ALİ DEMİRTAŞ / ali.demirtas@aksam.com.tr
Roman Kahramanları Festivali geçtiğimiz günlerde, Sakarya'da, Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi'nde öğrencilerin katılımıyla gerçekleşti. Edebiyat, kültür, sanat ve roman karakterlerine yönelik dolu dolu bir programın yanı sıra ortaya renkli görüntüler de çıktı. Ancak bu görüntüler sosyal medyaya yansıdığında olumlu tepkilerin yanında bazı eleştiriler de geldi festivale. Biz de hem festivali hem de bu eleştirileri festivalin genel sekreteri, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni ve yazar Ercan Yılmaz ile konuştuk.
Roman Kahramanları Festivali'nin tarihçesinden bahseder misiniz?
Dünya Roman Kahramanları Günü Edebiyat Festivali'nin ilki, 21 Aralık 2012 tarihinde Maltepe Üniversitesi'nde gerçekleştirildi. İlk yılın konusu, Balkan Savaşı'nın 100. yılı olması sebebiyle Balkan Barışı olarak belirlendi. Birçok ülkenin Kültür Bakanları, ünlü romancıları, eleştirmen ve gazetecileri Türkiye'ye davet edildi. Yaklaşık 22 yazar, eleştirmenin yanı sıra ve Balkan Ülkeleri Kültür Bakanlıklarının temsilcileri festivale katıldı.
BOĞAZIMIZA KADAR GERÇEKLERLEYİZ
Koordinatörlüğünü T.C. Kültür Bakanlığı, T.C. Maltepe Üniversitesi ve Roman Kahramanları Dergisi'nin yaptığı festival kapsamında; söyleşiler, paneller, tiyatro gösterileri, sergiler, konferanslar, geziler, Maltepe Üniversitesi'nde ve İstanbul'un tarihi dokusunda gerçekleştirildi. Oluşturulan Ulusal Komite yönetiminde Türkiye PEN, TYS, Yayıncılar Birliği, Basın Yayın Birliği ve Yazarlar Birliği olmak üzere pek çok kurum, kuruluş ve yazar festivale destek verdiler. Türk Edebiyatı'nın değerli yazarı Adalet Ağaoğlu onur yazarı olarak festivalde konuk edildi. Ve 2021'de okulun tamamının katılımı ile oldukça görkemli bir etkinliğe imza atılmış oldu.
Bu festivalin toplumumuza ve kültür sanat-edebiyat hayatına katkısı nedir? Neden önemli buluyorsunuz?
Romanın 'karnaval' kavramıyla yakından ilişkisi var. Çok anlamlılık, çok renklilik, çok kültürlülük... Roman hayata tutulan ayna asırlardır. Mario Vargas Llosa ile Carlos Fuentes'in metinlerinden oluşan Edebiyata Övgü'de şöyle bir pasaj vardı: "Edebiyat bize sahip olmadığımız şeylere sahip olabilme, kendimizi pagan tanrıları gibi aynı anda hem ölümlü hem de ölümsüz hissettiğimiz o olanaksız varoluşa erişebilme umudunu sunduğunda, ruhlarımıza uzlaşmazlık ve isyan kattığında, insan ilişkilerindeki şiddetin azalmasına katkıda bulunan tüm kahramanca eylemlerin ardında yatan bütün bu şeyleri kattığında, bir büyü gerçekleşir. İşte bu yüzden hayal etmeye, okumaya ve yazmaya devam etmeliyiz; ölümlülüğün ağırlığını hafifletmenin, zamanın aşındırmasını alt etmenin ve olanaksızı olası kılmanın bugüne kadar bulduğumuz en etkili yolu budur." Evet, boğazımıza kadar 'gerçekler'e battığımız günümüzde böyle 'büyü'lere ihtiyacımız var.
DOLU DOLU BİR FESTİVALDİ
Son festivalin ardından gelen eleştiri ve yorumlar hakkında ne düşünüyorsunuz?
Festival öğrencilerin roman kahramanlarını canlandırmalarından ve bir kıyafet şenliğinden ibaret değil. Okulun çeşitli yerlerine onlarca roman mekânı yapıldı. Yazarlar ve akademisyenler panel ve söyleşi için davet edildi. Çeşitli okullardan öğrenciler okulumuz öğrencileriyle birlikte kendi roman kahramanlarını anlattıkları paneller düzenledi. Öğretmenler konuşma yaptı. Her gün konserlerle zenginleşti program. Sergiler, canlandırmalar ve daha birçok etkinlikle tam bir festival atmosferi oluştu. Festival bu yıl inanılmaz bir ilgiyle karşılandı. Videolar milyonlarca defa seyredildi. Yerel ve ulusal basının büyük ilgisi oldu. Türkiye'nin her yerinden öğretmen ve öğrenciler başta olmak üzere çok güzel tepkiler aldık. Bu festival geleceğe ilişkin umutlarımızı ciddi bir şekilde yeşertti diyebilirim. Bunun yanında her güzelliğe düşman bazı çevreler de rollerini oynamakta gecikmedi. Hem öğrencilerimiz bağlamında hem de festivali uzaktan takip edenler bağlamında bazı roman ve roman karakterlerinin odak noktası olduklarını ve onlar üzerinden bazı tartışmaların, analizlerin ve yorumların yapıldığını biliyorum. Kısa bir süre de olsa edebiyatın gündemlerden biri olması büyük bir bahtiyarlıktı bizim için. Bizi destekleyen, yanımızda olan herkese çok teşekkür ediyorum. Dünyayı edebiyatın, sanatın kurtaracağına ilişkin umudumuzu daima diri tutacağız.
TV'LERDE DOĞRU DÜRÜST KÜLTÜR SANAT PROGRAMI YOK
Roman karakterlerini toplumla buluşturmak hatta tanıştırmak neden önemli?
Asıl önemsediğim sayısız okul için bir ilham kaynağı oluşu bu festivalin. Ayrıca uzun süredir hiç bu kadar umutlu olmamıştım. Dünyayı güzelliğin kurtaracağına inanan insanların hiç de az olmadığını gördük. Ve hâlâ edebiyat, sanat hayatı değiştirme gücüne sahip. Kelimeler hayatı değiştirebilir evet, dünyayı değiştirebilir. Ama televizyonlarımızda doğru dürüst edebiyat-sanat programlarının bile olmadığını düşünürsek meselenin çok derinlerde olduğunu görürüz.