LEYLA ÖZTÜRK / cumartesi@aksam.com.tr
Bebeklik çağından itibaren çocuklarımıza görgü ve nezaket kurallarını öğretmek, onların birer yetişkin olduklarında daha saygın insanlar olmalarını sağlar. Evde oyuna dönüştüreceğimiz pratik uygulamalar ile onlara telefon görüşmesi, selamlaşma, diş fırçalama, öksürme ve hapşırma gibi durumlarda nasıl davranılması gerektiğini kolaylıkla öğretebiliriz.
Selamlaşma:
Yaş: 1+
Her çocuk için selamlaşma özel bir andır. Ayrıca nezaket kurallarını öğrenmesi açısından çok önemlidir. Neşeli bir karşılama tüm gün için olumlu bir başlangıç oluşturabilir. Selamlaşmayı yapan kişi, kendini çocuğun seviyesine indirir ve elini uzatır, çocuğun elini sıkar. El sıkışırken ebeveyn ya da yakını çocuğu sözlü olarak memnuniyetle karşılamalı ve keyif aldığını ona fark ettirmelidir:
"Seni görmek ne güzel! Bugün nasılsın?" gibi ifadelerle çocuğu olumlu cevap vermeye teşvik edebilirsiniz.
"İyiyim, teşekkür ederim. Siz nasılsınız?" şeklinde cevap veren çocuğa ebeveyn şu şekilde cevap verebilir:
"Çok teşekkür ederim. Bugün harika zaman geçiriyoruz!" Ayrılırken de benzer bir el sıkışması yine yapılmalıdır.
Telefon Görüşmesi:
Çocuğunuzla 1 yaşından itibaren yapacağınız bir başka etkinlik ise ona telefon görüşmesini öğretmektir. İster gerçek ister oyuncak telefon olsun çocuğunuza hem dil ve sosyal beceri kazanması hem de telefon görgü kurallarını öğrenmesi için telefon görüşmesi yaptırın. Bunun için birilerini beraber arayın; ondan aklına geleni söylemesini isteyin. 0-3 yaş arası çocuklar duyduklarını kaydettiği için 1-2 denemeden sonra telefonda muhatabıyla çok rahat diyalog kurmaya başlayacaktır.
Diş Fırçalama:
Yaş: 2+
Küçük boy diş fırçası, bir diş maketi, bir diş macunu tüpü, küçük bir su bardağı, suyla silmek için bir süngerin bulunduğu tepsiyi çocuğun masasına taşıyın ve onu masaya davet edin. Ardından diş fırçasını suya batırın. Diş macununun kapağını açıp tüpü nasıl hafifçe sıktığınızı ona gösterin. Diş fırçası üzerine bir miktar diş macunu koyun. Maket dişleri fırçaladığınızdan emin olarak önce üstte, sonra altta yuvarlama hareketleri yapmaya başlayın. Fırçalama bittikten sonra maket dişleri tepsiye koyup lavaboya götürün. Diş macununu temizleyin. Kullanılmış süngeri, temiz bir süngerle değiştirip çocuğunuzu aktiviteyi tekrarlamaya davet edin. Aktivite bittiğinde malzemeleri rafına götürmesini isteyin. Ardından kendi dişini fırçalamasını isteyin. Bu aktivite ona hem yaşam becerisi kazandıracak, hem de özgüveninin gelişmesini olumlu yönde etkileyecektir.
Öksürme ve Hapşırma:
Çocuğu etkinliğe katılmaya davet edin ardından ona öksürdüğümüzde ne yapacağımızı ve başka birine doğru öksürmememiz gerektiğini, eğer öksürürsek o kişiye zarar verebileceğimizi söyleyin. Başınızı biraz sağa çevirin. Sağ ön kolunuzu ağzınızdan yaklaşık 1-2 cm uzağa yerleştirin ve öksürün. Öksürme bittiğinde ağzınızı kapatın. Sağ kolunuzu ağzınızın önünden çekin. Başınızı hafifçe çocuğunuza doğru çevirin. Ona elinizi kullanmadığınızı söyleyin. Eğer mikroplar elimizde olursa onları daha kolay yayabileceğimizden bahsedin. Bir peçete yardımı ile de öksürüp, hapşırırken ağzını kapatabileceğini anlatın. Ardından "Sana tekrar göstereyim mi?" diye sorun. Öksürüğü tekrarlayın. Sonrasında "Artık öksürürken ağzını kapatmayı öğrendiğini" söyleyin ve ondan aynısını tekrarlamasını isteyin.
Kazanımlar:
* Çocuğa zarafet ve nezaket öğretmek
* Hijyen kurallarını öğretmek
* Vücudunun farkında olmasını ve hareketlerinin kontrolünü sağlamak
* Özellikle mikropları elleriyle yaymamak için elini değil kollarını ağzının önüne yerleştirmesi gerektiğini