ÜMİT TEMURÇİN / umittemurcin@gmail.com
Son yıllarda tekstil ve moda dünyası sürdürülebilir tekstil konusunu oldukça geliştirmeye ve üretimlerini bu alanda arttırmaya özen gösteriyor. Sürdürülebilir malzemeler, sürdürülebilir tekstillerin temelidir. Peki, sürdürülebilir moda nedir? Tüketiciler bu anlamda ne kadar bilinçli? Gelin isterseniz bu konuda düşünüp kafa yormaya kelimelerin anlamlarına göz atarak başlayalım.
MODA NEDİR?
Giyinme ve süslenme eğilimindeki değişiklik gereksinimiyle toplum yaşamına giren geçici yenilik. Ya da belirli bir süre bir şeye karşı toplumca gösterilen aşırı, yaygın düşkünlük diyebiliriz. Günümüzde o kadar hızlı bir tüketim alışkanlığı edinildi ki artık hayatımızda "Fast Fashion / Hızlı Moda" terimi de yer almaya başladı. Sadece kıyafetlerde değil, aksesuar, çanta, ayakkabı ve benzeri ürün gruplarında da aynı alışkanlıklar 'çılgınlık' boyutunda tüketime yol açıyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
İçerisinde birçok farklı dengeyi barındıran bu kelimeyi daimi olma yeteneği olarak açıklayabiliriz. Sömürülen birçok kaynağın doğru kullanılması, yatımların doğru hedefler doğrultusunda yapılması, teknolojik ve inovatif gelişimlerin yönlendirilmesi, kurumsal zihniyetin ve değişimin talep artı tüketimin dengesini, insan ihtiyaçlarını hem günümüzde hem de gelecekte dengeli bir şekilde koruduğu bir atmosfer yaratması olarak tanımlanabilir.
Sürdürülebilir bir tekstil ürünü, işlevinden ödün vermeden yeniden kullanılabilen veya geri dönüştürülebilen bir üründür. Sürdürülebilir tekstiller, pestisitler ve gübreler olmadan yetiştirilebilen pamuk, kenevir veya bambu lifleri gibi yenilenebilir kaynaklardan yapılır; organik boyalar veya susuz baskı gibi düşük etkili işlemlerle üretilirler.
Sürdürülebilir tekstiller aynı zamanda sosyal eşitlik gözetilerek üretilmelidir: üretimlerinde işçileri sömürmemeli veya çocuk işçi kullanmamalıdırlar. Atölye koşulları ve üretim süreçlerinde tehlikeli kimyasallar kullanmamalıdırlar.
SÜRDÜRÜLEBİLİR TEKSTİL NEDİR?
Sürdürülebilir tekstil kaynakları dengeli kullanarak, uzun süre dayanacak şekilde tasarlanmış moda, ev tekstili, giyim, ayakkabı, çanta veya aksesuarlar anlamına gelir.
Tekstil artık hayat stilimizin çok önemli bir parçası. Tekstil ürünleri giyim, ev dekorasyonu ve diğer amaçlar için kullanılır. Ayrıca çevre üzerinde önemli bir etkiye sahiptirler. Tekstil endüstrisi, dünyayı en çok kirleten endüstrilerden biri. Tekstil üretimi, küresel enerjinin yüzde 10'unu tüketir ve tüm endüstriyel atıkların yüzde 30'unu üretir. Tekstillerin çevresel etkisi çok büyüktür ve bu etkilerin Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi tarafından belirlenen sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için tüm sanayicilerimiz ve markalar tarafından ele alınması gerekir.
Çevre sorunlarının üstesinden gelmek için kirliliği ve kaynak tüketimini azaltabilecek sürdürülebilir tekstillere odaklanmamız gerekiyor. Sentetik olanlar yerine geri dönüştürülmüş malzemeler veya doğal lifler kullanmak, eskileri yeniden kullanmak gibi tekstili daha sürdürülebilir hale getirmenin birçok yolu var. Sürdürülebilir tekstiller çevre dostu bir kumaş türüdür. Pamuk ve kenevir gibi doğal kumaşlardan veya plastik şişeler gibi geri dönüştürülmüş malzemelerden yapılırlar. Bu kumaşlar dayanıklı ve biyolojik olarak parçalanabilir. Bizler de tüketiciler olarak hem dünyanın geleceği hem de kendi sağlığımız için alışveriş yaparken artık ürünlerin etiketlerine bakıp daha bilinçli seçimler yapmalı ve ihtiyacımızın dışında tüketmemeye özen göstermeliyiz.