yeliz.coskun@aksam.com.tr
İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü, kadına yönelik şiddet vakalarına hızla müdahale edebilmek için bir tıkla ulaşılabilen uygulama geliştirdi. Adı, Kadın Acil Destek. Kısaca KADES… Akıllı telefonlarda kullanılan bu uygulama, geçtiğimiz 21 Ağustos’ta Kırıkkale’deki Emine Bulut’un öldürülmesinin ardından bir kez daha gündeme geldi. Emine Bulut cinayetine kadar 70 bin kişinin indirdiği bu uygulamayı acı olaydan sonra 318 bin 954 kişi indirdi ve 12 bin 993 kadın ihbarda bulundu. Peki, uygulama nasıl kullanıyor? Ekipler nasıl bir müdahalede bulunuyor? Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Dairesi Başkan Yardımcısı Tarıkhan Çetiner anlattı.
Günlerden 21 Ağustos 2019… 10 yaşındaki bir kız çocuğunun ‘Anne lütfen ölme’ çığlığını AKŞAM Gazetesi’nin birinci sayfasından anonsladık. Hiç kolay olmadı elbette. Yüreğimiz titredi, kanımız dondu o anlarda… Bir kadını vahşice öldürmek bu kadar kolay olmamalıydı. Hele de evladının gözleri önünde! Evet, Kırıkkale’de eski eşi tarafından boğazından bıçaklanarak öldürülen Emine Bulut cinayetinden bahsediyorum. Emine Bulut, o talihsiz anlarda ‘Ölmek istemiyorum’ diye feryat ediyordu… Hatırladınız mı? Biz hiç unutmadık…
Emine Bulut’un ölümünün ardından her gün onlarca haber düştü önümüze. Yardıma muhtaç, sesini duyurmak isteyen tüm kadınlar ‘Sonumuz Emine Bulut gibi olmasın’ diye feryat ediyor…
İşte tam bu noktada 2018 yılında harekete geçen ve özel bir uygulamayla destek vermeye hazır olan Emniyet Genel Müdürlüğü ve İçişleri Bakanlığı sosyal medya hesaplarından bir hatırlatma paylaşımı yaptı. Akıllı cep telefonuna indirilen uygulamayla şiddet ve tacize uğrayan kadın tek tuşla emniyete sinyal gönderiyor. Polis de hemen olay yerine ulaşıyor. Peki KADES nasıl indirilir, nasıl kullanılır? Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Dairesi Başkan Yardımcısı Tarıkhan Çetiner anlattı.
Geçtiğimiz ağustos ayında Türkiye’nin gündemini sallayan Emine Bulut cinayetinden sonra KADES’i fark ettik diyebiliriz. KADES’in amacı nedir?
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü’nün teknik imkân ve kapasitesi en üst seviyede kullanılarak 24 Mart 2018 tarihinde hayata geçirildiği bir uygulama. KADIN ACİL DESTEK (KADES) uygulamasının amacı; gelişen teknolojik imkânlardan faydalanmak suretiyle kadınlara yönelik risk ve tehdit unsuru oluştuğunda veya kadınların şiddete uğrama ihtimali bulunduğu durumlarda akıllı telefonlarından tek bir tuşa dokunuşla en hızlı şekilde 112/155/156 acil çağrı merkezine ulaşmaları sağlanarak, sonrasında olay yerine en yakın ekip ve devriyenin sevk edilmesi amaçlandı. Akıllı telefon kullanıcısı kadınların, IOS ve Android marketlerinden indirebileceği KADES uygulamasına, T.C. Kimlik numarasını girerek ve sonrasında gelen aktivasyon kodu ile aktif hale getirmeleri halinde uygulama kullanıma hazır hale geliyor.
UYGULAMA İKİ AYDA GELİŞTİRİLDİ
KADES projesinin ortaya çıkış hikâyesini anlatır mısınız? Hangi olaydan sonra bu uygulamanın hazırlanmasına karar verildi? Proje ve yazılım aşamaları ne kadar zaman aldı?
KADES uygulaması, teknoloji kullanılarak kadınlara daha hızlı ihbar yapma imkânı sağlamıştır. İçişleri Bakanımız Sayın Süleyman Soylu’nun talimatları sonrasında 25 Ocak 2018 tarihinde Bakanlığımız ile Emniyet Genel Müdürlüğü çalışanlarınca birlikte kurgulanmasına ve yazılımına başlanılmış, Emniyet Genel Müdürlüğü teknik imkân ve insan gücü kapasitesi en üst seviyede kullanılarak 2 ay gibi kısa bir süre içerisinde geliştirilerek 24 Mart 2018 tarihinde hayata geçirildi. KADES uygulamasıyla ilgili farkındalığı artırmak için KADES İnfografisi ile KADES Kamu Spotu hazırlandı, RTÜK tarafından 6 Eylül 2018’de “Kamu Yararına Yönelik Spot Film” olarak yayınlanmasına izin verildikten sonra İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü internet sayfasında, sosyal medya hesapları ile ulusal televizyon kanallarında yayınlanması sağlandı.
KADES’E GÜVENEBİLİRSİNİZ
KADES’e ne kadar güvenmeliyiz?
