Akif Çağatay Kılıç, "Yasaklı olmayan. Ama baş ağrısı hapı dahi aldığınız zaman bunu gidip IOC'nin oradaki gerekli kuruluna bildirdiği zaman bununla ilgili sıkıntı yaşamazsınız" diyerek soruları şu şekilde yanıtladı:
"Göreve geldiniz. Bir fotoğraf var karşınızda. 'Şunu hemen yapalım' dediğiniz hadise nedir?
"Birçok konu var. Birinci önceliğimiz, bakanlığımız sadece spor tarafı değil kredi ve yurtlar kurumu da olan bir bakanlık. Benim göreve gelişim 17 - 25'ten sonra. Oradaki yoğun darbe girişiminden, emniyetinde kullanıldığı, ortalığın birbirine katıldığı şimdi de birçok şeyin ortaya çıktığı o dönemden sonra göreve geldik. Burada birinci önceliklerden bir tanesi gençlikle ilgili çalışmalarla alakalı yurtların durumuydu. Malum kendi bu FETÖ'nün kendi yurtlarında barındırdığı öğrencilerle ilgili sayın Cumhurbaşkanımızın da bir çağrısı oldu. İlk anda onun yoğun bir çalışması içerisinde olduk. Ama sportif anlamda bakacak olursak; olimpiyatlardan tam 2 sene önce göreve geldik. Yolun yarısı yürünmüş bir süreç. Tabii üzerimizde maalesef dile getirmekte bizi üzüyor ama 2012'deki olimpiyatlarda yaşadığımız olumsuzluğun ağırlığı vardı, yok değildi. İlk yaptığımız Uluslararası toplantıda Antalya'daki Sport Accord olmuştu. Orada Uluslararası muhataplarımızla çok yoğun temaslarımız oldu. Birinci önceliğimiz evet sportif anlamda ve sporcu sayısı anlamında olimpiyatlara iyi bir katılım sağlayalım ama yanı zamanda yaşadığımız tramvayla alakalı olarak da bunu bir daha yaşamayalım. Dolayısıyla burada ortaya koyduğumuz ilk şey temiz bir yapının gelişmesi ve alt yapı. Yani bizim her zaman konuştuğumuz temelden yetişecek olan sporcularımızın doğru bir şekilde yetiştirilip ama yanı zamanda bilinçlendirilmeleri."
"BÜYÜK BİR TRAVMA YAŞADIK"
"Ben hep şunu söylüyorum; 'olimpiyatlarda, paralimpik oyunlarda olsun, Avrupa, dünya şampiyonası... Hangi müsabaka olursa olsun madalya sonuçtur, sebep değildir.. Burada her şeyi söylemek gerekirse. Çünkü ortaya konan belli birtakım izlenmesi gereken eğitim yolları var. Ama şu vardı; 2012'den sonra tüm spor camiası için söylüyorum ve sporla uğraşan herkes için. Bu hem hükümet olarak bizim çalışmalarımızı destekleyen grup içerisinden olsun, hem de muhalif grup içerisinden olsun ortak bir travma vardı. Bu travmada 'ya biz bir şeyler elde ediyoruz ama bunlar elimizden gidiyor' o veya bu şekilde. Yani bizim teknik olarak yaptığımız hatalar da vardı. Teknik olaraktan kastım şu; birçok ülkenin sporcusunun bildiride bulunup da aslında kendisini bu noktada garantiye aldığı adımları bizim arkadaşlarımız maalesef, yöneticileri de olabilir, antrenör de olabilir, sporcunun kendisi de ailesi de. Bunu ayrı görmemek lazım. Bu bir yekün. Bunu gördüğünüz zaman burada herkesin doğru adımları atması gerekiyor. Örnek bu Rio'da da yaşandı."
