Tiroit bezinin fonksiyonu nedir? Nasıl görüntülenir?
Tiroit boyun ön bölümünde, ademcik elması dediğimiz çıkıntının hemen altında, yaklaşık 24-25 gr ağırlığında, kelebek şeklinde bir bezdir. Ufacık bir organ olmasına rağmen; metabolizma ve gelişmede rol oynayan hormonları salgıladığı için önemi boyutundan büyüktür. O yüzden bazı araştırmacılar tiroit bezini, vücut açısından bir orkestra şefine benzetir. En kolay değerlendirme yöntemi ultrasonografidir. Ultrason; tiroit hastalıklarını değerlendirmede oldukça etkili, radyasyon içermeyen bir görüntüleme yöntemidir.
Tiroit organı hangi hormonları salgılıyor?
İki tane önemli hormon salgılar. Bunlar; T3 ve T4 hormonu. T4 ve T3 hormonları metabolizmayı düzenler ve metabolizmanın hızını kontrol ederler. Eğer çok hormon salgılanırsa metabolizma hızlanır. Bu duruma hipertiroidi denir. Hipertiroidi durumunda; terleme, sinirlilik, saç dökülmesi, çarpıntı, uykusuzluk, ishal gibi şikâyetler oluşur. Eğer tiroid hormonu çok az salgılanırsa bu duruma hipotiroidi denir. Hipotiroidi oluşunca metabolizma yavaşlar, kalp hızı azalır. Ayrıca ses kısıklığı kabızlık, depresyon, devamlı uyku hali gibi belirtiler oluşur.
TİROİT HASTALIKLARI
Bunun dışındaki tiroit bezi hastalıkları nelerdir?
Guatr: Tiroit bezinin büyümesine verilen isimdir. Tiroit nodülleri: Tiroit bezi içindeki anormal doku büyümesine verilen isimdir. İçi sıvı doluysa kistik nodül, içi katı yapıdaysa solid nodül adı verilir. Tiroidit: Tiroit bezi iltihabıdır. Akut, subakut ve haşimat çeşidi vardır.
EN ÇOK KADINLARDA GÖRÜLÜR
Haşimato hastalığından bahseder misiniz?
Haşimato hastalığı bağışıklık sistemiyle ilgili bir tiroit iltihabıdır. Sinsi seyreden bir hastalıktır. Kadınlarda erkeklere göre 7 kat daha sık görülür. Radyasyon maruziyeti, aşırı iyot tüketimi, hormonlar ve genetik faktörler suçlanmakla beraber, sebebi net olarak bilinmez. Temelde bağışıklık sisteminin, tiroit dokusunu düşman gibi algılayıp yok etmeye çalışmasıdır. Haşimato hastalarında şu belirtiler görülür: Kilo alma, kabızlık, cilt kuruluğu, saç dökülmesi, eklem ağrıları, üşüme, gözaltı ve yüzde şişme, depresyon, unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu. Hastalığın tanısı ise ultrason ve kan tahlilleriyle konur.
İŞLEM SONRASI BOYUNDA İZ KALMAZ
Tiroit nodülü tedavisinde ameliyat tek seçenek midir?
Hayır, artık ameliyatsız tedavi yöntemleri mevcut. Radyofrekans ablasyon tedavisi (RFA) ve Mikrodalga Ablasyon tedavisi (MWA) dediğimiz yöntemlerle bu mümkün. Nodüller hem sürekli takip edilme gerekliliği, hem de kötü huylu nodüle evrilebilme ihtimali nedeniyle hastalarda anksiyete oluşturur. Ayrıca; yutma güçlüğü, ses kısıklığı, horlama gibi şikayetlere neden olabilir. Bir nodül bu tarz şikayetler yapıyor veya dışarıdan belli olacak şekilde kozmetik probleme yol açıyorsa tedavi edilmelidir. Bu tedavi yöntemini, ülkemizde tiroit nodülünde ilk uygulayan isim benim. İşlem lokal anestezi altında, ultrason eşliğinde yapılır. Nodülün boyutuna göre işlem süresi ortalama 15-30 dakikadır. Tedavi sonrası hasta aynı gün rutin işine dönebilir. İşlemden 1 ay sonra nodül küçülmeye başlar ve 1 yıl içinde yüzde 62-88 oranında küçülür. Ayrıca bu işlem sonrasında boyunda da iz kalmaz.