ALİ DEMİRTAŞ / ali.demirtas@aksam.com.tr
Kitapseverler ve yaratıcı endüstrilerle ilgilenenler için her yıl 150.000'den fazla ziyaretçiyi çeken, Birleşik Arap Emirlikleri'nin başlıca destinasyonlarından biri Abu Dhabi Uluslararası Kitap Fuarı bu yıl 22-28 Mayıs tarihleri arasında 32. kez gerçekleşti. BAE Devlet Başkanı Şeyh Mohamed bin Zayed Al Nahyan'ın ev sahipliğinde gerçekleşen fuarın bu yılki Onur Konuğu Ülkesi ise T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İstanbul Ticaret iş birliğiyle Türkiye idi. Abu Dabi Arapça Dil Merkezi tarafından gerçekleştirilen ve Abu Dabi Ulusal Fuar Merkezi'nde (ADNEC) gerçekleşen fuar, Arap ve uluslararası yayıncılık toplulukları arasındaki bağları güçlendirirken bölgenin edebi ve kültürel mirasını vurgulamak üzere dünyanın dört bir yanından yazarları, fikir önderlerini ve yayıncıları bir araya getiriyor.
FUARIN ODAK KİŞİSİ İBN HALDUN İDİ
Akşam Cumartesi olarak yerinde takip ettiğimiz fuar, ADNEC'in yanı sıra Kültür Vakfı (Cultural Foundation), Manarat Al Saadiyat, Sorbonne Üniversitesi Abu Dhabi, New York Üniversitesi Abu Dhabi ve fuar kapsamında Mina Zayed'e demirlemiş olan dünyanın en büyük yüzen kitap fuarı Logos Hope dâhil olmak üzere beş kültürel mekânda daha paralel etkinliklere ev sahipliği yaptı. 2023'ün BAE'de "Sürdürülebilirlik Yılı" ilan edilmesine ithafen ADIBF'nin bu yılki edisyonu sürdürülebilirliğe odaklandı. Ziyaretçiler, yayıncılık sektörünün önde gelen küresel sürdürülebilirlik çalışmalarının yanı sıra iklim değişikliği ve gıda güvenliği gibi daha kapsamlı konuları merkezine alan etkinlik ve konuşmalara katıldı. Fuarın bu yılki odak kişisi, sosyoloji biliminin temellerini atan 14. yüzyıl Arap filozofu İbn Haldun oldu. Programda tarih, felsefe ve edebiyat tartışmaları da dâhil olmak üzere İbn Haldun'un çalışmaları ve mirasına odaklanan oturumlar ve atölye çalışmaları yer aldı.
85 ÜLKEDEN 1300 KATILIMCI
85'ten fazla ülkeden 1.300'den fazla katılımcıya ev sahipliği yapan ve ziyaretçilerin 500.000'den fazla kitaba ulaşmalarını sağlayan olan fuar, 32. edisyonunda programında yer alan 2.000'den fazla kültürel, edebi, eğitim odaklı ve sanatsal etkinlikle fuar tarihinin en geniş kapsamlı organizasyonunu gerçekleştirdi. Arap dünyasının önde gelen edebiyat etkinliklerinden biri olan fuar, tanınmış yazar, sanatçı, akademisyen ve dijital içerik yaratıcıları dâhil olmak üzere, seçkin Arap ve uluslararası konuşmacıların söyleşilerine ev sahipliği yaparak küresel iletişim açısından önemli bir platform görevi görüyor. Bu yıl geniş kitlelere hitap etmesi planlanan fuar, 5 ana programla ziyaretçilerle buluşmaya hazırlanıyor. Kültürel programlar, yaratıcı sanat programları, çocuk ve gençlik programları, uzmanlaşmış profesyonel programlar ve işbirliği programları ile sektör profesyonellerinden edebiyatseverlere ve ailelere kadar bütün katılımcıların verimli zaman geçirmesi hedeflendi.