SPORCU MAKİNE DEĞİLDİR
"İnsan bunlar makine değil. Sporcu dediğin makine değil. Ateşi çıkar, rahatsızlanır, başı ağrır olur yani. Zaten bedensel olarak ortaya koyduğunuz bir çaba. Burada sizin tabii ki kullandığınız ilaçlar olacaktır. Yasaklı olmayan. Ama baş ağrısı hapı dahi aldığınız zaman bunu gidip IOC'nin oradaki gerekli kuruluna bildirdiği zaman bununla ilgili sıkıntı yaşamazsınız. Konu aslında bazı noktalarda da bu kadar basit. Basite indirgeme konusunda söylemiyorum. İşin tekniği açısından doğruyu yapmaktan bahsediyorum. Bunu şöyle diyebilirsiniz; Armstrong'un örneğini alırsınız adam yedi tane sarı tişört kazandı, kan dopingi yaptı, ekipten bir tanesi artık vicdansal olarak dayanamadığı için ortaya çıktı. Veya bu örnekten yola çıkarsak spora dönmeseydi bulamayacaktı. Geriye dönmüş olması orada bu işin ciddi anlamda bu işin araştırılmasına sebep oldu. Öyle olunca da bir şeyler çıktı ortaya. Anlatmak istediğim şu; biz bir travma yaşadık. Bu travmayı çok şükür atlatmış durumdayız. Geçmişle alakalı bazı konularla alakalı hala ortaya konan şeyler var ama örneğin son yaşadığımız bazı olaylar oldu."
MONTREAL'DEKİ TOPLANTIDA HERŞEYİ AÇIK AÇIK ANLATACAĞIM"
"Ben aynı zamanda WADA üyesiyim. 2015 senesinde Creak İstanbul'da konuşmasını yaparken 2016 bütçe konuşmasında da kullandım bunu. 'Dopingle mücadele etmek istiyorsanız Türkiye'yi örnek alın. Türkiye dopingle mücadele etmek istiyorsanız Türkiye'yi örnek alın ve Türkiye doğru yolda' diyorsa ve bunu 2012'den üç sene sonra söylüyorsa bu bir başarıdır. Bu adamlara bunu söyletebilmek, bu kurullar içerisinde en üst noktada olanlara bunu söyletebilmek önemli. Şu anda Avrupa Konseyi kontenjanında ben şuan WADA üyesiyim. İnşallah Montreal'de de önümüzdeki hafta toplantımız olacak. Yakın zamanda Uluslararası Atletizm Federasyonu'nun bizim bir sporcumuzla alakalı verdiği kararı ben orada sorgulayacağım. Bizim federasyonumuz kararı, cezayı vermiş. Gerekli adımları atmış ve aradan neredeyse bir yıl geçtikten sonra tekrar bunu gündeme getirip bunun cezasını Uluslararası Federasyon tarafından uygulamaya koyuyorsun. Burada bir şey var. Art niyet demiyorum ama profesyonelce ve doğru yapılmayan bir şey var. Bizim basınımızın buradaki eksiği ne? Üzülerek dile getiriyorum. Ben bunu birçok kez de söyledim. Dünyada birçok farklı yapı şeklinde yasaklı maddeyle mücadele etmek durumunda kalan veya bununla ilgili olarak yakalanan veya kullandığından dolayı başı sıkıntıya giren sporcumuz var. Ama bununla alakalı olarak bir şey olduğu zaman o ülkelerdeki basın bunu alıp da her gün işlemiyor. Çünkü şunu çok iyi biliyor; ulusal gurur meselesi diyebilirsiniz buna. Kendi ülkenizle alakalı olumsuzluğun dillendirilmemesi veya ulusal çıkarlarınızın korunmasıyla alakalı bir şey. Şunu söylemiyorum; sizin kontrolünüzde olan sistematik bir şekilde veya kasıtlı olarak yapılan bir şey vardır o ayrı bir şey. Ama artık temcit pilavı gibi alıp önümüze koymak bunları tartışmak doğru değil."
