ZEYNEP SANCAR / zeynepsancar@gmail.com
KADEM’in en önemli projelerinden biri İnovasyon’da Kadın… Ne zamandır yapılıyor İnovasyon’da Kadın Projesi ve nasıl bir yol alındı başladığından bu yana?
“İnovasyonda Kadın” projesi tüm sürecini heyecanla takip ettiğimiz bir proje. 2015 yılında bu yola çıkarken öncelikle ülke ekonomisine katkı sağlamak isteyen, kendini geliştirmeyi planlayan girişimci kadınlara ulaşmak istedik. Bir iş kurmaya niyetli olan ya da işini kurmuş ama yeterince geliştirememiş kadınlara inovasyon yeteneğini kazandırmayı amaçladık.
5 yılın sonunda İnovasyonda Kadın projemize başvuran, kamplarımıza katılan ve ödül alan projelere baktığımızda ‘bu yola iyi ki çıkmışız’ diyoruz. Çünkü bugün artık biliyoruz ki, bir fikri ve hayali olan ama nasıl başlayacağını bilmeyen, imkân bulamadığı için projesini teşebbüse dönüştüremeyen daha pek çok kadın var. Bu kadınların desteklenmeleri ve gerekli eğitimleri almaları, inovasyon yolculuklarının başarıya ulaşması için çok önemli.
İnovasyonda Kadın Projesine bugüne kadar 1500’ten fazla kadın girişimci başvurdu. İçlerinden 144 girişimci kadın, kamplarımıza katıldı ve eğitim aldı. Bunların arasında kendi işini kuran, markasını oluşturan hatta uluslararası ödüller alan kadın girişimciler oldu.
Anadolu’nun bir çok şehrinden projemize başvurular yapıldı. Çalışan, okuyan, ev hanımı olan hatta lise öğrencilerine kadar her kesimden kadınlar bu projeye dahil olmak istedi. Böylece bu 5 yıllık süreçte kadınların girişimcilik konusunda ne kadar geniş ve yaratıcı hayalleri olduğunu görmüş olduk. Onların ilgi ve yeteneklerini, organizasyon gücünü, sabır ve çalışkanlıklarını, destek gördüklerinde neleri başarabildiklerini gururla takip ettik.
Bunları yaparken daimi ortağımız olan TÜBİTAK Marmara Teknokent hep yanımızdaydı. Ayrıca bu sene yol arkadaşı olarak Bilişim Vadisi, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’ni (ETÜ) de bize katıldı. Hep birlikte başarılı bir süreç yürüttük.
Pek çok sektörde olduğu gibi sanayi ve üretim alanında da kadınların varlık gösterebilmesi çok zor. İnovasyon Kampı bu anlamda kadınlara nasıl bir alan açıyor?
İnovasyonun önemi aslında tam da bu noktada ortaya çıkıyor. İnovasyon kadınlara ilk olarak, sanayi ve üretim de dâhil her alanda var olabilmelerinin ve başarı kazanmalarının mümkün olduğunu gösteriyor.
Kampa katılan girişimci kadınlar, öncelikle yeteneklerinin farkına varıyor ve bu yolda yalnız olmadıklarını görüyorlar. Fikirlerini ve hayallerini projeye dönüştürmüş, projelerini hayata geçirerek kendi işini kurmuş isimlerin başarı hikâyelerine şahit oluyorlar.
Katılımcılar, kamp süresince fikirlerini nasıl geliştirebilecekleri, sektörde kendilerine nasıl yer bulacakları ile ilgili de bilgi ve tecrübe ediniyorlar. Fikir bulma, planlama, teşebbüs ve uygulamaya dair 2 hafta boyunca, akademisyenler ve alanında uzman eğitmenler tarafından eğitim alıyorlar.
Eğitim kampı sonunda seçilen 5 kadın girişimcinin kendi şirketini kurması, TÜBİTAK ve KOSGEB’in verdiği desteklerden herhangi birini alması durumunda biz de KADEM olarak her girişimciye 25 bin TL destek sunuyoruz. Ayrıca TÜBİTAK Marmara Teknokent Kuluçka Merkezi (MARTEK) de katılımcılara proje çalışmaları için ilk bir yıl ücretsiz yer tahsisinde bulunuyor.
Şimdiye dek İnovasyon’da Kadın Projesi ile gün yüzüne çıkıp ticari başarı elde eden hangi projeler ve kadınlar var. Bizimle paylaşabileceğiniz başarı hikâyeleri mutlaka vardır değil mi?
