MERVE YILMAZ ORUÇ / merve.oruc@aksam.com.tr
Uzun bir aranın ardından ait olduğu yere Dünya Ralli Şampiyonası'na geri dönen Burcu Çetinkaya ile Yunanistan Akropolis Rallisi öncesinde İstanbul'da bir araya geldik. 5-8 Eylül tarihleri arasında gerçekleşecek şampiyonanın tek kadın yarışmacısı Burcu Çetinkaya. Ona kopilot olarak başarılı yarışçı Fabrizia Pons'un eşlik edecek. Zor bir yarışın onları beklediğini dile getiren başarılı ralli pilotu, burada olduğu için çok mutlu olduğunu dile getirdi. Bugüne kadar birçok yarışta başarı elde eden Çetinkaya, sorularımızı içtenlikle cevapladı.
İMKÂNSIZ ŞEYLERİN OLABİLECEĞİNİ GÖRDÜM
20 yıldır motorsporları ile uğraşıyorsunuz. Bugünden geriye baktığınızda iyi ki böyle bir yolculuk geçirmişim diyor musunuz?
Evet diyorum, çünkü hayallerimin peşinden aşkla koştum. Aslında ralliye böylesine aşkla sarılmam belki de kendi yolculuğuma ayna olduğu içindi. Çok güzel dostluklar edindim, dünyanın dört bir tarafında, belki de hiç göremeyeceğim yerlerden geçti yolum. Pakistan, Katar, Kuveyt, İngiltere ve dünyanın birçok yerinde yarıştım. Rotaların geçtiği o sıcacık köylerde sıcacık insanlar tanıdım. Çok farklı kültürlere şahit oldum. Kuveyt'te sarayda yemek de yedik, Pakistan'da çölün ortasında yer sofrasında da... Bazen hayal kırıklıkları da oldu tabii... Mücadele ederek elde ettiğim bazı projeler, hayaller olmayınca üzüldüm, kimi zaman da isyan ettim istemeden. 5 sene hiç yarışmadım, yarışamadım mesela. Zor bir dönemdi ve yarışacak gücü bulamadım... Çaldığım kapılar açılmadığında tekrar kapı çalmaya gücüm olmadı. Ama sonra baştan başladım. İyi ki de başlamışım.
Bu alanda dünyada isim yapmış birisiniz. Size en büyük katkısı ne oldu?
Mücadele ve sabırla en imkânsız şeylerin olabileceğini gördüm. İlk WRC (Dünya Ralli Şampiyonası) yarışımda şartları zorlayarak İngiltere Rallisi'ne gitmiştik, 2007 yılında. Şimdi 16. WRC yarışımı yapmak üzereyim. Kadınların maalesef kariyer ömrü motorsporlarında erkeklere göre çok daha kısa. Sayımız da hala bir hayli az. Oysa olimpiyatlarda kadın erkek katılımı eşitliği sağlandı artık. WRC'de ise kadın pilot yarışmayalı uzun zaman oldu. Bunu değiştirecek olmak ve Yunanistan Akropolis Rallisi'nde 72 pilot arasında tek kadın pilot olmak bile bana çok büyük bir mutluluk veriyor. Bugün FIA (Uluslararası Otomobil Federasyonu) motorsporlarında dünyadaki en büyük otorite dev bir federasyon. Burada 2009 yılından beri faaliyet gösteren Motorsporlarında Kadın Komisyonu'nun ilk AB dışından başkanı oldum. Dünyada hem artık çok sevdiğim sporda yer almak isteyen kadınlara liderlik yapmak ve kapılar açma imkânım var.
Beş sene uzak kaldım dediniz. Neden ara verdiniz?
Aslında istemeden verilmiş bir araydı. 2017 sonunda oldukça zorlandım yarışırken. 2018'de WRC Marmaris'te düzenlendiğinde şartları zorlayarak yarıştım ama sonrasında malesef hem WRC'den hem de tüm rallilerden beş sene uzak kaldım. Hem yorgundum hem de hayatla ilgili bazı sıkıntılar vardı. Hayallerimin elimden kayıp gittiğini hissettim... Hiç pes etmeyen ben, pes etmeyi öğrendim. Sonra bir gün yenilgiyi kabul edip, her zaman bütün kapıların açıldığı "Rallici Burcu" artık olmadığımı kabul ettim. 2018-2023 yılları arasında uzak kaldım.
ŞAMPİYONAKİ TEK KADIN PİLOT OLACAĞIM
Hangi anda yeniden tabiri caizse sahalara dönmeye karar verdiniz? Şimdi WRC'ye katılmakta bu aranın ardından cesaret ister...
2023 yılında İtalya'dan konuk yarışmacı olarak Mhytical CArs Ralli'den davet gelince tekrar kendimde mücadele edecek gücü buldum. Nasıl en baştan yaptıysam yine yaparım dedim. Sonra beklentilerimi çöpe attım ve o anda olan şartlarda 2023 yılında Türkiye Ralli Şampiyonası'na geri dönerek minik minik başladım. Sonra yedinci kez kadınlar şampiyonu oldum. Bu sene ise sekizinci şampiyonluğa çok yakınız ama önümüzde üç yarış var. Aynı zamanda Sarıkamış Rallisi'nde genel klasman ilk 10'a girerek erkeklerin arasında da mücadeleye devam ettiğimizi gösterdik. WRC'ye gelirsek orada yarışan kadın pilotlar listesinde en üst sıralardayken bu kadar uzak kalmak beni çok üzmüştü. Daha rekabetçi, dünya seviyesine geri dönmeye karar vermemde kopilotum Fabrizia Pons'un da etkisi çok. 69 yaşında halen aktif sürdürdüğü kariyeri ve azmi, beraber çok güzel bir ekip oluşturmamız ve WRC'de kadınların uzun zamandır olmaması bana ilham verdi. Şimdi tekrar dönmenin mutluluğunu yaşarken mücadelenin zorluğuna da gülümsüyorum.
