Rövanş alışverişi güldürdü

Satışlarda yüzde 250'ye varan artışlar var! Alışverişsiz günlerin rövanşını alıyoruz. BMD Başkanı Sinan Öncel, ‘acılı' geçen 1.5 yıldan sonra ‘rövanş alışverişleriyle' perakendecilerin rahat bir nefes aldığını belirterek, “BMD anketine göre, geçen yıla kıyasla cirosunu %100'ün üzerinde artıran markaların toplam içindeki payı yüzde 40'ı buldu” dedi.

Rövanş alışverişi güldürdü

ŞENAY BÜYÜKKÖŞDERE

Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı (BMD) Sinan Öncel, perakende sektörünün zor geçen 1.5 yılın ardından, yaralarını saracak bir performans sergilemeye başladığını belirterek, yaz aylarında cirosu yüzde 150-250 artan markalar olduğunu söyledi. Buna kimilerinin 'intikam alışverişi' dediğini hatırlatan Öncel, "Ben buna intikam değil, rövanş alışverişi diyorum. Alışveriş yapamadığımız günlerin rövanşını şimdi alıyoruz" diye konuştu.

Mağazalar 2021'in ilk aylarını da kapalı geçirdi. Açılıştan sonrası nasıldı, kayıplar telafi ediliyor mu?

Perakende sektörü son 1 yılı çok acılı geçirdi. Krediler kullanıldı, ciddi borçlanıldı. Ancak BMD anketlerine baktığımızda haziran, temmuz, ağustos ve eylülde satışlar çok iyi. Geçen yıla göre satışlarını yüzde 100'ün üzerinde artıranların oranı yüzde 40'ları bulmuş vaziyette. Son 4 ayda perakende yaraları saracak bir performans sergiliyor. Yabancı harcamalarında ciddi artışlar var. Ağustosta cirosu yüzde 150-250 artanların oranı yüzde 38 olmuş. Ancak diğer yandan çoğu firma borçlu ve bu sektörün önünde ciddi bir engel.

Tüketici artık mağazaya, alışveriş merkezine girerken Kovid 19 çekincesi yaşamıyor mu?

Aslında ziyaretçi sayılarında düşüş var. Kapalı alanlarda maskeli alanla dolaşıldığı için AVM'lerde veya mağazalarda kalma süresi çok azaldı. Herkes alışverişini yapıp çıkmak istiyor ama buna karşın paket ortalaması arttı.

Sizce bu yüzde 90'lık artışın sebebi nedir, 'intikam alışverişi' diyenler var...

Biz orada bir tercüme hatası yapıyoruz bence. Buna intikam değil, rövanş desek daha doğru olur. Neyin intikamını alıyoruz? Geçtiğimiz 1.5 yılda yapamadığı alışverişleri telafi ediyor herkes. Bir de geliri sabit olmayan insanların ya da faiz, gayrimenkul geliri olanların harcayacak paraları birikti. Döviz ve faiz geliriyle geliri artanların sayısı da az değil. Bu paraların alışveriş ve yeme-içmeye yansımalarını görüyoruz şu an. Ancak geliri sabit olanların enflasyondan dolayı bu dönemde rahat alışveriş yapabildiğini düşünmüyorum. Geçen yıla göre fiyatlarda yüzde 30 artış var. Pandemiyle birlikte gelirini kaybedenler daha alt markalara kaydı.

3 AY SONRA FİYAT ARTIŞLARINI GÖRÜRÜZ

'Tekstil cennetiyiz' diyor, giyimi, ev tekstilini diğer ülkelere göre uygun fiyata alabiliyorduk. Ülke olarak bu özelliğimizi yitiriyor muyuz, fiyatlar daha artar mı?

Hammadde fiyatları çok yükseldi. Pamuk fiyatlarında tarihin en büyük artışlarını görüyoruz. Bu da 3 ay sonra fiyatlara yansıyacak. Diğer yandan eskiden üretim talebi rahatlıkla karşılarken şimdi Avrupa ve Amerika'nın Türkiye'de üretime yönelmesiyle arz yurtdışına kaymaya başladı. Vietnam, Çin gibi ülkelerden mal tedarik edemeyen alıcılar, rotalarını Türkiye'ye çevirdiler. Ve eski arz iç ve dış talebin toplamını karşılamaya yetmiyor. Şu anda herkes kapasite artış yatırımları yapıyor.