İnovasyonda Kadın projemize katılan hatta başvuran girişimci kadınların hepsi zaten birer başarı hikâyesi. Her birinin azmi, emeği ve yolculuğu çok kıymetli... Bununla beraber her sene bir birinci seçtik elbette.
Şimdiye kadar birinci seçilen projeler, kanser türlerinde erken tanı sistemi olarak kullanılan bir yöntem olan Biomarker keşfi, zeytin çekirdeği özütünden antimikrobial bioplastik üretme keşfi, ayrıca özellikle şirketlerde bakteriyel bulaşın önüne geçmek için ortam yüzeylerinde hijyen ölçümü yapan bir buluşu da zikredebilirim.
KADEM Başkanı Saliha Okur Gümrükçüoğlu
“Çalışan, okuyan, ev hanımı olan her kesimden kadın İnovasyon’da Kadın Projesi’ne dahil olmak istedi. Böylece bu 5 yıllık süreçte kadınların girişimcilik konusunda ne kadar geniş ve yaratıcı hayalleri olduğunu görmüş olduk.”
KADIN GİRİŞİMCİLERİN ÇOĞU BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNDE DE ÇOK ÜRETKEN
Pandemi nedeniyle İnovasyonda Kadın Projesi hangi şartlarda gerçekleşti? Nasıl bir katılım oldu?
Bu yıl biz de salgın sebebiyle girişimcilik kampını online olarak gerçekleştirdik. Katılımcılar kamp süresince tüm eğitimleri dijital platformda düzenli olarak takip ettiler.
Yeni normal sürecin getirdiği farklılıklar, eğitimlerin yüz yüze yapılamaması ve online uygulamalar bizim için de yeni bir tecrübeydi. Çok şükür herhangi bir aksaklık yaşanmadan bu yılki kampımızı başarıyla gerçekleştirdik. Ödül törenimiz de 3 Kasım’da yine online olarak gerçekleşecek. Törenimizde hem ödül alan projelerimizi tanıyacak, hem de girişimcilik alanında heyecan verici işlere imza atmış konuklarımızı dinleme imkânı bulacağız. Savunma sanayiinin önde gelen özel şirketlerinden birinden kadın, erkek, çocuk, genç herkesin gönlünde ayrı yeri olan bir konuğumuz olacak örneğin, yine alanında çok başarılı ve öncü özel davetlilerimiz var, devletin imkânlarını bizlerle paylaşacak en üst seviyede konuklarımız bizimle olacak da diyeyim, daha fazla ipucu vermeyeyim.
Gönderilen projeler içinde sizi en çok heyecanlandıranlar hangileri?
Salgına rağmen bu yıl Türkiye’nin her yerinden 235 girişimci kadın projeye başvurdu. TÜBİTAK ve diğer paydaşlarımızla birlikte oluşturduğumuz bağımsız jüriler, bu başvurular arasından en nitelikli ve uygulanabilir 30 projeyi seçtiler.
Bizim için bu projelerin her biri çok kıymetli ve hepsiyle gurur duyuyoruz. Fakat şunu söyleyebilirim ki, bu yıl tıp, beslenme, kozmetik, teknoloji, tekstil, yazılım, sağlık, temizlik, lojistik, bilişim, yemek ve hizmet sektörü gibi çok farklı alanlardan fikir ve projelerimiz var.
Kadınlar teknoloji alanında mı üretimler yapıyor yoksa gündelik hayatı kolaylaştıracak ürünler mi çıkıyor bu proje kapsamında?
Kadınlar hem yeni fikirler üretmede hem de inovasyon konusunda çok başarılılar. Günümüzde inovatif iş modelleri, çok geniş bir yelpazede ve hızla gelişiyor. Dijitalleşme ve değişen tüketici alışkanlıkları ile ortaya çıkan yeni iş modelleri ve alanlar, her sektörde farklı projelerin üretilmesinin de yolunu açıyor.
Bugün yazılım teknolojileri, hemen her sektöre temas eden, tüm alanlarda değişimin lokomotifi sayılan bir sektör. Kadın girişimcilerin bu alana gösterdiği ilginin, önümüzdeki dönemde artarak devam edeceğini düşünüyoruz. Yine bugün bilişim ve teknolojinin, kadın girişimciler için önemli fırsatlar içerdiğini ve kadınların bu alanda da başarılı bir şekilde yer edindiğine tanık oluyoruz.