Nasıl bir hazırlık süreci geçirdiniz?
Her gün en az 8 km koşuyorum. Patika koşusu sporcusu Aysel Yalaç Dolay ile güç antrenmanları ve dayanıklılık antrenmanları yaptık. Sürekli araç içi videoları izliyorum. Eskişehir'de 124 km'lik bir test yaptık.
Peki yarışın rotası neresi? Kaç gün sürecek?
Dünya Ralli Şampiyonası Akropolis Rallisi, Yunanistan'ın Lamia şehrinde olacak servis alanı. Yarış, 5-8 Eylül tarihleri arasında olucak. Takip etmek isteyenler www.wrc.com'dan izleyebilirler yarışı. Şampiyona yarışan tek kadın benim ama toplamda 3 Türk pilot olacağız. Ali Türkkan - Burak Erdener ikilisi, Uğur Soylu-Şener Güray ikilisi de bayrağımızı taşıyacak.
Hedef nedir yarışta?
Uzun bir aradan sonra en rekabetçi kategori olan WRC2 kategorisinde yarışacağız. WRC1'de 9 araç, WRC2'de 29 araç, WRC3'de ise 19 otomobil var. Diğerleri de WRC 1-2-3 kategori dışı araçlar. Elimden gelenin en iyisini yapacağım. Fabrizia, 1982 yılında bu yarışı kazandı. Çok hızlı gitmek istiyoruz... Ama zorlu bir mücadele olacak, kolay olmayacak.
ONUNLA YARIŞMAK BÜYÜK GURUR
Kopilotonuz kıymetli bir isim. Onu bize tanıtır mısınız?
Fabrizia Pons, WRC'de hem pilot hem kopilot olarak puan almış tek isim. İtalyan yarışçı kopilot olarak WRC'de birçok yarış kazanmış. 1982 yılında da Akropolis Rallisi'ni Michele Mouton ile beraber kazandılar. 88'i dünya ralli şampiyonası olmak üzere 220 üzerinde yarışa katılmış. 69 yaşında bir anneanne olarak profesyonel kopilot kariyerine devam ediyor. Hem Türkiye Ralli Şampiyonası'nda hem de WRC'de beraber yarışıyoruz.
Peki bir araya nasılsın geldiniz? Bu yarışa birlikte katılma fikri nasıl çıktı?
İlk kez birlikte 2009 yılında İtalya'da Rally Adriatico'da yarıştık. Sonra dostluğumuz devam etti. Bu sene başında "Bir daha yarışsak mı?" dedik ve Türkiye Ralli Şampiyonası'nda onu misafir etmeye başladım. Harika bir uyum yakaladık. Onun kariyerine durmadan devam etmiş olması benim için çok büyük bir örnek. Anne oldu hatta anneanne oldu ama devam etti. Kadınların kariyer ömrünün bu kadar kısa olduğu motorsporlarında Fabrizia çok büyük bir örnek, onunla beraber yarışmak da benim için çok büyük bir gurur.
KADINLARA İLHAM OLMAK MUTLU EDİYOR BENİ
Birçok kadına ilham ve cesaret verdiğinizi düşünüyorum. Yola çıkarken böyle bir amaç var mıydı?
Aslında yola çıkarken kendime güvenimi, kim olduğumu, hüznümü, öfkemi dengelemeyi, sabretmeyi keşfetmeye doğruydu istikamet. Ama yolda o kadar çok şey oldu ki. Böyle bir amaç yoktu ama hikâye buna dönüştüğünde çok keyif aldım. Benim kahramanım WRC tarihinde yarış kazanmış tek kadın pilot, Michele Mouton. Onunla tanıştığımda 2007 yılında mutluluktan havalara uçmuştum. Çünkü sadece başarısı değil karakteriyle, sabrıyla, kendine dönük ve özgüvenli oluşuyla çok etkilemişti beni. WRC öncesi yaptığımız testte bir küçük kız çocuğu bana sarılıp, "Burcu Abla ben de büyüyünce senin gibi isteğimi yapacağım" dediği an o kadar mutlu oldum ki...
Bu alanda kadınların sayısının artması için çalışmalar yürütüyoruz. WRC'de kadın yarışçıların çoğalması için WRC ile birlikte 16-18 Eylül tarihlerinde FIA Kadınlar Komisyonu Başkanı olarak benim de jüride olacağım bir seçme yapacağız. Polonya'da bu ön eleme sonrasında bir şanslı kadın sürücü 2025 sezonunda JWRC'de yarışma imkânı bulacak. Şu anda 15 kadın sürücü ön elemeleri geçti. Ayrıca bu sene olmasa da önümüzdeki senelerde burada bir Türk kadın pilot daha göreceğimize de inancım tam.