Nimet-i kadim 'çorba'

RAMAZAN BİNGÖL

ramazan@ramazanbingol.com

Yediğimiz yemeklerin, içtiğimiz çorbaların mucidi hekimler midir? Yoksa aşçılar mı? Sorusu tartışılabilir, ama çorbanın “nimet-i kadim” olduğu konusunda galiba evliya haklıdır. 

Mutfağımızda pişen çorbaların malzeme zenginliği ve çeşitliliği yüzlerce. Ancak genelde sıcak olarak tükettiğimiz çorbaların yanı sıra sıcak günlere yakışacak onlarca soğuk çorbamız da mevcut. Peki, ne kadar biliyoruz soğuk çorbaların varlığını?

“SICAK GÜNE SOĞUK ÇORBA”

Yaz sofralarında biraz geri planda kalsa da, iftara çorbayla başlamanın verdiği hazzı inkâr edemeyiz. Havalar ısındı diyerek çorbaları arka plana atmasak da olur; zira nefis soğuk tariflerimiz de mevcut! Yoğurt, haşlanmış ya da çiğ sebzeler, bir tutam baharat, birkaç parça buz... Sıcak günlerde içimizi ferahlatacak en lezzetli tercihlerin başında 

geliyor soğuk çorbalar. Ana yemekten önce midemizi yemeğe hazırlıyor, yediğimiz yemeğin hazmını da kolaylaştırıyor. Özellikle ramazan ayında tüm gün aç kalan midemizi rahatlatıyor. Her ne kadar en çok yazın tercih edilse de kışın da, renk renk, besin değeri birbirinden farklı tarifler hazırlamak mümkün.  Üstelik öğünlerin yanı sıra ferahlama isteği duyduğumuz her an tüketebiliriz. Salatalık, domates, pazı, ıspanak, pancar… Ve soğuk çorbaların olmazsa olmazı yoğurt.  Çorbalar geleneksel bir lezzet olmalarının yanı sıra besleyici ve ekonomik olmalarıyla da sofralarımızda 
önemli bir yer kaplıyor. Ayrıca içeriğini oluşturan bu lezzetlerin bazıları tek başına yemek sayılacak kadar zengin. Öyle ki Dünya’da birçok ülkede ana yemek olarak yer alan lezzetler bizde çorba olarak yeniliyor. Özellikle iri taneli olanları. 

SEYAHATNAMEDE ÇORBALAR

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde çokça çorbalara yer vermiştir. Özellikle tahıl ve yoğurtlu çorbalardan sonra zengin hayvansal proteinli, illede sirkeli-sarımsaklıişkembe ve paçaya değinir. İstanbulun işkembeci dükkânlarını, Rum dükkân 

sahiplerini, akşamdan kalma müdavimlerini, baharatla tatlandırılan sakatat çorbalarını, hatta işkembeleri taşıyan dünyaca ünlü eşşekleri ayrıntılarıyla anlatır. Yine Osmanlı dönemini incelediğimiz de, halktan padişaha kadar herkesin akşam yemeğinde, hatta çoğu kez sabah kahvaltısında bile çorba tükettiğini görüyoruz. Tahıl, bakliyat, et, sakatat, tavuk, balık, sebze, yoğurt, süt, hamur… Renk renk, çeşit çeşit. Neredeyse doğanın sunduğu tüm nimetleri çorba olarak ikram ediliyor.

İFTARA ÇORBAYLA BAŞLAMALIYIZ

Ramazanın olmazsa olmazı iftar öğününde başlangıç oldukça önemlidir.  Hurma, su veya zeytinle açılan oruç sonrası az yağlı bir kepçe çorba ile iftara başlamak midenizi uzun süren açlık sonrası yemeğe hazırlayacaktır. Bu nedenle her zaman olduğu gibi ramazan ayında da iftarda ve sahurda soframızdan çorbamızı eksik etmemeliyiz. 

SAĞLIKLI BİR NESLİN TEMELİ SAĞLIKLI BESİNLER...

Daha önceki yazılarımda sıkça bahsettiğim bir diğer konu da “Karın doyarken aç kalan diğer organların mursanmaması”… Modern zamana ve zaman akışına kendini kaptıran nesiller (kendine değer verenler hariç) genellikle kolay yolu seçmekte. Hazır çorbalardan, dondurulmuş gıdalara, gün için de bir sürü katkı maddeli ürünle öğünlerini 

geçirmekteler. Ancak unutulan bir şey var: Yemeklerin sadece karın doyurma işlevinin olmadığı. Bedensel ve ruhsal bir gelişimin tamamını sağlayan en temel unsur “Ne yediğimizdir”… Eğer yoğun iş temposundan, hava muhalefetinden ya da psikolojik rahatsızlıklardan sakınmak ve kendimizi her daim zinde hissetmek istiyorsak ne yediğimize önem vermeliyiz.

SOĞUK BUĞDAY ÇORBASI

MALZEMELER

- 3 bardak haşlanmış buğday 
- 1 kilo süzme yoğurt 
- 2 su bardağı su 
- yarım demet dereotu 
- yarım demet reyhan 
- yarım demet semizotu 
- 1 yemek kaşığı kuru nane 
- 1 tatlı kaşığı kaya tuzu 

HAZIRLANIŞI

- Yoğurdu derin bir kapta suyla güzelce çırpın.
- Dereotu, semizotu ve reyhanı ince ince kıyıp yoğurda ilave edin.
- Tuzu, kuru naneyi ve buğdayı ilave edip hepsini karıştırın ve soğuk olarak servis edin.
- Dilerseniz içine buz da koyabilirsiniz.

Not: Üzerine dereotu ve nane yaprakları ilave ederek de servis edebilirsiniz…

Soğuk Buğday Çorbasının Faydaları

- Kemik ve diş sağlığını destekliyor
- Kilo vermeye yardımcı oluyor
- Kanserden korunmaya fayda sağlıyor
- B vitamini sayesinde hafızayı güçlendiriyor
- Kötü kolesterolü düşürüyor
- Hazımsızlık ve kabızlığı önlüyor
- Bağışıklığı güçlendiriyor
- Çocuklarda büyümeye katkı sağlıyor