ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence´in ziyaretini iptal ederek Beyaz Saray´a çağrılması ve Rus lider Putin´in programını iptal ederek Savunma Bakanı Şoygu ile görüşeceği haberleri dünya genelinde merak uyandırdı. Sosyal medyada iddialar birbirini kovaladı. Ancak kısa süre sonra Putin´in denizaltı kazası nedeniyle programını iptal ettiği açıklandı. ABD’li bir yetkili ise ziyaret iptalinin Trump ve Pence’in sağlık durumu veya ulusal güvenlikle ilgili olmadığını açıkladı. AB´deki hareketliliğin ise AB Komisyon Başkanlığı seçimleriyle ilgili olduğu öğrenildi.
Ancak bu gelişmeler sırasında sosyal medyada birbirinden farklı iddialar ortaya atıldı. ‘Uzaylılar dünyayı istila ediyor’, ‘İran füze fırlattı’, ‘Trump öldü’, ‘ABD İran’ı vurmaya hazırlanıyor’ tweetleri yağdı.
Peki, dün akşam gerçekte ne oldu? İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aykut Arıkan 24TV’de yorumladı.
Prof. Dr. Arıkan, “Benim çocukluğumda her gün Michael Jackson öldü” haberleri çıkardı. Ertesi gün herkes okulda, “Michael Jackson şöyle öldü, böyle öldü” haberlerini konuşurdu. Sonra bir gün Michael Jackson ölüverdi pat diye ve kimse inanamadı. Klasik bizim yalancı çoban hikayesi. Sosyal medyanın fake news dediğimiz çakma haberleri artıran bir etkisi var. Bunun ilk sebebi tabi ki teknoloji. Elinde akıllı telefon olan herkes artık medya kuruluşu gibi çalışabiliyor. İkinci sebebi sosyal psikoloji. Sosyal psikolojide enteresan bir etki var. İnsanoğlu kendi fikrine daha yakın olan haberleri benimsemeyi seviyor, biraz kendi gettosunda yaşamayı seviyor. Önünü, arkasını çok fazla düşünmüyor. Özellikle Facebook’ta belli bir yaşın üzerinde büyüklerimiz var. Önünü, arkasını düşünmeden, doğru mu yanlış mı düşünmeden inanıp yayıyorlar metinleri. Buna inanmak ayrı bir şey bir de yayıyorlar. Çünkü networkünde kaç kişi varsa haber çoğalıyor.Mutlaka ve mutlaka en önemli şey teyit almak. İşin bir de siber Vandalizm boyutu var. Trump’ın hedef alınması Trump’ın çok umrunda olmayacaktır ama bazen bireylere yönelik artırılmış kampanyalar oluyor ki ciddi sıkıntılar oluyor.´ dedi.
İstiyorsanız Akdenizlilik deyin istiyorsanız başka bir şey deyin. Biz, toplum olarak özellikle cep telefonuyla konuşma zamanımız Arap ülkelerinden sonra ikinci sıradayız. Biz vebal bir kültürü, sözel bir kültürü belirlemiş durumdayız. Bunlar sözel kültürün getirdiği etkiler. Tabi bir de herkes elinde medya olduğu zaman oradaki bilgi zaten tartışmalı hale geliyor. Bir de bunun üzerine buna sosyal psikolojide kendi fikrinde olanı benimseme ile networkler oluşuyor, sosyal medyada alt networkler oluşuyor.´ dedi.