2002 YARIŞLARINA DİKKAT ÇEKERİM
"Mesela şunu kimse yazmıyor. Spor camiasını yakından takip eden basın içerisinde yer alan arkadaşlar bunu biliyor. Olimpiyatlara giderken çeşitli branşlarda branş katılımında men edilen ülkeler, sporcular var. Sayısı da az değil. İsmini vermeyeyim. Bizim 2002 yarışlarda madalyaları elinden alınan atletizmdeki sporcularımızın yarışına baktığınız zaman 13 kişi start alıyor ama 12 kişi start alıyor. Birisi Alman. O veya bu sebepten. Hatalı çıkış falan. 12 tanesinin 6 tanesinin derecesi öyle bir yerde ki biraz şüphe uyandırıcı bir şey. Diğer geri kalan 6 tanesinin arasında bir saniye fark var. Şimdi bu üstteki 6 tanesinin hepsi sorgulanmalı. Soru işaretleri var onlarla ilgili. Diğer ülkelerin ki? Niye konuşulmuyor. Son alanda gidip de kasım çekti, lifim arttı.. girmek istemiyorum. Bunu görmemiz lazım. Biz eğer o masada bazı konuları dile getirebiliyorsak, IOC'yle beraber yaptığımız çalışmada da kaç kere konuştuk. Yani buradaki olumsuzlukları gündeme getirip de orada yerinde konuşabiliyorsak bu önemlidir. Bu benim başarım değil, ülkemizin ortaya koyduğu çabanın oradaki tezahürü. Bunun biz mücadelesi içerisindeyiz. Bu işin bir tarafıydı. Diğer taraftan da dediğim gibi olimpiyata hazırlamak 2 senede olmaz. Bu sekiz sene gerektiren bir yapı. Bugün 10 yaşında olan bir kardeşimizin 18 yaşına geldiği zamanki projeksiyonuyla alakalı yapacağınız çalışmayla alakalı yapacağınız bir çalışma. Milli Eğitimin içerisindeki o öğrencilerin oradaki kabiliyetlerinden almamız gerekiyor bizim bunları. Bununla alakalı çok yoğun bir çalışma yaptık. Geçen sene Milli Eğitim Bakanlığı'yla yaptığımız protokol çerçevesindeki artık yönetmeliklerinin de hazırlandığı, pilot ilde uygulamasının başladığı bu sene içerisinde artık bu dönemde 4'ten, 5'e geçişten sonra yetenek taramasına tabii tutulacak bir yere geldik. Biz bunun meyvesini bir günde almayacağız. Ama şimdi, 2020 için olan havuzumuza baktığımız zaman çok daha fazla bir geniş havuzumuz var. Bunu iyi yöneteceğiz. İyi yönetmek zorundayız. 2024'le alakalı olarak çok daha geniş bir havuzumuz olacak inşallah. Şimdi aynı zamanda onların eğitimleriyle alakalı olarak eğitim yapısını da değiştiriyoruz sportif anlamdaki. Milli Eğitim'le burada çok güzel bir yere geldik. Hepsi Antalya'da bir araya geldi, bizim onlardan beklentimiz, onların bizden beklentisi, ne yapabilir, ne yapmalıyız? Bunu ortaya koyduk. Tesisler zaten bu noktada imkanı veriyor. Bundan sonra inşallah iyi bir şekilde bunu yöneterek bunu geleceğe götürmek olacak.
OLİMPİYAT SONRASI VERİLEN DEMEÇ
"2016 Olimpiyat Oyunları dönüşünde verdiğiniz beyanat bugün de baktığınız o büyük resmi ifade ediyor mu? Sizin verdiğiniz o demecin dönüşü hayırlı mı oldu?
