Türkiye cumhuriyeti’nin Stil ikonu

ÜMİT TEMURÇİN

umittemurcin@gmail.com

Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü kaybedişimizin 78. yılında benim de her Türk vatandaşı gibi içim buruk ve kalbimde ‘O’ var. Askeri ve siyasi dehasının yanı sıra Türkiye Cumhuriyeti’nin gelmiş geçmiş en önemli stil ikonu olan Atamızı bu yönüyle anmayı ve bu alanda da hayatımıza ne kadar önemli yenilikler getirdiğinin altını çizmeyi bir moda yazarı olarak borç biliyorum.

Çocukluğumda onun resimlerine bakar ne kadar asil ve güçlü biri olduğunu geçirirdim aklımdan. Okul sıralarında karşımda olması bana güç verirdi. Büyüdükçe daha iyi tanıdım daha çok hayran oldum. Hayatımda ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu kelimelerle anlatmam zor. Aydın kişiliği ve üstün askeri başarılarıyla tüm dünyanın her anlamda örnek aldığı bir liderdi. Herkesin gözü onun üzerindeydi. Onun kusursuz bu kişiliği, hiç şüphesiz ki kıyafet tarzına da etki etmişti.  Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün şıklık sırlarını, kıyafetleri nasıl asil taşıdığına dair ipuçlarını araştırıp sizlerle paylaşmak istedim.

ROL MODEL OLDU

Görsel hafımızda kazılı iki fotoğrafını hiç unutamam. Birincisi, takımlarının üzerine kullandığı pelerinli ve bastonlu hali… İkincisiyse gençlik yıllarında Bulgaristan’da görevliyken, gideceği bir balo için Dolmabahçe Sarayı’ndan özel getirtip kullandığı, Yeniçeri kostümüyle çektirdiği fotoğrafıdır.

Hem kendi kültürel değerlerini hem de gelişen dünya kılık kıyafet trendlerini o kadar güzel harmanlıyor ki hayran kalmamak mümkün değil. Yaptığı devrimlerin hepsinde olduğu gibi bunda da rol model olmayı başarmış çok özel bir liderdi.

İYİ BİR STİLİSTTİ

Atatürk, seyahatlerinden özel kumaşlar toplayan, hayalinde canlandırdığı modelleri terzilerine anlatmak için çizim yapan yani aynı zamanda bir stilist kimliğine de sahipti. Gittiği her davetin kıyafet koduna veya politik ülke ziyaretlerinin kültürel değerlerine göre giyinmeye dikkat etmesi ve kendine özel dokunuşlar yapması herkes tarafından çok takdir edilirdi.

Günlük kıyafetlerinin bir kısmı Paris’ten, Deporant mağazasından alınıyordu. Söylenenlere göre, Fransa’daki terzisinde Atatürk’ün bedeninde bir model bulunuyor, istenilen kıyafet bu modele göre dikiliyordu. Gömlekte genellikle açık renk, beyaz, krem ya da bej tercih ediyordu. Savarona yatı alındıktan sonra kısa kollu, ipek ya da keten gömlek giyiyordu. Değişik yaka çeşitleri kullanıyor, kimi zaman yaka takıyordu. Gömleklerinde önce Arap harfleriyle daha sonra Latin harfleriyle isminin baş harfi yazan arma kullanması ve gömleklerinin kol yada göğüs kısmına arma kullanmasıyla dikkat çekiyordu.

EVİNDE BİLE ŞIK

Evinde dahi şıklığına özen göstererek ipek kumaşlar tercih ediyor, üzerine de mavi-lacivert çizgili, kirli beyaz renkte, şal yakalı bir robdöşambr kullanıyordu. Ceket, pantolon ve yelekten oluşan siyah takım elbiseleri, köstekli saati ve mendili stilinin simgesi haline gelmişti. Seyahatlerinde daha çok tüvit takımını, güderi ceketini, ‘riding coat’ tarzındaki jokey pantolonlarını giyiyordu. Aksesuar olarak şapka, eldiven, mendil, bastonun yanı sıra kol düğmesi, çok sık olmasa da yaka iğnesi eksik olmuyordu. Askerliğinin ilk döneminde fes, savaş yıllarında kalpak kullandıktan sonra Batılı tarzda şapkalar takarak Türk halkına örnek oldu.

BEYAZ PAPYONU ONUNLA SEVDİK

Panama, silindir, melon, kasket gibi şapkalarına da, bütün giysilerine olduğu gibi isminin baş harflerinden oluşan bir marka işleniyordu: G.M.K. Kış aylarında sağlık sebeplerinden dolayı, sırtı yünlü yelekler, kaşmir kabanlarla birlikte desenli kaşkol çeşitleri öncelikleri arasındaydı. Frak ve smokinlerinde daha çok yün krep ve kumaş tercih ediyordu. Yeleklerdeyse satene ağırlık veriliyordu. Şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki smokin ve frakta beyaz papyon kullanmayı hepimiz onun sayesinde sevdik.

Pelerin, ilk kez onun omuzlarında görüldü. Hem savaşta hem Cumhurbaşkanlığı döneminde, bazen siyah, bazen mavi pelerini omuzlarında taşıyordu. Giymesi ve taşıması zor parça olan pelerinleri adeta ipek kadar hafif ve ustalıkla taşıyordu. Ceketlerinin omuz dikişlerini arkaya doğru diktirerek daha heybetli görünmesini sağlıyordu.

AYAKKABI TERCİHİ

Ayakkabı tercihi rugan veya deri çizmelerden yanaydı. Rugan ayakkabılarının astarını kırmızı kadifeyle kaplatıyordu.

Çoğunlukla çizgili çorapları, kuzu derisi içli kurt kürkünden eldivenlerini çok seviyordu. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, politikacı kimliğinin yanı sıra  uluslararası platformlarda dahi şıklığı ve asil tavırları konuşulan bir lider olarak listenin en üst sıralarında yer almaktadır. Her Türk genci gibi ben de Atamızın bize açtığı uygar medeniyet yolunda ilerleyeceğim ve onun bize miras bıraktığı değerlere sahip çıkmaya devam edeceğim. 

NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE