EYLA ÖZTÜRK / cumartesi@aksam.com.tr
Kardeşler arasında sağlıklı iletişim kurmak hayli zordur. Aynı anne babayı aynı evi aynı oyuncaları hatta belki aynı odayı kullanacakları için aralarında çatışmalar olması kaçınılmazdır. Anne baba sevgisi bile kardeşler arasında rekabet konusudur. Ebeveyn olarak ne kadar adil davranırsanız davranın bu mutlaka olacaktır. Rekabetten korkmayın. Her ikisine aynı davranayım derken daha büyük yanlışlar yapmamakta fayda var.
Anne baba olarak çocuklarınız arasındaki çatışmalara ne zaman müdahale edeceğinize ne zaman sırtınızı dönüp gitmenin en doğru davranış olduğuna karar vermek zor olabilir. Çocuklar ikiz dahi olsa ayrı birer birey olduklarını unutmayın. Her ikisinin ihtiyaçları bambaşkadır. İştahları, zevkleri, ilgi alanları bambaşka olabilir. Birinin monta ihtiyacı varken diğerini mahrum bırakmamak adına ona da aynısını almak mantıklı bir adım olmayacaktır. Birinin duygusal doyuma ihtiyacı varken aynı anda eşit olmak adına diğerine de ilgi göstermeniz yersizdir. O ânın ihtiyaçlarına göre hareket etmek en doğrusudur.
Eşit miktarda dağıtılması gereken tek şey sevginizdir.
EMPATİYİ ÖĞRETİN
Kardeşler arasında sıkça yaşanan sorunlar neler ve bu durumlarda nasıl davranılmalı sorusuna önce büyük kardeşin gözünden bakalım. Çocuğunuz kardeşinin davranışlarından rahatsız olup hoş olmayan davranışlar gösterdiğinde bunun ne kadar yanlış olduğunu anlatmadan önce onu anlayışlı bir dinleyici olarak dinleyin. Ona küçükken onun da benzer davranışlar gösterdiği anıları hatırlatın. Bunları anlattıktan sonra bir insana kızdığımız zaman da sevmeye devam edebileceğimizi anlatın. Bu, çocuğunuzun kardeşine karşı empati yapmasını sağlar. Ardından kardeşine karşı doğru olmayan tepkilerini onaylamadığınızı anlatın. Problemlerimizi vurarak değil kelimelerle çözmenin çok daha doğru olduğunu hatırlatın. Bunun için en önemli önlem anne baba olarak anlaşmazlıklarda sorunlarınızı çocukların yanında alçak ses ile konuşarak çözmektir. Çocuk bu şekilde anlaşmazlıkların konuşularak çözebileceğini öğrenir. Ardından çocuğunuza eğer varsa kendi kardeşiniz ile zamanında anlaşamadığınızı fakat şimdi ne kadar iyi anlaştığınızı anlatabilirsiniz.
TARAF TUTMAYIN, DİNLEYİN
Unutmamakta fayda var; çocuklar arasındaki tartışma şiddet boyutuna geçmeden sadece tartışma boyutunda kaldığında araya girmemek çok daha sağlıklı olabilir. Sadece küçük önerilerle fikir verin; örneğin bir oyuncak için kavga ediyorsa bir kum saati koyun ortaya oyuncağı dönüşümlü oynayabileceklerini söyleyin. Büyük çocuğunuza sürekli sen büyüksün o küçük gibi söylemlerle kardeşine anne babalık yapmasını beklemeyin. Unutmayın ki o da henüz bir çocuk. Onun eşyalarını kardeşinin her zaman erişemeyeceği yerlere koymaya özen gösterin. Bir eşyasını artık kullanmak istemediğinde onu kardeşine verebileceğini söyleyin. Kendi kararıyla eşyasını kardeşine vermeyi teklif ettiğinde bu güzel davranışından dolayı ona teşekkür edin. Ara sıra kardeşini kendi akranları ile buluşturun ve büyük kardeşin evinde tek başına zaman geçirebilmesini sağlayın.
Bazen küçük kardeş çok uyumluyken büyük kardeş ona sürekli müdahalede bulunup patron olma isteği duyabilir. Böyle durumlarda büyük çocuğa kardeşinin isteklerinin olabileceği ve kendi kararları verebilme hakkı olduğunu hatırlatın. Yapılabilecek en doğru adım büyük çocuk için başka uğraşlar bularak kardeşine olan fazla ilgisini dağıtmak olacaktır. Bu dönemlerde çocuklardan birinin tarafını tutmaya çok dikkat edin. Böyle bir yaklaşım ömür boyu sürecek sorunlar yaratır. İkinci planda olan çocuk kardeşine karşı kıskançlık duyarken tarafı tutulan çocuk ise ailesini yanıltmaktan korkacağı için hep başarısızlık korkusu taşıyacaktır. Ve en önemlisi endişelenmeyin. Çocukken sık sık kavga etmek, ileriki yaşamlarını etkilemez. Aksine aralarında oluşan kavgaları sözlü iletişim ile çözmeyi küçük yaşta onlara öğretirsek gelecekte çok iyi iki arkadaş olma ihtimalleri daha çok yükselir.