NİL ŞAHİN GÜRHAN / nil@nildiyet.com
İçinde bulunduğumuz pandemi döneminde osteroporoz riski oldukça yükseldi. Osteoporoz, halk dilinde kemik erimesi olarak adlandırılan, kemiklerde mineral yoğunluğunun azalmasına bağlı olarak ortaya çıkan ve kemiklerin kolay kırılmasına sebep olan bir hastalık.
Yaşamımızın büyük ölçüde eve bağlanması, hareket imkanımızı ve güneşten faydalanıp D vitamini ihtiyacımızı karşılamamızı zorlaştırsa da bu konuda hassas olup harekete geçmeliyiz.
Pandemi döneminde kemiklerimizi ve kaslarımızı korumak için; Hareketli yaşamalı, direk güneş görmeli, sağlıklı ve yeterli beslenmeliyiz. Evde hazırladığınız sağlıklı ev yemekleri ile yeterli ve dengeli menüler oluşturmalısınız. .
Her gün güneşe çıkın; Yetersiz D vitamini alımı kalsiyumun vücutta kullanılabilirliğini azaltır. D vitamini ihtiyacını besinlerle yeteri kadar karşılamamız mümkün değildir. D vitamini için her gün 15 dakika direk güneş ışığına çıkmalısınız. Güneşten yeteri kadar yararlanamadığınız durumlarda doktor kontrolünde D vitamini takviyeleri almalısınız.
Yeterli ve dengeli beslenin; Kalsiyumun bedende vazifesini en iyi şekilde yapması için yeterli, dengeli ve sağlıklı bir beslenme programı takip etmek gereklidir.
Yüksek proteinli ve dengesiz beslenme sistemlerinden kaçının. Beslenme programının protein içeriği de en az yağ ve posa kadar önemlidir. Çünkü protein zengini karbonhidrat fakiri dengesiz diyetler vücuttan kalsiyum atımını arttırır.
Aşırı yağlı diyetlerden kaçının. Aşırı yağ vücuttan kalsiyum atımını arttırır.
Yüksek posalı ve lifli beslenmeyin. Aşırı posa tüketimi kalsiyumun diyetle alınmasını engeller ve vücuttan kalsiyum atımını arttırır.
Sigara kullanmayın; Sigara, genel sağlığın düşmanı olduğu kadar kemiklerimizin de düşmanıdır. Östrojen üretimini azaltarak kalsiyum emilimini olumsuz etkiler. Sigara erken menapoza da neden olabilir.
Çok çay kahve, gazlı içecekler tüketmeyin. Kafein ve kafein içeren içeceklerin tüketimi ile osteoporoz arasında ilişki olduğu bilimsel çalışmalarca gösterilmiştir. Yaşam boyu yüksek kafein alımı özellikle kalça bölgesinde kemik mineral yoğunluğunu azaltmaktadır. Yapılan çalışmalar yüksek kafein tüketen bayanların beslenme programlarına en az bir su bardağı daha süt ilave ederek bu olumsuz etkiden kurtulabileceklerini göstermiştir. Kafein alımı vücutta kalsiyum emilimini azaltır. Bir fincan kahvenin 2 tatlı kaşığı sütün içerisinde bulunan kalsiyumun emilimini bozduğu tespit edilmiştir.
Alkol tüketiminde aşırıya kaçmayın. Alkollü içeceklerde en az kafeinli içecekler kadar osteoporoz açısından risk oluşturmaktadır. Alkol tüketiminde aşırıya kaçılması idrarla kalsiyum atımını arttırır. Kalsiyum atımının artması kemiklerden kalsiyum kaybının artması anlamına gelir ki, bu da osteoporozun oluşma riskini arttıran bir durumdur.
Hareket edin. Egzersiz ve düzenli fiziksel aktivite beden ve ruh sağlığını koruduğu gibi sağlığı üzerinde de olumlu etkileri vardır. Yürüme, koşu, fitness gibi egzersiz türleri kemik gücünün korunmasında olumlu etkiye sahiptir. Hareketsizlik kemik mineral yoğunluğunu olumsuz etkiler. Yapılan çalışmalar 6 ay ve üzerinde süren hareketsizliğin kemiklerden mineral kaybını arttırdığını göstermektedir. Çeşitli nedenler dolayısıyla hareketsiz kalan kişilerin mutlaka doktorlarına ve egzersiz uzmanlarına danışarak kemik mineral yoğunluğunu korumak için neler yapmaları gerektiğini öğrenmeleri ve bir diyetisyen yardımı ile beslenme programlarını düzenlemeleri gerekir.