AMACIMIZ ESERLERİMİZİN YABANCI DİLDE YAYIMLANMASI
Fuarda aynı zamanda T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Taner Beyoğlu ile bir araya geldik. Beyoğlu fuar hakkındaki duygu ve düşüncelerini şu sözlerle dile getirdi: "Arap dünyasında birkaç tane fuar var. Abu Dhabi Uluslararası Kitap Fuarı, bunlar arasında öne çıkan ve kendisini geliştirmeye çalışanlardan biri. Onun dışında bu yıl Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri arasındaki diplomatik ilişkilerin 50. yıl dönümü. Onur konukluğu da bu vesileyle konuşulmaya başlanmıştı. İki ülke arasındaki kültürel ilişkilerin geliştirilmesiyle ilgili olarak temel odaklarımızdan biriydi bu programın gerçekleşmesi. Karşı tarafın daveti üzerine de resmiyet kazanarak hayata geçirilmiş oldu."
444 TÜRK ESERİ ARAPÇA DİLİNE ÇEVRİLDİ
Beyoğlu sözlerini şöyle sürdürdü: "Bizim temel amaçlarımızdan biri eserlerimizin yabancı dilde yayınlanması. Böylece Türk edebiyatının dünyanın dört bir yanındaki okurlar tarafından kendi dillerinde okunur hale gelmesi, edebiyat yoluyla kültür ve sanatımızın da dünya çapında tanıtımı... Bu çerçevede de odak pazarlarımızdan bir tanesi Arapça konuşulan ülkelerdi. TEDA Çeviri ve Destek Programı'mızla yurtdışındaki yayın evlerine Türkçe eserlerin yabancı dile çevrilmesiyle ilgili olarak maddi destek sağlıyoruz. Bugüne kadar 3626 eserin 87 ülkede 60 farklı dile çevrilmesi için destekte bulunduk. Bunun içinde ise en fazla yer tutan dillerden biri Arapça. 444 eserin Arapça diline çevrilmesine katkıda bulunduk. Bu noktada hem kültürel hem ticari ilişkilerimizi geliştirmek adına odak ülkelerimizden bir tanesi de Birleşik Arap Emirlikleri."
SERGİLERDEN TÜRK MUTFAĞI TANITIMINA
"Temel amacımız yayıncılık alanındaki ilişkilerin gelişmesi ve kültürel ilişkilerimizin güçlenmesi." diyen Beyoğlu Türkiye pavyonunda fiziki 20 yayıncı, dışarıdan ise 30 olmak üzere toplam 50 yayıncıyla fuarda yer aldıklarına dikkat çekiyor: "Bu ciddi bir sayı. Her biri ticari telif görüşmeleri yapıyorlar. Bu da elbette yayıncılık sektörüne kazanç sağlayacak. Onun dışında 3 sergimiz var. İbn Haldun ile ilgili bir sergi yaptık. Öte yandan bir resim sergimiz var; çocuk yayıncılığıyla ilgili de birçok etkinlik yapıyoruz. Çünkü dünyadan Türkiye'deki çocuk yayınlarına büyük bir ilgi var. Bunu da desteklemek için bir illüstrasyon sergisi yaptık. Ayrıca yedi yerli sinema filmimiz fuar kapsamında gösterildi. Mutfağımızı tanıtan etkinlikler de yapıyoruz. Kısaca dolu dolu bir programla fuarı tamamlıyoruz."
SADIK YALSIZUÇANLAR: TÜRK EDEBİYATINA İLGİ HAYLİ FAZLA
"Abu Dhabi Kitap Fuarı, Türkiye - Körfez ülkeleri ilişkilerinin kültürel bağlamda da belirli bir zemine yerleşmesi açısından son derece önemli ve işlevsel bir çalışma. Tabi Türkiye'nin onur konuğu olması, Körfez ülkelerinin, Türkiye'ye atfettiği değer açısından son derece kıymetli. Fuar, son derece canlı, katılım açısından zengin ve gerek kitap satışları gerekse telif anlaşmaları bakımından oldukça güzel geçti. Türk edebiyatına ilgi hayli fazla. Zaten modern Türk yazarlarının Arap dilinde yayımlanma oranı hayli artmış durumda. Gerek Arabistan yarımadası gerekse daha özel bağlamda Birleşik Arap Emirlikleri ölçeğinde Türk yazarlarına hayli ilgi var. Bu bakımdan farın ayrı bir önemi olduğu söylenebilir."