sibel.ates@aksam.com.tr
Sihirli bir değnek olsa ve her türlü olumsuz duyguyu olumluya dönüştürse. Öyle ya huzurlu ve stressiz bir hayat yaşamayı kim istemez ki. Sihirli değnekle değil ama NLP’yle bu mümkün. Burcu Polatdemir, hayatı karabasana çeviren olumsuz duygulardan kurtulmayı sağlayacak NLP yöntemini anlattı.
Nlp nedir, nasıl yapılır?
Nlp, düşüncelerimizin (Nöro), sözcüklerle (Linguistik Programlama) eyleme dönüştürülmesidir. Bu ne demek; 5 duyu organımızla (gördüğümüz, duyduğumuz, dokunduğumuz) dış dünyadan gelen verileri alarak, günlük hayatımızda ezbere yaptığımız tüm davranışları bilinçli hale getirir. Bunlar bazen geçmişteki fobik bir durum bazen de yoğun kaygı yaşanmış bir zaman dilimi olabilir. Amaç; istenmeyen davranışların, kaygılı durumların, tekrarlanan olumsuz düşüncelerin bilince getirilerek yeniden programlanıp değiştirilmesidir. Seansta kişinin farklı bir zihin boyutuna gelmesi sağlanır meta boyut dediğimiz bu durumda kişi bilinçlidir fakat zihin boyutunda istenmeyen davranışa neden olan şey neyse kişinin desteğiyle bulunur ve bu, olması istenen davranış ve hedeflenen ruh durumuyla değiştirilir.
Hangi alanlarda uygulanıyor?
Bireyler hedefledikleri ve yapmak istedikleri durumlar için kendilerini engellenmiş hissedebilirler. Bu geçmişten gelen bir olay da olabilir, kişinin sonradan oluşturduğu bir davranış biçimi de. Bu tarz durumlar için de kullanılabiliyor, tamamen farklı modelleme dediğimiz kişinin olmak istediği fiziksel durum, başarılı bir kişiyi örnek alma durumlarında da uygulanabiliyor. Örneğin; kilo vermek isteyen bir kişi örnek aldığı kişinin hayatında neler yaptığını, bunları uygularken hangi yolları takip ettiğiyle ilgili bilgilerle yani yöntemi modelleyerek aynı başarıya ulaşabiliyor. NLP, zayıflama konusunda iyi bir yöntem çünkü zihnimizi programlamak bu işin anahtarı aslında.
Nasıl bir yöntem uygulanıyor?
Önce kişiyle bire bir seans yapılıyor istenen davranışı kişi istiyor ama bu inanç boyutunda tam anlamıyla zihninde hangi boyutta? ‘Bir gün nasıl olsa yaparım’ gibi bir durum mu yoksa ‘Bu yaz mutlaka 55 kiloda olacağım’ gibi net ve kuvvetli bir cümle mi? Önce inanç boyutu kontrol ediliyor daha sonra davranış birkaç seansla değişmiş oluyor. “Kilo vermek istiyorum” diyerek spor salonuna yazılıp sadece 1-2 kez giden kişilerle karşılaştım. Burada kişinin inanç boyutu çok önemli. “Etraf ne der?” diyerek dışarı kaynaklı bir empoze durum mu bu düşünceye sebep olan yoksa kişinin sahiden hedefi mi?
Terapiden ya da diğer yöntemlerden farkı nedir?
Aslına bakarsanız terapi kelimesini kullanmak yanlış olmaz. Danışanlara uygulanan da bir nevi “İyileştirme”dir. Geçmişten gelen ya da sonradan oluşmuş kişinin hayat kalitesini bozan davranışlarını değiştiren ve olumsuz durumlara tepkilerini sonlandıran veya azaltan bir yöntemdir. Diğer yöntemlerden farkı geçmişe gidip olayın neden olduğuyla çok zaman harcamaktan çok kişinin şu anki davranışlarına etki ederek durumu hızlıca hayata adapte etmesini sağlamaktadır.
İş verimini nasıl yükseltebiliriz?
Kişinin kurumda belirlenen saatler içinde fiziksel olmasının yanında zihinsel olarak nelere odaklanıyor? Mesela yeni bir projenin nasıl parlatılacağına mı yoksa yaz tatilinde hangi spora yoğunlaşacağına mı? Günümüz iş ortamında esnek ve farklı fikirlerin değerlendirilmesi, kişilerin kuruma olan katkılarını artıran da bir olgudur. Son yıllarda kurulan bazı şirketlerde fiziksel bulunma zorunlulukların olmaması, kılık kıyafet zorunluluğu, çalışırken zihni geliştirip eğlenebilme esnekliği, katı kurallı çalışma saatleri gibi durumların olmaması yeni nesil çalışanların daha etkin ve verimli çalışmalarına, üretici fikirlerle şirketlerin yüzdelik karla öne geçebildiklerini de gösteriyor. Hayal edebilme ve vizyonlama kişileri başarıya taşıyor. NLP yönteminde en çok kullanılan cümle “zihnin zaman ve mekân algısı yoktur.” Biz yaşamadığımız bir başarıyı vizyonlayarak aynı hisle o duyguyu zihnimize yaşatabiliriz ve bunu davranışımız haline getirebiliriz.
Kendi kendimize yapabileceğimiz birkaç yöntem anlatabilir misiniz?
Bu bir çeşit zihinsel yöntem olduğu için bir uzmandan yardım almak gerekir. Ama günlük kaygı ve stresten uzak kalabilmek için şunu tavsiye edebilirim. İstemediğiniz bir davranışı tekrarladığınızda kendinize söylediğiniz genelleme cümlelerine dikkat edin. Örneğin, “Ben hep yanlış yaparım zaten” dediğinizde zihninize verdiğiniz komut “hadi şimdi yeni bir yanlış daha yapmanı bekliyorum” olur ve siz onu illa yaparsınız. Bu bir sarmaldır, burada önemli olan o an hangi durumdaysanız "bu durumda yanlış davrandım’’ olmalıdır. Böylece sadece durumu spesifik hale getirir genellemelerle kendinize haksızlık ediyor hissini vermemiş olursunuz.
İNSAN STRES İSTER Mİ?
NLP yöntemiyle stresi yönetmenin sonuçları hemen alınabiliyor mu?
Büyük oranda evet diyebilirim. Tabii burada kişinin bu ortama maruz kalma sıklığı ve bu durumdan ne kadar çıkmak istediği de önemli. Aktif çalışan üst düzey bir yöneticiye sakin bir köy yaşamına geçmesini tavsiye etmekten çok onun “stres” dediği şey aynı zamanda manevi olarak beslendiği bir şey mi bunu da anlamak gerekli. Böyle sürprizlerle de karşılaşıyoruz. “İnsan stresi hayatında ister mi?” deriz değil mi? Ama stresi hayatının hareket noktası yapmış bir yöneticinin stresi çıkarması, hedeflerinden uzaklaşmak anlamına da gelebiliyor. “Stres istemiyorum’’ diyerek gelen bir kişi, seans sonrası vizyonlama yaptığında, “anladım ki beni ayakta tutan bir şey bu ve hayatımdan çıkarmak istemiyorum” da diyebiliyor. Davranışın kalıbı değiştirilerek kişi, bunu da faydaya çevirebiliyor. Bunların hepsi birebir seanslarla daha açık anlaşılabiliyor.