LEYLA ÖZTÜRK / cumartesi@aksam.com.tr
Bebeğiniz doğduğu andan itibaren onun için sessiz bir ortam yaratın. Onu mümkün oldukça yüksek seslerden ve elektronik seslerden koruyun. Huzurlu bir ortam için televizyonun sesini ve arka plan gürültüsünü en aza indirin.
Bebeğinizle sohbet edin. Çocuğunuz ses çıkardığında, konuşuyormuş gibi yanıt verin. İlk iletişim kurma çabalarını mümkün oldukça destekleyin. Gün boyunca onunla konuşun.
Hikâyeler anlatın, şiirler okuyun ve şarkı söyleyin. Çocuklar daha geniş kelime kayıt etme kapasitesine sahiptir. Dünyaya geldikleri andan itibaren okuyun. Aynı kitabı defalarca dinlemeyi severler.
Açıkça ve doğrudan konuşun. Yaptığınız her eylemi açıklayın. Bebekler rutini severler gün içinde rutinleriniz hakkında onunla konuşun. Onunla konuşmak kadar seslendirme çabalarını fark etmek, bir dokunuşla ya da bir gülümsemeyle kabul etmek ya da duyduklarını tekrarlamak da önemlidir.
'Bebek konuşması' kullanmayın. Onun yetişkinler tarafından kullanılan doğru kelimeleri duymaya ihtiyacı var. Bebeğinizle konuşurken açık ve mantıklı olun.
İletişim kurma girişimlerine yanıt verin. Yanıtınız, jestlerden kelimelere daha hızlı geçmesine yardımcı olur. Çabalarının sonuç verdiğini görür. Çocuğunuzu dinlediğinizde ve cevap verdiğinizde, "Sözleriniz önemlidir" diyorsunuz. Konuşmak istemesini sağlayan bir ilişki kuruyorsunuz.
Yalnızca genel sözcükleri değil, evin tüm odaları ile ilgili öğeleri adlandırın: mutfak kelimeleri, banyo kelimeleri, yatak odası kelimeleri vb.
Yanlış telaffuzları tekrarlamayın veya onları aile şakası yapmayın. Çocuğunuz 'pasgetti' diyorsa, doğru kelimeyle cevap verin: "Akşam yemeğinde spagetti yiyoruz." Cümleyi doğru kelimeyle tekrarlayarak veya iletişimi sürdürün. Böylece doğru kelimeyi ve kullanımı yavaş yavaş özümsemesine yardımcı olursunuz.
Sırayla hikâyeler anlatın. Sadece kitaplardan değil, hayattan hikâyeler anlatın. Çocuğunuz, günün olaylarını anlatan basit bir uyku vakti hikâyesindeki ayrıntılara bayılacak.
Dinlemek için zaman ayırın. Ne dediğini anlamasanız bile dinleme sabrını gösterin. Sözünü kesmeyin, bitirmesi için zaman tanıyın. İlginiz onu iletişim kurmaya devam etmeye teşvik edecektir.