ramazan@ramazanbingol.com
Kimi içine zencefil kimi nane, kimi ise portakal kabuğu ekler. Taze yapılmışı dil burkar, çene sızlatır ilk içişte. Önce bir bardak diye başlarsınız içmeye, ama hava sıcaksa devamı bardak bardak gelir.
Çaya, çorbaya, salataya müthiş bir malzeme limon. Ufak bir damlasıyla yemeğin tüm ahengini değiştirebilmesi hayranlık uyandırıcı.
Ara malzeme olduğu lezzetli yemeklerin dışında bir de kendine has bir lezzeti var ki onun da özellikle yaz aylarında tadına doyum olmuyor.
LİMONATA
Bir limon ne kadar lezzetli olabilir ki diyebilirdik. Eğer henüz bir limonatayla tanışmamış olsaydık. Dünyanın her köşesi bu lezzeti keşfetmiş durumda. Hatta bazı yerlerde haklı şöhretini hâlâ en üst seviyelerde koruyor. Benim gibi asitli içeceklere karşı olanların da hep yakınlarında bir yerlerde nanesi, buzu ve o cezbeden rengiyle gözün görebileceği
İKİ DAKİKADA LEZZET ŞÖLENİ
Kendi hazırladığınız içeceği içip dostlarla paylaşmak kadar keyifli bir durum yok. Hem pratikliği, hem doğallığı hem de lezzetiyle hazır paketlerden uzaklaştıracak kadar da etkili. Üstelik sandığınız kadar da zor değil, sadece bir kaç dakika da hazırlayabilmeniz mümkün. Lezzetini aldıkça yemek kadar önemli olduğunu görüp bu içecekleri mutfağa dâhil edeceksiniz.
TÜRK MUTFAĞINDA LİMONATA
Türklerin limonatayla tanışması 14. yüzyıla dayanıyor. Akdeniz'in mucizevi limon şerbeti olarak da adlandırılan limonata önceleri sarayın imtiyazlı içeceği olarak Türk sofralarında yerini almış, daha sonra bütün şehirlere yayılarak sevilen bir içecek haline gelmiş. Evlerin buzluk denilen bölümlerinde saklanan bu meşrubat, yemekten önce veya sonra serinlemek amacıyla içilirdi. Limonatanın soğutulmasında çok değerli olan kar ve buz kullanılırdı. Ayrıca limonatadan ziyade meyvelerin taze sıkılmışı şerbet veya kaynatılıp saklanılanı olan şuruplar eski sofralarımızı hem zenginleştirir, hem de sağlıklı keyif verirdi. Limonatanın da içinde bulunduğu nar, demirhindi, meyan, vişne, kızılcık, limon, gül, bal, koruk şerbetleri, Türk evinin temel içecekleri olarak her evin kilerinde yer alırdı.
ÖZEL İBRİKLERDE SERVİS EDİLİRDİ
Evlerde hazırlanan bu içecekler evin büyük hanımı tarafından yapılırdı. Bu içecekler meyvelerin şekerli su içinde kaynatılarak özleştirilmesi ve tülbentten geçirilerek şişelerde muhafaza edilmesi suretiyle hazırlanırdı. Günün her saatinde serinletici olarak özel ibrikler içinde ikram edilir ya da yemeklerde su yerine ikram edilirdi. Şerbetler yaz aylarında hemen her şekerlemeci dükkânında satılırdı. Şekerlemeciler hazırladıkları şerbetleri cam şerbetliklere doldurur, soğuk olması için içine bolca buz ilâve ederlerdi. Yaz aylarında da seyyar şerbetçiler bellerine doladıkları bardaklarıyla dolaşır, her işlek caddede bir şerbetçiye rastlanırdı. “Şerbet var Şerbet! Buz gibi buz, otuz iki dişe birden keman çaldırıyor” diye bağırarak caddeleri turlarlardı. Bazıları sattığı şerbetin ismini haykırırdı; “Haniya, limon şerbetim”, “Buuuuuzzzzz gibi!”, “Şifalıdırrr, hararet söndürüürrrr!” diye satarlardı. Bazı şerbet ve su satıcılarıysa bağırmaz bunun yerine bardak şakırdatırlardı. Şerbeti musluğu üstünden aşağı kıvrılan güğümleri sırtlarında taşır, hafifçe eğilip boşaltırlardı.
ŞEKERİN MASUM İHANETİ
Şeker hastalığı kolesterol derken işlenmiş rafine şekerin ne kadar zararlı olduğunu artık bilmeyenimiz kalmadı. Bu sebeple şekerden uzak durması gerekenler eğer hayat size ekşi bir limon sunuyorsa, organik bal var mı diye sorun ve leziz bir limonata yapın! Şeker yerine kullanacağınız 1 kaşık bal, sizi hem şekerin masum ihanetinden koruyacak hem de aynı lezzete ulaşmanızı sağlayacaktır.
TARİF (100 bardak için)
Malzemeler:
- 2,5 kilo toz şeker
Yapılışı: Limonlar iyice yıkanır. Sarı olan kısımları rendenin ince kısmıyla rendelenir ve toz şekerle ovulur. Kalan bütün limonlar dilimlenip aynı şekerle harmanlanarak ovma işlemine devam edilir. Elle sıkılan limonların posa kısımları suyun içine atılıp tekrar sıkılır. Bu işlem aynı şekilde 5 kez tekrarlanır. Elde edilen karışım önce süzgeçle daha sonra tülbentle süzdürülür ve soğutularak servis yapılır.
LİMONATANIN FAYDALARI
- Yaz aylarının en büyük sorunlarından biri olan güneşin ultraviyole ışınların göze verdiği zararları onararak katarakt gibi hastalıklara karşı direnç oluşturur.
- Güçlü bir antioksidan olarak vücudun bağışıklık sistemini korumaya yardımcı olur.
- Kan şekerini düzenleyici etkisiyle şeker hastalığıylamücadelede bu vitaminin önemli yeri vardır
- Serbest radikallerin vücuda verdiği zararları önleyerek sinir hücrelerini korur.
- İçindeki kolojen etkisiyle cildi güzelleştirir ve ciltteki kırışıkları önleyerek daha genç görünüme katkı sağlar.
- Kalp damar hastalıkları için faydalıdır.
- İçindeki sitrik asit aknelerle mücadelede önemli rol oynamaktadır.
- Nezle ve grip gibi soğuk algınlığı hastalıklarında önleyici olmaktadır.
- Ağızdaki ve dişlerdeki bakterileri öldürerek ferah, kokusuz bir nefes sağlar
- Toksinlerin atılmasına yardımcı olmaktadır.
- Sakinleştirici etkisi bulunmaktadır.
- Böbrek taşı oluşumunu önleyici etkisi vardır.
- Mide bulantısını önler.
Aklınızda bulunsun
- Meyveli içecekleri vitamini ve lezzeti için hemen tüketmelisiniz.
- Meyveleri bir gece önce buzluğa koyabilirsiniz.
- Kullanacağınız meyvelerin ham olmamasına dikkat edin. Meyve suyu ilave etmeniz gerekiyorsa, hazır paketler yerine meyvesine göre normal veya katı meyve sıkacağında taze olarak sıkıp kullanın.