Menopoz, yumurtalıkların işlevinin sona ermesi ve bunun sonucunda adet kanamasının kalıcı olarak kesilmesi anlamına geliyor. Yumurtalıklarda hormon üretiminin azalması da psikolojik, fizyolojik ve davranışsal değişikliklere yol açabiliyor. Bu yüzden menopoz, pek çok kadın tarafından bir hastalık olarak görülüyor. Menopozun doğal bir süreç olduğunu ve asla hastalık olarak yorumlanmaması gerektiğini vurgulayan Op. Dr. Övgü Doğan, menopoz döneminin kolay atlatılması için tavsiyelerde bulunuyor.
MENOPOZA GİREN KADINLARI NELER BEKLİYOR?
Ülkemizde ortalama menopoz yaşı 48-52 arasında yer alıyor. Kadının beklenen yaşam süresinin artışı sonucunda toplam yaşam süresin üçte biri gibi bir süre, postmenopozal yani menopoz sonrası dönemde geçiyor. Menopoz dönemi ise fizyolojik ve psikolojik bazı değişiklikleri beraberinde getiriyor. Menopozun kadın bedeni ve beynini önemli ölçüde etkilediğini ve kadında fiziksel, duygusal dengenin bozulmasına yol açabileceğini belirten DoktorTakvimi.com doktorlarından Op. Dr. Övgü Doğan; “Bu dönemde meydana gelen hormonal değişimle birlikte doğurganlığın da sona ermesi gençlik kaybı olarak değerlendirilebilir. Meydana gelişen değişimler kadının özgüvenini azaltabilir ve kendini çekiciliğini kaybetmiş, değersiz olarak görmesine neden olabilir. Bu durum tabii ki gerçeği yansıtmıyor” diyor. Menopoz döneminde gerginlik, sinirlilik, sık ve kolay ağlama, uykusuzluk, konsantrasyon güçlüğü, halsizlik, isteksizlik, unutkanlık ve cinsel davranış değişiklikleriyle de karşılaşılabiliyor. Östrojenin azalması ve vajinal değişikliklerle ilgili olarak eşler arasındaki iletişimi bozabilen durumlar da ortaya çıkabiliyor. Bu dönemde eşler arasındaki hoşgörünün çok önemli olduğunu söyleyen Op. Dr. Övgü Doğan, paniğe kapılmadan bir uzman görüşü almanın en akılcı yol olduğunu belirtiyor.
FİZYOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER
İnsan yaşamı bir süreç olarak düşünüldüğünde menopoz dönemi bir hastalık değil, mutlak geçirilecek süreçlerden biridir. Kişinin bu döneme ilişkin pozitif tutumda olması ise yaşam kalitesini artırmakla kalmayıp, menopoza uyum sürecini de kolaylaştırır. Op. Dr. Övgü Doğan, sağlıklı beslenmenin, sporun, egzersizin, düzenli uykunun ve sigara, alkol gibi zararlı maddelerden uzak durmanın uyum sağlama sürecinin kolay atlatılmasına yardımcı olacağını söylüyor ve kadınların menopoz döneminde karşılaşacağı fizyolojik değişiklikler ise şöyle sıralıyor:
- Vazomotor değişiklikler: Perimenopoz ve postmenopoz dönemindeki kadınların yüzde 75-85’i ateş basmalarından ve gece terlemelerinden yakınır. Bu değişiklikler yüz, boyun ve göğüste rahatsız edici ısı yayılma hissi ve ardından terleme olarak görülmektedir.
- Ürogenital değişiklikler: Üreme organları boy ve ağırlığında azalma, genital organların mukozasında incelme, düzleşme, bağ dokusu ve kaslarda atrofi, vajinanın elastikiyetinde azalma ve dış genital organlarda küçülme görülür. İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma ya da idrar kaçırma gibi durumlar da görülebilir.
- Dermatolojik değişiklikler: Deri esnekliği azalır ve deri incelir. Koltuk altı ve genital bölgedeki tüyler azalır.
- Kardiyovasküler sistem değişiklikleri: Östrojen, koroner arter haslık riskini çeşitli mekanizmalarla azaltmaktadır. Menopozla birlikte kardiyovasküler hastalık riski de artar.
- Kas ve iskelet sistemi değişiklikleri: Omurga esnekliğini zamanla kaybeder, osteoporoz gelişmeye başlar.
- Kilo artışı: Metabolik hızın azalmasıyla birlikte kilo artışı görülür.