"Benim orada ortaya koyduğum düşünce ve yaklaşım şuydu; bir kıskacımız vardı, bazı müdahaleleri siz doğru zamanda yapmazsanız eğer bununla ilgili çıkacak sıkıntıları açıklamakta zorlanabilirsiniz. Dolayısıyla götürmekle yükümlü olduğunuz bir yol var. Ama aynı zamanda da hazırlamakla yükümlü olduğunuz bir bakış açısı var. Olimpiyatlardan sonra benim elime gelen bir veri var. Bu veri bazı noktalarda bir takım müdahalelerin yapılması gerektiğini ortaya koyuyor. Eski sporcuların eşofmanlarını çıkarması lazım, yeni sporcuların yetiştirilmesinde onlar da girecek artık işin içine. Bir çok arkadaşımız ile sizi şurada burada şu şekilde değerlendireceğiz diye görüşüldü. Bunlar da girecekler işin içerisine. 2024'ün şablonunu daha farklı bir noktaya getirmemiz lazım. Bir taraftan da benim o açıklamamdan sonra bu farklı şekillerde speküle edildi. Tabii ki seçimle gelen bir kişiye bizim gidip de neden geldin sen arkadaş diyecek halimiz yok ama bir şeyi çok açık söyledik ve inanıyorum ki o mesaj yerine gitti. Seçimle gelebilirsiniz, kulüplerinizin delegelerinizin desteği ile gelebilirsiniz hiçbir itirazım yok. Ama yaptığınız çalışma, devletten aldığınız kaynak bununla ilgili ortaya koyduğunuz vizyon. Bunların hepsini denetlemek benim görevim. Müdahale etmekten de geri durmam."
2016 OLİMPİYAT OYUNLARINDA KILPAYI KAÇAN MADALYALAR
"Bunu açık açık söyledim zaten asıl olan da oydu. Bu şunu getirdi diye düşünüyorum. İnsanlar en azından silkelenip bizim burada bir şey yapmalıyız ki değişen ciddi sayıda da başkan oldu ama asıl önemlisi işin yönetimi konusunda değişen insanlar var. Genel anlamda tüm camia olarak baktığımızda yönetimlerde 700'e yakın kişinin değişikliği söz konusu oldu. Burada bunun getirdiği yeni bir bakış açısı var. Tabii ki belirli branşlarda biz daha fazla çalışacağız. Güreş mesela bizim ata sporumuz. Geleneklerimizden, medeniyetimizden kültürümüzden gelen ve dünya üzerinde otorite olduğumuz bir branş. Bizim bunu daha fazla destekleyip hem günümüz şartlarındaki en iyi tıbbı kullanarak, takibini yaparak, takipten kastım rakipler var onlar neler yapıyor. Daha fazla birbirleriyle antrenman yaptıracağız. Geleneksel anlamda başarılı olduğumuz branşlarda daha fazla destekleyeceğiz. Atletizm ve jimnastik mesela işin temeli destekleyeceğiz. Eskrimde mesela İrem'le gittik. Onun gitmiş olması arkadan gelen İbrahim'e gidildi ben de gideceğim dedirtiyor. Ben madalya ile alakalı hiç konuşmadım olimpiyattan önce bir projeksiyon vardı kafamda ama tam tutmadı çünkü çok basit olaylarda kaçırdık bazı şeyleri. Bu işin bir parçası da budur sonuçta. Ama ileriye bakacağız bunlara takılmayacağız."
RIZA'NIN MACAR MAÇININ ÖNCESİ VE SONRASI
"Türkiye'nin genç nüfusu ile potansiyelde aldığımız başarı bu potansiyelin karşılığımı, hayır. Bunu söyledikten sonra yapmamız gereken de o potansiyeli ortaya çıkarmaktır. Yüzmede mesela onlarca madalya var imkan var buna da bakacaksın nerede ne alabilirsin. Kadın basketbol takımımız son saniye son atışta gitti. Emin olun o girseydi en az gümüştü o iş. Avrupa şampiyonasında izlediniz mi Rıza'nın Macaristanlı ile maçını. Bir an konsantrasyon gitti bir adım attı dışarı 3-0 oldu ama sonra 4-3 aldı."
SORU: Faik Gürses: "Bir başka önemli mevzu ödül yönetmeliği değişiyor sanırım. Madalya alıyor 500 altın veriliyor ev veriliyor. Peki devlet tarafından ödüllendirilen fakat dopingli çıkan sporcuların ödüllerinin geri alınması söz konusu mudur?
