HALUK KESİM / cumartesi@aksam.com.tr
Reklam, PR veya alışkanlık bunlar insan yaşamında yıllardır çok önemli olmuş. Belki eskiden bu yapılanların adı başka şekilde biliniyordu ama yüzyıllar boyu reklamı yapılan, iyi veya kötü tanıtılan, akıllara kazınanlar olmuştur.
Çok garip gelecek ama pastırma bunun en iyi örneği. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan dile getirene kadar en lezzetli, tabiri caizse ipek gibi sadece bıçakla kesilen ve lokum gibi Kastamonu Pastırmasının bilinirliği çok fazla değildi. Sadece o yörede olan veya lezzet düşkünleri bu pastırmayı tercih ediyordu. Kayseriler çok kızmasın ama müthiş bir reklam kampanyası ile ülkemizde meşhur olan Kayseri Pastırması, Kastamonu'da yapılanın yanından bile geçemez.
Kastamonu pek çok anlamda hak ettiği değeri görmeyen bir ilimizdir. Yemekleri, kültürü, kahramanlıkları, doğası, denizi, insanı ile ülkemizde bir inci tanesi gibi eşsiz güzelliğini hep korumuştur.
57. Alayın Çanakkale'de destansı başarısı, Kastamonu'nun savaşta bütün erkeklerinin şehit olması nedeniyle adı değişen Ersizler köyü, her yerden akan ırmaklar, yemyeşil doğası ve sıcakkanlı insanları görüp gezilmesi gereken bir yer olduğunu kanıtlıyor.
Babaannem Kastamonu'nun meşhur yemeklerinden Banduma'yı yaptığında çok sevinirdim.
Yuvarlak eski bir fırını vardı. Önce kuru yufkaları tavuk suyunda ıslatır, onları tepsiye dizer, sonra haşladığı hindiyi üzerine didikleyip hindinin suyunu üzerine dökerek fırına verirdi. Sonra üzerine ceviz de serpip servise hazır ederdi.
KIYMETİ BİLİNMEYEN BİR MUTFAK
Sadece Banduma mı? Su böreği, Köle Hamuru (ayrıca bunu bir gün anlatacağım, çünkü pekmezle yenilen müthiş bir lezzettir ) Etli Ekmek gibi müthiş lezzetleri ilk babaannemden öğrendim. Mesela, Etli Ekmek denildiğinde aklımıza hep Konya gelir. Aslında Konya'da yapılan ekmekten değil pide formunda bir yiyecektir. Kastamonu insanı etli ekmeği yıllardır çok önemsemeden yaşamış. Kastamonu'da Etli Ekmek yeni açılmış hamurun içine önceden hazırlanmış çiğ ve sulandırılmış, içine soğan rendelenmiş, biraz maydanoz, tuz ve karabiber katılarak hazırlanan harç konularak sac üzerinde pişirilir. Sonrasında elbette üzerine köy tereyağı sürülüp servis edilir.
Gelelim pastırmaya... Hani bir reklam vardı, kızgın kumlardan serin sulara atlamak gibi diyordu. İşte Kastamonu Pastırması'nı ağzınıza ilk attığınızda bambaşka bir dünyanın kapısını aralıyorsunuz. Sanki ağzınızın içinde ipeksi bir hissiyat oluşuyor. Bıçakla, elle kesilmiş Gaziantepli ustaların açtığı incecik arkası gözüken yufka misali her biri özenle doğranmış ve en önemlisi güneşte kurutularak tamamen doğal bir şekilde hazırlanmış o müthiş tadı tekrar, tekrar almak istiyorsunuz.
Kastamonu merkezde eski belediye binasından dümdüz yürüyerek Mahkemealtı sokakta bulunan Mahkemealtı Çarşısı'nda 1880 yılından bu yana faaliyet gösteren bir dükkân göreceksiniz. Ben dükkân diyorum, eskiler öyle söyler diye belki, şu an kocaman bir işletme. İşte orada Kastamonu yerel mutfağına dair ne ararsanız bulabilirsiniz. Hele oraya gidip pastırmalı ekmek istediğinizi söylerseniz, size içini toz biber, soğan ve pastırma ile hazırlayıp yakındaki fırına gönderiyorlar. Ve elinizde iç malzemesi ile fırına gidip sıcak sıcak pastırmalı ekmeğinizi yaptırıyorsunuz. Niye böyle diye sorulduğunda ise Kastamonu insanının ne derece paylaşımcı ve ortak hayata saygılı olduğunu anlıyorsunuz. "Biz istersek burada bunu yapabiliriz, ancak diğer esnafın da kazanması lâzım" İşte bu, tarihimizde hep önemli bir yere sahip Kastamonu insanının ince, güzel düşüncesi.
Kastamonu'yu, yemeklerini, doğasını anlatmaya ne bu satırlar ne de sözler yeter. En kısa sürede hem midenize, hem sağlığınıza, hem gönlünüze iyilik yapmak isterseniz muhakkak Kastamonu'ya yolunuzu düşürün.