Her sene büyük coşkuyla kutlanıp muhteşem bir şölene dönüşen Hıdırellez bütün yurtta kutlandı. Çingeneler Kraliçesi Esma Redzepova Hıdırellez kutlamaları kapsamında 6 Mayıs'ta bir konser verdi. Konser öncesi Redzepova’yla bir araya geldik ve keyifli bir söyleşi yaptık.
Esma Hanım, İstanbul’a hoş geldiniz. Hıdırellez gecesi Leyla Gencer Opera ve Sanat Merkezi’nde çok keyifli bir konser verdiniz. Nasıl geçti konseriniz?
Türk halkıyla bu özel günü paylaşmak çok eğlenceli ve keyifliydi. Umduğumdan daha güzel bir konser oldu.
Kendi ülkenizde nasıl kutlarsınız Hıdırellez gecesini, roman olmak sizin için ayrıcalık mı yoksa dezavantaj mı?
Hıdırellez, birçok ülkede olduğu gibi bizde de aynı coşkuyla kutlanır. Roman kökenlerimden gurur duyuyorum. Hayatım boyunca roman kültürünün tanınması, romanlara dönük ayrımcılığın farkına varılması ve romanların Avrupalı diğer vatandaşlarla eşit haklara sahip olması için çalıştım. Çok geniş bir Çingene müziği repertuvarım var. Ayrıca Çingene dilindeki şarkıları dünyaya tanıttım.
Romanlar hakkında ne düşünüyorsunuz?
Roman olduğum için çok mutluyum. Etnik kökenlerimle gurur duyuyorum. Romanlara dönük ayrımcılık her zaman var oldu ve Romanlar hep bununla yüzleşmek durumunda kaldı. Aslında romanlar dünyadaki en kozmopolit halk. Aynı zamanda diğerlerini asimile etmeye çalışmamışlar. Romanların bu tavrını örnek almak ve roman kültürünü tanımak gerek. Romanların tarihi, kültür zenginliği her zaman açık fikirli oluşlarıyla gurur duyuyorum. Romanların istedikleri yerde yaşamalarına izin verilmeli çünkü kendi ülkeleri yok. Makedonya'da çok sayıda roman var ve roman kadınları sadece aile içinde değil toplumsal yaşamda da aktifler. Roman haklarını savunmak için mücadele ediyorlar. Bu aynı zamanda eğitimli roman kadınlarının sayısının arttığını da gösteriyor.
MÜZİK OLMADAN YAŞAYAMAM
52 tane çocuğunuz var. Hepsinin ismini nasıl hatırlıyorsunuz? En büyüğü ve en küçüğü kaç yaşında?
Neredeyse her yaşta çocuğum var diyebilirim ama maalesef bazıları öldü. Çocuklarımın her biriyle yakın ilişkilerim var. Birçoğu eşimle kurduğumuz müzik okuluna gittiler ve müzisyen oldular. Onlardan tek dileğim öncelikle iyi bir insan olmaları ve tabii ki sonra iyi birer müzisyen olmaları.
Hep birlikte mi oturuyorsunuz?
Herkesin yaşam alanı ayrı ama ilişkimiz çok yakın devam ediyor. Birçoğu müzisyen ve dolayısıyla onlar da çeşitli konserler vermek üzere farklı şehir ve ülkelere gidiyorlar.
Yıllardır sahnelerdesiniz... Hadi müzikle yolculuğunuzun başladığı yıllara gidelim…
Müzik olmadan yaşayamam. Müzik; benim yemeğim, aldığım nefestir. Bu çocukluğumdan beri böyle olmuştur. 1956'da Makedon radyosunda şarkı söylerken bir prodüktör, besteci ve ileride de kocam olacak Stevo Teosievski'nin dikkatini çektim. Daha sonra Belgrad Müzik Akademisi'ne gittim ve maceram başladı. Nasıl hikâyeleri olan şarkıları söylemeyi seviyorsunuz.Acıları da mutlulukları da anlatan şarkılarım var. Şarkı söylerken söylediğim sözleri yaşarım. Bu yüzden jestlerim ve mimiklerimle de iletişim kuruyorum seyirciyle. Müzik dil engelleri tanımaz.
Fakir bir ailede büyümüşsünüz. Neler öğretti size o yıllar?
Ailem müzikle iç içe olan bir aileydi. Annem bütün hayatım boyunca müziğe olan ilgimi destekledi. Ben de daha sonra müziğe ilgisi olan Roman çocuklarını desteklemek için elimden geleni yaptım.
Son olarak okuyucularımıza ne söylemek istersiniz?
Herkese mesajım birbiriyle kavga etmeyi bırakıp çocuklarımızın geleceği ve daha iyi bir dünyada yaşayabilmek için saygı, hoşgörü ve karşılıklı anlayışı öğretmelerini öneriyorum.
ŞARKI SÖYLEME SEVDAM ÇOK KÜÇÜKKEN BAŞLADI
Esma Recepova kimdir? Kişisel tarihinizi dinleyebilir miyiz?
Makedonya’nın Üsküp şehrinde doğdum. Şarkı söyleme sevdam çok küçüktüm başladı. 14 yaşında katıldığım bir yarışmayla müziğe profesyonel olarak adım attım. Eşim Stevo Teodosievsk’le birlikte dünyanın çok farklı ülkelerinde konserler verdim. Katıldığım bir World Müzik Festivali'nde ‘Çingene Müziğinin Kraliçesi’ olarak adlandırıldım. Çok sayıda albüm, single yayımladım ve film çalışmalarında yer aldım. Hayatım boyunca Çingene kültürü ve müziği, çocuklar için de birçok sosyal sorumluluk projesinde yer aldım. Bulunduğum şehrin yerel yönetimine katkıda bulunmaya çalıştım.