Kadınlarımızın şiddetle karşı kaldıkları durumlarda telefonlarının konum bilgisini açarak KADES uygulama ekranında bulunan tuşa tek bir dokunuşla acil çağrı merkezine ulaşmaları saniyeler kadar kısa bir süre alıyor. Bu noktada uygulamaya tam olarak güvenebilirler.
KADES ne kadar sürede, kaç kere kullanıldı?
24 Mart 2018 tarihinde hayata geçen KADES uygulamasını 12 Eylül 2019 itibarıyla 318 bin 954 kişi indirdi ve 152 bin 134 kadın kayıt oldu. Acil durumlarla karşı karşıya kalan 12 bin 993 kadın ihbarda bulundu. Bizim için her bir ihbar, zor durumda olan bir kadına yardım demek.
Zorda kalan bir kadın KADES’ten çağrı yaptığında ekiplerle nasıl iletişim kuruluyor?
Akıllı telefonlarının konum bilgisini açarak KADES uygulama ekranında bulunan tuşa tek bir dokunuşla acil çağrı merkezine saniyeler içerisinde ulaşarak, çok kısa bir süre sonrasında yanlarına ekiplerimiz intikal ederek yardımcı oluyor.
5 DAKİKADA OLAY YERİNE İNTİKAL
Peki, ekiplerin olay yerine intikal süresi kötü olayları etkileyebilecek hızda mı?
KADES uygulamasının hayata geçirildiği ilk günlerde, ihbarın acil çağrı merkezlerine ulaşması ile birlikte olay yerine en yakın ekibin intikal süresi ölçüldüğünde; ortalama 5 dakika gibi kısa bir zamanda olay yerine geldikleri görüldü.
KADES’i cep’te aktif hale getirin
Uygulamanın kadınlar ve erkekler üzerindeki etkisini değerlendirir misiniz?
Uygulamayı kullanan kadınların; kendilerini daha güvende hissettikleri, olumlu yönde psikolojik etki oluşturuyor. Şiddet uygulama ihtimali bulunan erkeklerde ise caydırıcılık ve suç işleme korkusu uyandırıyor.
Eklemek istedikleriniz var mı?
Son olarak şu bilgilendirmeyi yapmak istiyorum. Tüm kadınlarımızın kendilerini güvende hissetmesi, şiddete maruz kalma ihtimalleri olduğunda çok kısa bir sürede en yakın devriye ve ekipten yardım alabilmelerini sağlayan KADES uygulamasını, akıllı telefonlarına indirmelerini ve aktif hale getirmelerini, tüm tanıdıklarına ve arkadaşlarına KADES uygulaması hakkında bilgi aktarmalarını talep ediyoruz. Artık slogan haline gelen “şiddete karşı tek dokunuş” diyerek KADES’e dikkatlerini çekmek istiyoruz. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Dairesi Başkanlığı olarak, geniş kitlelere ulaşmamızda böyle bir imkân sağladığınız için çok teşekkür ederiz.
KADES NASIL KULLANILIR?
Kayıt Aşaması:
Akıllı telefonlar üzerinden IOS ve Android marketlerden ‘‘Kadın Acil Destek Uygulaması (KADES)’’ indirilir. Ad-Soyad, T.C. Kimlik No, Doğum Yılı, Telefon Numarası bilgileri ile uygulamaya giriş yapılır. “Kullanıcı Sözleşmesi’’ okunup kabul edildikten sonra sisteme kayıt olunur. Uygulamayı yükleyenin “kadın” olduğu MERNİS veri tabanındaki nüfus bilgilerinden teyit edildikten sonra telefonuna ‘‘SMS doğrulama kodu’’ gönderilir. SMS olarak gönderilen doğrulama kodu sisteme girildikten sonra uygulama aktif hale gelir.
İhbar Aşaması:
Acil bir durumla karşı karşıya kalan kadın tarafından uygulama ekranında bulunan “KADES KADIN ACİL DESTEK’’ butonuna dokunularak ihbar gerçekleştirilir. İhbarın teyidi, ekrana gönderilen ‘‘EVET’’ ve ‘‘HAYIR’’ cevabı ile doğrulanması istenilir. ‘‘HAYIR’’ ise; İhbar talebinin iptal edildiği, kadının telefonuna uyarı mesajı olarak gönderilir. ‘‘EVET’’ ise; İhbarın başarıyla alındığı, ihbarcının konumu ve ekip gönderileceği telefonuna uyarı mesajı olarak gönderilir. Kadının telefonuna giden uyarı mesajı, eşzamanlı olarak 112/155/156 Acil Çağrı Merkezindeki görevli personelin takip ettiği ekranda ihbar olarak görünmesi sağlanır. İhbarı ekranında gören görevli personel, kadının bulunduğu konuma en yakın ekibin sevkini sağlar.
Müdahale Aşaması:
En yakın ekip olaya müdahale ederek mağdur kadınla birlikte taraflar Polis Merkezi Amirliğine/Jandarma Karakoluna intikal ettirir. Gerekli işlemler yapılmak üzere Cumhuriyet savcısı bilgilendirilir, alınan talimat doğrultusunda iş ve işlemlere başlanılır.