Teknoloji dünyasının kasıp kavuran yeniliklerinden elbette ki tıp dünyası da nasibini alıyor. Her geçen gün yeni bir ameliyat teknolojisiyle karşılaşıyoruz. Birçok meslektaşımız da bu teknolojileri alıyor, deniyor ve hatta hastalarına uyguluyor. Fakat bunu yaparken galiba biraz abartılı davranıyoruz. Çünkü ameliyatlar her ne kadar çok yüksek teknolojiden destek alınarak yapılsa da sonuçta insan unsuru; yani cerrahi bir ekip olmadan ameliyatların yapılması şu an için mümkün görünmüyor.
Yine de hekim arkadaşlarımız "ilk 3D ameliyat", "ilk robotik ameliyat" gibi gelişmeleri her gün lanse etmekten geri durmuyor. Bu durumun yanıltıcı bir güzelliği var. Bazı ilkleri parayla satın alabilmeniz mümkün, bazı ilkleri ise sadece ve sadece yıllarca çalışarak emek vererek gerçekleştirebiliyorsunuz.
Ameliyatlar söz konusu olduğunda hangi aletlerle yapıldığından daha çok nasıl yapıldığı ve sonuçlarının hastayı nereye götüreceği hastaların sorması gereken esas soru. Eğer bugün ilkleri konuşacaksak Biliopankreatik Diversiyon'u bulan kişiyi, yani hocaların hocası İtalyan cerrah Nicola Scopinaro'yu konuşmalıyız. Eğer ilkleri konuşacaksak ileal interpozsiyonu bulan Brezilyalı cerrah (bence bir sihirbaz) olan Aeuro De Paulo'yu konuşmalıyız. Bu tıp adamları herkese "işte ilk böyle olur" dedirten adamlar.
Elbetteki cerrahlarımızın alet kullanma becerisi ve her teknolojiyle ameliyatların altından kalkabilmesi önemli. Ama teknolojiyi bu kadar abarttığınız zaman aslında cerrah faktörünü, ameliyat tercihlerini geri planda tutmuş oluyoruz. Çünkü hangi teknolojiyle ameliyat gerçekleştirirseniz gerçekleştirin o ameliyatı bir insan yapıyor.
Laparoskopi Türkiye'ye ilk geldiğinde Türkiye'de bazı hocalarımızın "delikten ameliyat mı olur" tepkisi verdiğini biliyoruz. Bu tepki de yanlış bir tepkiydi. Günümüzde laparoskopi sindirim sistemi cerrahisinde ve diğer birçok ameliyatta altın standart haline gelmiş durumda. Bir gün bizim yaptığımız tedavilerin çok daha gelişmiş versiyonlarını belki de insansız robotlar yapacak olabilir ama o gün bugün değil. Kendinizi bu kadar küçümsemeyin. Hastayı da ameliyat tekniğini de hala siz seçiyorsunuz. Ameliyatı hangi teknolojiyle yaparsanız yapın işin sonunda iyi ya da kötü cerrah olacak olan sizsiniz.
Türkiye'de çok daha önemli ilkler gerçekleşti. Çok daha büyük riskler göze alındı. Artık cerrahların pahalı oyuncaklarıyla gerçekleştirdiği ameliyatlara ilk yaftası yapıştırmaktan vazgeçmesi lazım. Böyle yaparsak hastaları da yanıltmış olacağız ne yazık ki.
Bir ameliyat çok yüksek teknolojiyle yapıldığı için iyi sonuçlar vermez. Bir ameliyat doğru hastada doğru yol izlendiği ve doğru takip edildiği için iyi sonuç verir. Hastalara da tavsiyem, “ilk”ler önemlidir ve güzeldir ama siz daima o ilkin nasıl elde edildiğini sorgulayın. Bana sorarsanız en’lerin yanında olmak her zaman daha iyidir. "En çok", "en iyi" gibi... Sağlıkla kalın...