Bakan Kılıç: "Bizim alanımız sporla ilgili olan kısmı ancak bir sporcunun ödülü aldıktan sonraki aşaması başka kurumların devreye girdiği bir noktaya geliyor. Mesela biz WADA'dan temiz sonucu gelmeden hiçbir ödemeyi yapmıyoruz. Yani WADA diyecek ki biz bu sporcunun incelemesini yaptık, bu arkadaşımız gerekli şekilde mücadelesini verdi ve doğrudur. Diyeceksiniz ki geçmişe yönelik olarak araştırıp buldukları. Burada hukuk devreye giriyor işte. Biz ne yaparız, Maliye'ye durum buydu fakat sonra böyle bir sonuç çıktı işlemin gereğinin yapılması deriz. Zaten bir sporcunun başına gelebilecek en büyük felakette bu zaten. Ödül yönetmeliğindeki değişiklik şu; tamamen karma değil ama tespit ettiğimiz bazı şeyler var. Belirli sayı sınırı olan yerler var özellikle de engelli kardeşlerimiz de olabiliyor. Sayın Cumhurbaşkanımız ile de Başbakanımız ile de bu konuyu görüştük. Orada altta kalıp da hiçbir ödülü alamayacak olanların bulunduğu bir kriter var onun biraz daha genişletilmesi ile alakalı bir çalışma. Dünya Şampiyonası, Avrupa Şampiyonası falan belli zaten ama daha küçük olanlar var, Buralarda da daha teşvik edici olması durumu var. Biz bunu ödülleri tabii ki ödül olarak veriyoruz ama eğer olumsuz bir durum olursa sporculuk hayatın biter diyoruz. Bunun affı pardonu yok. Onu çok iyi biliyorlar. Çünkü daha önce de söyledim biz Rio'ya 2 tane sporcuyu götürmedik. Bana gelen bilimsel raporlar beni tatmin etmedi ve önlemini gitmeden aldık, dedik ki kusura bakma. Biz her şeye ödül verecek değiliz ama teşvik etmek için yapılan bir değişiklik. Mevcudu kapsamıyor, mevcudun dışında kalan özellikle de engelli kardeşlerimizin yaşadığı sıkıntılarla ilgili. Çünkü burada şunu görmemiz lazım. Engelli olup da spor yapan kardeşlerimiz çok büyük bir fedakarlık koyuyor ortaya. Bu onlar için hepimizden daha farklı zorluklar içeren bir dünya. Yani bırakın normal hayatınızı idame ettirmeyi bir de müsabakaya gidiyorsunuz. Paralimpik Oyunları'nda gördük nasıl bir ivme kazandığımızı. Paralimpikte farklı yerlere doğru gidiyoruz bakalım.
IOC'DE KİMLER YOKKİ
"Hani kısa zamanda çok büyük işler yaptık, Gazi Mustafa Kemal'in dediği gibi. Ufukta yeni hamle var mı?
"Tabii en çok görünen yatırımlarımız arasında statlar var. Doğrudur. Ama bunun da şöyle bir şeyi var işte Euro 2024'e şimdi adayız. Almanya ile beraber yarışacağız bakalım. Tabii burada şunu iyi şey yapmamız lazım, değerlendirmemiz gerekiyor. Biz 2016'yı bir oyla kaybettik. O kaybedişimizin altındaki birçok lobicilik faaliyetinin veya o zaman yapılıp yapılmayanların da nasıl bir etki ettiğini şimdi daha iyi görüyoruz.
Olimpiyatlarla alakalı yapılan çalışmalarla ilgili oylamalardaki, daha doğrusu lobicilik faaliyetlerinde de çok tecrübe edindik. Uluslararası Atletizm Federasyonu Başkanı ile alakalı yaşanan konular, olimpiyatlarda yine yaşadığımız bazı ev hapisleri konusu... Bunlar Türkiye'de pek dile getirilmiyor...
