Damağı şenlendiren, ruhu dinlendiren zeytin hasadı

Yeliz COŞKUN

yeliz.coskun@aksam.com.tr

Kazdağları ve Madra Dağı ile çevrili Balıkesir Gömeç’te geçen hafta sonu zeytin hasadındaydık. Doğayla iç içe, şehirden kilometrelerce uzakta her şey şahaneydi! Çalgılı çengili, bol bereketli, leziz mi leziz bir hasat şenliğinde, sağlıklı hayata dair merak ettiğim her şeyi öğrendiğim. Size de şiddetle tavsiye ederim...

Geçtiğimiz hafta sonu Özlem’le Yaşam’ın kurucusu Mehmet Özgü Manisalı ve Fitoterapi Uzmanı Dr. Ümit Aktaş’ın ev sahipliğinde Balıkesir Gömeç’te gerçekleşen erken zeytin hasadı şenliğindeydim. Ayvalık-Burhaniye arasında etrafı zeytin bahçeleriyle dolu Akkızhan Otel’de konakladım. Özgü Manisalı’nın hasat ziyaretçilerini ağırladığı bu otelde odalara; hasat döneminde Kıvırcık, Aşiyel, Gülümbe, Manzanilla, Marantelli, Emiralem, Uslu, Çakır, Memecik, Çelebi, Erkence, Kalamata adı verilen zeytin çeşitlerinin isimlerinin verilmiş olması kesinlikle çok etkileyiciydi. 

HER ŞEY ORGANİK, EL EMEĞİ

Hasat sabahı mis gibi bir güne uyandım. Hasada gitmeden daha kahvaltıda başladık zeytinyağını içmeye. Bu sırada masa, çiftlikte organik üretilen peynir, zeytin, yumurta ve reçel gibi kahvaltılıklarla donatıldı. Hepsi birbirinden enfesti! Hele de ‘kirli hanım peyniri’nin tadı hâlâ damağımda... Hasat yapmak için atladık traktöre zeytinliğin yolunu tuttuk. Çalgıyla çengiyle, bol kahkaha eşliğinde vardığımız bahçede ‘tayfa’ (zeytin hasadında çalışanlara deniliyor) ile tanışıp, daldık ağaçlara. 

ZEYTİNLİĞE ‘EFE’ SÜRPRİZİ

Kimimiz ellerimizle, kimimiz makineyle, kimimiz tırmıkla zeytinleri sepetlere doldurdu. Bu sırada zeytinliğe ‘Efe’ler geldi! Sürprizin böylesi! Halk oyunları ekibiyle davullu zurnalı şenlik gibi şenlik yaptık… Bu sırada zeytinler soğuk sıkım için fabrikaya doğru yola çıkarken biz de yorgunluğumuzu dolma içi ve yağlı pide yiyerek geçirdik. Bu arada zeytin hasadı hiç de göründüğü kadar kolay değil. Makineyle de olsa öyle zor ki, kollarım iki gün ağrıdı… Çalıştık, oynadık, yedik içtik, eğlendik artık fabrikaya gitme vakti. Özem Zeytinyağları Fabrikası’nda topladığımız zeytinin, sıkılma aşamalarını deneyimledik. Gözlerimizin önünde sıkılan ilk zeytinyağının tadına da baktık. Tek kelimeyle enfesti! 

ERKEN HASADIN ÖNEMİ

Türkiye’nin üretim ve ağaç stoku bakımından oldukça iyi bir sırada yer aldığını belirten Mehmet Özgü Manisalı, “Buna rağmen kaliteli zeytinyağı üretiminde diğer zeytin üreticisi ülkelere kıyasla ülkemiz daha alt sıralarda yer alıyor. Kimyasal ilaçlama yapılıyor, toplarken ağaca zarar veriliyor. Topladıktan sonra zeytin bekletiliyor ve yüksek sıcaklıklarda sıkılıyor. Bu işlemlerin hepsi zeytine zarar veriyor. Bu yanlışlarla daha fazla zeytinyağı elde ediliyor ancak çok daha az kaliteli zeytinyağı ortaya çıkıyor. Türk zeytinyağı üreticileri bunları yapmadığında dünyanın en kaliteli zeytinyağını üretebilir konuma gelecek ve Türk zeytinyağını tüm dünya duymuş olacak. Bu nedenle üreticinin bakış açısı, uygulaması değişmeli” dedi. Manisalı, zeytinin erken hasat edilmesinin önemini ise şöyle anlattı: “Zeytin hasadını eylül ile ocak ayı arasındaki dönemi ikiye ayırıyoruz. Eylül ve ekim aylarında zeytinler dalında yeşil renkteyken topluyoruz ve bu zeytinlerden ürettiğimiz zeytinyağını çiğ olarak tüketilmesi, mezelerde salatalarda kullanılması, içilebilmesi için tavsiye ediyoruz. Zeytinyağının içerisinde fenolik bileşenler var. Erken hasat ve soğuk sıkımla, bu bileşenlere zarar vermemiş oluyorsunuz. Böylece asit derecesi düşük oluyor. Zeytin dalında durdukça asit artar ve fenolik bilişenler düşer. Bu nedenle erken hasat önemli. Türk Gıda Kodeksi’nde natürel sızma zeytinyağı olarak geçiyor. Maksimum 0.8 ve altı asit olan kaliteli zeytinyağı. Biz de bu ürünü ve Premium olanını üretiyoruz. Zeytinden alınabilecek en mükemmel yağı üretiyoruz, ülkemizin zeytin ve zeytinyağının ne kadar kaliteli olabileceğini ortaya koyuyoruz. Ülkemizdeki satışlarımıza ek İngiltere, Hollanda, Almanya ve İsviçre’ye ithalat yapıyoruz.”

