MERVE YILMAZ ORUÇ / merve.oruc@aksam.com.tr
İGA İstanbul Havalimanı'ndaki kültür sanat etkinliklerini tek çatı altında toplayan İGART, Ressam ve Akademisyen Prof. Dr. Hüsamettin Koçan'ın önderliğinde mimarinin ve sanatın her alanından değerli üyelerin katılımıyla çalışmalarını sürdürüyor. İGART bünyesinde, ülkemizde sanata daha fazla yer açılması ve özellikle genç sanatçılara destek verilmesi amacıyla başlatılan "İGART Sanat Projeleri Yarışmaları" serisinin ilki Eylül ayında duyurulmuştu. 35 yaş altı Türk ve yabancı genç sanatçı ve gruplara yönelik olarak başlatılan yarışmaya 221 proje katıldı. Betül Kotil, Zafer Ali Akşit ve Celaset rumuzlu sanatçıların eserleri finale kalırken; yarışmanın kazananı Kotil'in eseri "SAYA'nın Sesi" oldu. Kotil, 1 milyon TL'lik büyük ödüle de hak kazandı. Havalimanının en dikkat çekici alanlarından, metro çıkış alanındaki viyadüğün alt yüzeyi için tasarlanan eserin uygulanması yaz aylarında tamamlanacak.
ANI BELLEĞİMDEN YOLA ÇIKARAK PLANLADIM
"Yarışmayı ilk olarak Prof. Dr. Gülveli Kaya ve Prof. Dr. Marcus Graf hocalarımın sosyal medyalarında gördüm. Jüri hakkında bilgi edindiğimde bu işin parçası olmayı gönülden istedim. Finalistler arasına seçildiğimi öğrendiğimde ise çok adaletli bir seçim yapıldığına emin oldum. Kimsenin tanımadığı ve İstanbul'dan uzak bir isimdim" diyen Betül Kotil, aslında bir resim öğretmeni. Ankara'da kendi çalışmalarını yaptığı bir atölyesi bulunan iki çocuk annesi Kotil projeyi şöyle anlattı: "Saya'nın Sesi, uzun zamandır aklımda olan ama mekânını arayan bir projeydi. İGA İstanbul Havalimanı ve İGART sayesinde aradığı mekânı buldu. Bu bir enstalasyon. Kendi anı belleğimden yola çıkarak planladığım bir işti. Beslendiğim, büyüdüğüm coğrafyadan ortaya çıktı. Aslen Balıkesirliyim. Kırsal bir bölgede büyüdüm. Zil sesine oldukça aşinaydım. Saya, özellikle Balıkesir yöresinde kabul görmüş bir kelime. Büyük ve küçükbaş hayvanların hem korunup otlatıldığı hem de geceleri uyuduğu kapalı bir alan. Gerekli durumlarda aileler de burada hayvanlarla birlikte kalabiliyor. 'Saya'ya gitmek' diye söyleniyor konuşma dilinde. Kuzular doğum yapınca Saya'da kalınıyor. Gebe koyunların karnındaki yavru yüz günlük olduğunda çobanlar 'Saya' töreni yapıyor. Saya bizden bir ses... Bu sesin milyonlarca ziyaretçi ile buluşacak olmasından çok mutluyum. Manifestom buydu aslında. Kamusal alanda kırsalın sesini işiteceğiz..."
Dizayn olarak kuşkanatlarından esinlendiklerini ve uçmak eyleminden yola çıkarak bir tasarım ortaya koyduklarını belirten Kotil bu çalışma ile sürdürülebilir kalkınmaya da destek olacağından bahsetti: "Ziller demirden yapılıyor. Aslında ilk başta sürdürülebilirlik olarak ön planda tuttuğum şey malzeme değildi, bu mesleğin devam ettirilmesi ekonomik olarak bu işle uğraşanların yaşamlarını devam ettirebilmesiydi. Ancak proje miadını doldurunca da bu ziller kullanılabilir. Yüz yıllık ömürleri oluyor. Projede kullanılacak zilleri Manisa Demirci ilçesinde bu işi yapan dört kişilik bir aile hazırlayacak. Tamamen el işçiliği ile hazırlanacak. Toplamda iki bin on zil kullanılacak. Aile bu zilleri iki buçuk ayda yapacak. Aslında İGA dolaylı olarak onları da desteklemiş oldu."
SAYA'NIN SESİ, YAKIN ZAMANDA YERİNİ BULACAK
Kazanan eser, İGA İstanbul Havalimanı'nda gerçekleşen törenle duyuruldu ve büyük ödül eser sahibine takdim edildi. Törende konuşma yapan İGA İstanbul Havalimanı CEO'su Kadri Samsunlu, "İstanbul Havalimanı'nda her gün binlerce kişiyi ağırlıyoruz ve bu ziyaretlerin bir deneyime dönüşmesini önemsiyoruz. İGART kapsamında bugüne kadar hayata geçen ve geçecek olan çalışmalar, binaların ruha ve kimliğe bürünmesini sağlaması açısından çok değerli. Yarışma serisinde planlanan tüm alanların sanat eserleri ile bütünleşmesini heyecanla bekliyoruz. İGA İstanbul Havalimanı'na yönelik üretim yapmak; ortaya çıkacak eserle uzun yıllar farklı ülkelerden ziyaretçilere ulaşabileceğini bilmek, özellikle genç sanatçılarımız için sıra dışı bir tecrübe. Birinci olarak seçilen ve yakın zamanda uygulaması başlayacak olan eserin sahibi Betül Kotil'e, bizimle birlikte yaşayacak bu projeyi hayata geçirdiği için teşekkür ediyorum. SAYA'nın Sesi, İstanbul'dan dünyaya ulaşacak" dedi.
İGART Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hüsamettin Koçan ise İGA'nın kültür sanat alanında hayata geçirmek istediği yenilikçi projelerin önemine dikkat çekti. Koçan, "Başvurularda Anadolu'dan genç sanatçılarımızın eserlerini görünce İGART Sanat Projeleri Yarışması'nın ne kadar doğru bir şekilde hayata geçtiğine emin olduk. İGART, sanat tarihimiz açısından ayrıcalıklı ve ölçekli bir adımı gerçekleştirdi ve bunu 16 farklı alan için daha planlanan yarışmalarla sürdürecek. Betül Kotil olmak üzere yarışmaya katılan sanatçıları tebrik ediyorum" şeklinde konuştu.