Ben buna üzülüyorum. Bugün biz Uluslararası spor camiasının en üstünde olan, yöneten kişilerle doğrudan temastayız. Aramızda herhangi bir aracı yok. Birçok konuyu dile getirebildiğimiz için de, örneğin olimpiyatlarda boks branşında bazı hakemler daha müsabakalar devam ederken oradan ayrılmak durumunda kaldı. IOC'nin Yönetim Kuruluna bakalım kimler var... bir örnek; Monaco Prensi var. İngiliz Kraliyet Ailesinin üyesi var... Çeşitli siyasi görevlerde bulunmuş olan, sporcu olarak görev yapmış olanlar var. Şunu derseniz ki, bu iş Uluslararası ilişkilerden tamamen kendine has ve hiçbir şekilde etkilenmiyor derseniz bu doğru değil."
BREZİLYA'DA NELER YAŞANDI NELER
"Dolayısıyla bizim Uluslararası anlamdaki yaptığımız çalışmalar içerisinde, şimdi Brezilya bittiği için söyleyebilirim; Brezilya'daki Olimpiyatlarda büyük sıkıntılar yaşandı. Kadın Basketbol Milli Takımımız kayboldu. Düşünebiliyor musunuz, Türkiye'deki bir organizasyonda mücadele edecek bir takım kaybolacak, 2 saat geç gelecek... Neler, neler...
-Bizim kadın muhabirimizin ağzını burnunu kırdılar... EURO 2024'te insan hakları da sorgulanacak şartından sonra Brezilya'nın hiçbir spor organizasyonuna alınmaması lazım. Portekiz Bakanı sokağın ortasında soyuldu. Sporcu Köyünü ben gidip gezdim. Hiçbir şey söylemek istemiyorum.
2024 SUNUMU BİLE GÖZ KAMAŞTIRDI
"Biz kendi aramızda EURO 2024 sunumunu Riva'da yaparken bile göz kamaştırıcı bir sunum vardı. Ben insanların gözlerinde onu gördüm. Biz neler yapmışız. Bu durum bana şunu hatırlattı; 2014 yerel seçimleri öncesi o zaman Sayın Cumhurbaşkanımız, Başbakan. Parti grubunda yerel yönetimler ile ilgili seçim çalışmasını başlattı. Başbakanımız seçimler öncesinde illerdeki adayları çağırdı. Yerel yönetimler, o illerde yapılanlarla ilgili 2 dakikalık filmler hazırlamış. O günkü bizim grup toplantısında olan insanların bazılarında sinevizyon seyrederken ki yüz ifadesinin o gün orada olduğunu gördüm. Hakikaten işin içinde olunca yaptıklarınızın ne kadar büyük olduğunu fark edemeyebiliyorsunuz. Hafta sonu Urfa'daydım. Yollar, yollar bilmem ne... Biz hakikaten çok büyük işler yapmışız. Sporda da aynı. Biz neler yapmışız oldu."
DEVŞİRMELER KONUSU
"Devşirmeler konusu sürekli gündeme geliyor. Ne söylersiniz?
Bakan Kılıç: "Özellikle devşirme konusunda yapılan eleştiriler var. Capello örnek bir sporcu. Ben bu tür eleştirilere karşıyım. Ben de Almanya doğumluyum. Bu konuları gereksiz buluyorum. Ülkemizde örnek alınan sporcular bunlar. Bu isimler çok yakın zamanda, kendi deneyimlerini yeni nesillere aktararak başarılı sopurcular yetiştirmede öncü olacaklar. Zira çok üst düzey bir alt yapı geliyor. Başarılar ortada. Birçok branşta çok üst düzey işler oluyor. Mesela curling, inanılmaz bir gelişim içinde. Topun bir tanesi 10 bin Euro ve sadece zeminle temas edilen bölümü İskoçya'da iki firma yapıyor. Artık farklılıklar ortaya çıkıyor. Ben vermiş olduğum mesajlarda gerekli verimi aldığımı düşünüyorum. Son olarak diyeceğim şudur: Zeytinburnu'nda buz sporlarının yapılacağı bir salon inşaa ediliyor. En büyük eksikliğimiz olan curling ve buz pateni ve buna bağlı branşlar artık burada çalışacak ve yeni sporcular ortaya çıkacaktır."