KENDİ SİRKEMİZİ YAPTIK

Mehmet Özgü Manisalı, hasat şenliğine katılanlara verdiği önce zeytinyağı tadım eğitimi verdi arından sirke atölyesi… Manisalı’nın püf noktalarını paylaştığı atölyede alıç ve çilekten doğal sirke yapımını öğrendim. Topladığımız zeytinlerden yapılan zeytinyağının tadı hâlâ damağımda... 

ULUSLARARASI ÖDÜLLÜ ÜRETİCİ

Bu arada Mehmet Özgü Manisalı, Uzakdoğu pazarında Çin, Güney Kore ve Japonya’ya, Avrupa pazarında da Hollanda, İngiltere, İsviçre ve Almanya’ya Türk zeytinyağını ulaştırıp, sevdiren yeni nesil bir zeytinyağı üreticisi. 2010’da Türkiye’nin ilk zeytinyağı konsept oteli Akkızhan Oteli ve ilk soğuk sıkım zeytinyağı fabrikası olan Özem’i hayata geçirdi. 50’den fazla uluslararası saygın ödülle Türkiye’den en çok ödül alan marka olmayı başardı.

ZEYTİNYAĞI KULLAN, İLAÇSIZ YAŞA

Fitoterapi Uzmanı Dr. Ümit Aktaş, zeytin ağacının her şeyiyle şifa olduğunu bir kez daha vurguladı: “İlaçsız yaşamak zeytinyağıyla mümkündür. Eğer sağlıklı olmak istiyorsanız her sabah uyandığınızda 2 yemek kaşığı sızma zeytinyağı için, sizden sağlıklısı olmayacaktır.” 

Zeytinyağının faydaları neler?

Zeytinyağı dünyanın en sağlıklı yağıdır. Güçlü antioksidan etkisiyle enflamasyonu önlüyor, kalp sağlığını koruyor ve kanserle ilişkilendirilen gen ifadesinde olumlu değişikliklere neden oluyor. Zeytin ve zeytinyağına özgü bazı bileşenler tümör oluşumunu baskılıyor. Daha da etkileyici olan zeytinyağının sadece kanserden korunmada değil, kanser tedavisinde de etkili olması. Bağışıklık sistemini desteklemek, enfeksiyonlara, hastalıklara karşı direncini artırmak isteyen herkes zeytinyağından faydalanmalı. İleri yaşlarda bunama, Alzheimer gibi hastalıklardan korunmak istiyorsanız diyetinizde bol zeytinyağı olmalı. Kalp krizi riskinden korunmak istiyorsanız zeytinyağı sizi bu riskten de koruyacaktır. Eğer D vitamini kaynağı güneşten faydalanırken cildiniz kırışmasın istiyorsanız ya da güneşe karşı hassas bir cildiniz varsa bol bol sızma zeytinyağı tüketin. Zeytinyağı cildin güneşe karşı direncini artırır. 

ZEYTİNYAĞSIZ DİYET OLMAMALI

Kilo vermek için yapabileceğiniz en büyük hata sağlıklı yağları kesmektir! Düşük yağlı diyetler kilo vermenizi falan sağlamaz, aksine kilo aldırır. Zeytinyağının -ve tüm sağlıklı yağların- obeziteden ve diyabetten koruyucu etkisi olduğunu unutmayın. Neden? Çünkü yağların glisemik indeksi sıfırdır, yani kan şekerinizde dalgalanmalara neden olmazlar.  Bu da uzun süre tok kalmanızı sağlar, açlık ataklarını önler. Yani, kilo kontrolü için sızma zeytinyağından, tereyağından, yağlı balıklar, ceviz, fındık, fıstık gibi kuruyemişlerden yana zengin bir diyetiniz olmalı. 

TİP 2’YE KARŞI ZEYTİN YAPRAĞI

Peki, ağacın yaprağının nimetleri?

Tip 2 diyabet tedavisinde kullandığım bitkisel takviyelerden biri de zeytin yaprağı ekstresidir. Hastalarım bol zeytinyağı tüketip bir de diyetlerini zeytin yaprağı ekstresi ile desteklediklerinde son derece başarılı sonuçlar elde ediyoruz. Tabii karbonhidratsız, glutensiz bir beslenme modeliyle birlikte! Zeytin yaprağının kan şekerini dengelemekteki başarısı da kanıtlandı.