düzeyde olması gerekiyor. Özellikle pandemi döneminde daha da dikkatli olmak gerekiyor. Uzmanlar D vitamini düşük olan Koronavirüs vakalarının hastalığı daha ağır atlattığı yönünde görüşler bildiriyor.
MUTLAKA TEDAVİ EDİLMELİ
“D vitamini besinler yolu ile vücuda alındıktan sonra güneşten gelen ultraviyole ışınların etkisi ile deride sentezlenir. Aktifleşmesi için karaciğer ve böbrekte bir takım reaksiyonlardan geçmesi gerekir. Dolayısıyla eksiklik nedenleri yiyeceklerden yetersiz alım, güneş ışığından uygun şekilde faydalanmamak, karaciğerin ve böbreğin iyi çalışmaması olarak sayılabilir.” şeklinde konuşan Medipol Pendik Üniversitesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ece Yiğit, D vitamini eksikliğinin giderilmesi için mutlaka bir doktora başvurulması ve kan tahlili yapılması gerektiğini vurguladı. Peki, D vitamini eksikliğinin belirtileri nedir? Halsizlik, yorgunluk, kas ve kemik ağrıları, kemik erimesi, kemik kırılganlığında artış, sık enfeksiyon geçirme, yara iyileşmesinde gecikme, saç dökülmesi gibi belirtiler ile kendini gösterebiliyor.
ALZHEİMERDAN KORUR
Kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyumun vücutta tutulmasını sağlayan D vitamini, çocuklarda kemik gelişimi, erişkinlerde kemik sağlığının devamı, osteoporozdan ve kemik kırıklarından korunmada çok önemli. D vitaminin bağışıklık sisteminin maksimum kapasitede çalışmasını sağlayan bir İmmünomodülatör olduğunu dile getiren Dr. Yiğit, “İnsülin direncini ve diyabet gelişim riskini azaltır. Damar yapısının korunmasını sağlar, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol düzeylerini düşürmeye yardımcı olur. Kalsiyum ile birlikte D vitamini iştahı azaltmakta ve kilo kontrolüne yardımcı olmakta. Tüm bu etkileri ile obezite, metabolik sendrom ve kalp hastalıklarına karşı koruma sağlar. Ayrıca yapılan çalışmalar hayatı boyunca yeterli D vitamini almış kişilerin alzheimer ve demansa daha az yakalandıklarını göstermiş. Ayrıca D vitamini kanser hücrelerinin çoğalma hızını da azaltıyor.”
GÜNEŞ KREMLERİ SENTEZİ ENGELLİYOR
En önemli D vitamini sağlayıcısı herkesin bildiği gibi güneş. Nisan başından ekim sonuna kadar saat 10.00 ila 15.00 arasında kollar ve bacaklar açıkta kalacak şekilde güneş yağı kullanmadan 15-20 dakika kadar güneşlenmenin D vitamini sentezlemek için yeterli olacağından bahseden Dr. Yiğit, 30 faktör ve üzeri güneş kremlerinin D vitamini sentezini büyük oranda bloke ettiği konusunda da uyarılarda bulunuyor.
GEBELİK DÖNEMİNDE TAKVİYE ŞART
Yapılan birçok çalışma D vitamini eksikliğinin kadınlarda daha sık görüldüğünü gösteriyor. Bunun nedeninin yaşam tarzı ve çevresel faktörler olduğunu dile getiren Dr. Yiğit gebeleri ve emziren hanımları da uyardı: “Gebelik ve emzirme döneminde birçok kadında D vitamini eksikliği tespit edilmekte. Bebek D vitamini ve kalsiyum ihtiyacını anneden sağlar.”
KORONAVİRÜS ETKİSİNİ AZALTIR
Koronavirüs döneminde D vitamininin önemi birçok uzman tarafından vurgulandı. Bu hastalığı hafif, orta ve ağır atlatan vakalara bakıldığında D vitamini ile ilgili önemli bir tespitin yapıldığını hatırlatan Dr. Yiğit, “Hastaların D vitamini düzeyleri karşılaştırıldığında hafif vakaların D vitamini düzeylerinin en yüksek, ağır vakaların D vitamini düzeylerinin en düşük olduğu görülmüştür. D vitamini immün sistemin en iyi şekilde çalışmasını sağlar. Koronavirüs enfeksiyonunda bağışıklık sisteminin aşırı aktif hale gelmesi nedeniyle ortaya çıkan sitokin fırtınası akciğerlere hasar vermekte, solunum sıkıntısına yol açmakta ve Koronavirüs enfeksiyonunun ölüm ile sonuçlanmasına neden olmakta. D vitamini düzeyi düşük hastalarda sitokin fırtınası görülme oranının daha yüksek olduğu tespit edilmiş. Sonuç olarak D vitamini enfeksiyona yakalanmayı engellemiyor olsa da enfeksiyonun hafif atlatılmasına yardımcı olacaktır.” şeklinde konuşuyor.