İstihdam artıyor mu?

Burada ciddi bir çelişki var. Bir yandan da işsizlik artıyor. Diğer yandan fabrikalar nitelikli çalışan bulmakta zorlanıyor. Meslek lisesi eksikliği bizim en önemli meselemiz. Hızlı bir şekilde organize sanayi bölgelerinde meslek liselerinin kurulması gerekiyor.

Bu arada BMD'nin üye sayısı kaç oldu, organize perakendenin ne kadarını temsil ediyorsunuz?

2020 başında 145 olan üye sayımız, 175 firma 430 markaya çıktı. Çünkü pandemide çıkan sorunların çözümünde birlikte hareket etme ihtiyacı doğdu.

Galataport İstanbul için önemli bir değer oldu. Mağazalar son hazırlıkları yapıyor. Burası yıllarca kapalıydı. Şimdi halka açık bir sahil var. Darısı Boğaz'ın dev tekneler tarafından bloke edilen diğer bölümlerinin başına.

KAPANMA İHTİMALİNİ TELAFFUZ DAHİ ETMİYORUZ

Son çeyrekten beklentiniz nasıl, pandemiden dolayı tekrar bir kısıtlama veya kapama olacağını düşünüyor musunuz?

Bizim son çeyrekten beklentimiz çok iyi. İnşallah turist akışı da aynı şekilde devam eder. Önümüzdeki günlere dair hâlâ bilinmeyenler var. Kovid tedbirlerinin artıralacağının söylenmesi bizde ciddi kaygı yaratıyor. Yeni bir kapanmayı ise telaffuz dahi etmiyoruz. Eğer sektör bu hızla giderse, yılın ilk 6 ayında yediğimiz dayağı ikinci yarıyılda kapatırız. Ve yılı bir miktar büyümeyle kapatırız.

KRUVASAN FİYATINA MÜKELLEF YEMEK

Perakendenin en fazla yara alan kategorisi yeme-içme sektörü oldu sanırım. O cephede işler nasıl şu an?

Restoranların durumu çok iyi. Özellikle lüks restoranlar çok dolu. Burada turist faktörünü unutmayalım. Türkiye turistler için çok iyi bir ülke. Restoranlarda yabancı için fiyatlar çok makul. BKM verilerine göre 2019 yılı ocak-ağustos döneminde yabancıların kartlarla yaptığı harcamaların toplamı 49,3 milyar TL iken, 2021'in aynı döneminde bu rakam 83,2 milyar TL. Burada Avrupa'ya vize alamadığı için Türkiye'ye kayan turistleri atlamamak lazım. Pandemiden dolayı İngiltere'ye, Fransa'ya vize alamayanlar orada harcayacağı parayı Türkiye'de harcıyorlar. Ve Türkiye Avrupa'ya göre bedava. İtalya'da bir kahve kruvasan yiyeceğiniz paraya burada mükellef yemek yiyebiliyor.

'EFSANE CUMA' MAKSADINI AŞTI

'Efsane Cuma' yaklaşıyor. Büyük indirimler olacak mı?

Yılın son 3 ayı bizim için en önemli zaman. Ancak son yıllarda kasımda 3 gün efsane cuma indirimi yapacağız derken, bir baktık tüm ay indirim ayı olmuş. Açıkçası perakendeciler bundan hoşnut değil. Bence bu yıl seri soru ve bir daha üretilmeyecek mal varsa onlara indirim yapılır ama yeni sezona büyük indirim olmaz.

İndirim meselesinin yeni perakende yasasıyla düzenleneceği söyleniyor...

Üyelerimiz yılda 2 defa 1'er aylık sezon sonu indirimi yapılması konusunda mutabık. Bunun dışında yıl genelinde 1 alana bir bedava gibi promosyonlar olmasında sakınca yok.

Tüm Ekonomi haberleri için tıklayın