Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

Çocukların yaklaşık yüzde 2 ilâ 5'inde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olduğu düşünülüyor; bu oran son yıllarda ciddi biçimde artmakla birlikte tanısı konulmayan ve fark edilmemiş çocuklar düşünüldüğünde sayı çok daha artmakta.

LEYLA ÖZTÜRK / cumartesi@aksam.com.tr

Bu çağın en yaygın sorunlarından biri Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB). Dijital ekranların hayatımızın merkezine oturmasıyla bu rahatsızlıkla daha sık karşılaşmaya başladık. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) konsantrasyon, dürtü kontrolü problemleri ortaya çıkarır bu nörolojik bozukluk, çocukluk döneminden başlayarak yetişkinliğe kadar sürebilir. Bilimsel çalışmalar, genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucunda bu problemin oluştuğu konusunda karar kılmıştır.

Çocukların yaklaşık yüzde 2 ilâ 5'inde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olduğu düşünülüyor; bu oran son yıllarda ciddi biçimde artmakla birlikte tanısı konulmayan ve fark edilmemiş çocuklar düşünüldüğünde gerçekte olan rakamın araştırmaların çok daha üzerinde olacağı düşünülmektedir.

DEHB'nin özelliklerini basitçe sıralamak istersek:

Dikkatsizlik ve konsantre olmakta zorluk,

Kafasında belirlediği görevlerini unutmak,

Yaptığı şeyi tamamlamadan bir görevden diğerine geçmek.

Dürtüsellik, aşırı aktivite, süreli huzursuzluk ve kıpırdanma.

DEHB'nin nedenleri bilinmemektedir ancak risk faktörlerinden bazıları şunlardır:

Cinsiyet: Erkeklerin DEHB olma olasılığı kızlara göre çok daha fazladır. Nedenin genetik mi yoksa sosyalleşme deneyimleriyle mi bağlantılı olduğu kesin olarak bilinmemektedir.

Gebelik ve doğum: Zor gebelikler, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı, bu durumlarda çocuğun ileriki yaşlarda sorunlu davranışlar sergilemesine neden olabilir.

Mizaç: Erken yaşlardan itibaren yönetilmesi zor, huysuz veya agresif olan çocukların, yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde davranış bozuklukları geliştirme olasılıkları daha yüksektir.

Aile yaşamı: Huzurlu olmayan ailelerde davranış bozuklukları daha olasıdır. Örneğin aile içi şiddet, yoksulluk, sınır koymayan anne baba tutumu veya madde bağımlılığının sorun olduğu ailelerde çocuk daha fazla risk altındadır.

Zihinsel engelliler: Zihinsel engelli çocukların davranış bozuklukları yaşama olasılığı iki kat daha fazladır.

Beyin gelişimi: Araştırmalar, DEHB'li çocuklarda beynin dikkati kontrol eden alanlarının daha az aktif olduğunu göstermiştir.