Mizaç ve genetik miras her bireyde farklı şekillenebiliyor. Sima ve davranış şekilleri bazen anne ve babamızla birebir aynı olabiliyor. Peki sadece babadan geçen genler neler?
Genler, hem babadan hem de anneden çocuklara geçen kalıtsal özelliklerdir. Ancak sadece babadan geçebilen bazı özellikler vardır. Yani babanızdan size geçen genetik miras yalnızca göz renginizi veya boyunuzu belirlemekle kalmaz, aynı zamanda sağlığınız, yetenekleriniz ve hatta bazı davranışlarınız üzerinde de etkili olabilir. Haberimizde yapılan araştırmalar sonucunda sadece babadan geçen kalıtsal özelliklerin neler olduğunu ve genlerin nasıl geçtiğini derledik. İşte, detaylar...
GENLER NASIL GEÇER?
Genetik kalıtım, sanıldığından daha karmaşıktır. İnsan özelliklerinin çoğu poligeniktir, yani her iki ebeveynden gelen birkaç genin birleşimiyle belirlenirler. Örneğin insanların genetik kodunda boyu etkileyebilecek 700 dizi vardır. Benzer şekilde saç tipi ve göz rengi de genlerin karmaşık bir kombinasyonuna dayanır. Bu kalıtsal genlerin çoğu her iki ebeveynden de aktarılsa da, bazı özellikler doğrudan babayla bağlantılıdır.
1. BİYOLOJİK CİNSİYET BABANIN GENLERİYLE İLGİLİ
Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Robyn Horsager-Boehrer'a göre, çocuğun cinsiyeti babanın genetiğine daha fazla bağlıdır. Erkeğin X ve Y kromozomları birleşerek erkek çocuğu oluşturur ancak genetik faktörler veya spermdeki eşit olmayan X ve Y kromozomları cinsiyet oranını etkileyebilir.
Birçok araştırma, bir erkeğin kardeş sayısının kendi çocuklarının cinsiyetini etkileyebileceğini gösteriyor. Örneğin, eğer bir erkeğin daha çok erkek kardeşi varsa kendi çocuklarının erkek olma olasılığı daha yüksektir; eğer daha çok kız kardeşi varsa kız çocuğu sahibi olma olasılığı daha yüksektir. Ancak bu bağlantının kadınlar için geçerli olmadığı düşünülüyor.
2. BABANIN UZUN OLMASI ÇOCUKLARIN BOYUNU ETKİLER
Boston Çocuk Hastanesi ve Broad enstitüsünden genetikçi Joel Hirschhorn'a göre boyun belirlenmesini sağlayan 700 genetik değişken vardır. Ayrıca, 700 binden fazla gönüllü üzerinde yapılan inceleme sonucunda babanın genlerinin, boy uzunluğunu belirlemede daha büyük bir rol oynadığını gösteren kanıtlara ulaşıldı.
3. YAŞLI BABALARDA MENTAL HASTALIKLAR ÇOCUĞA GEÇEBİLİR
Queensland beyin enstitüsünde doktor Jacob Gratten ve meslektaşlarının yaptığı birçok araştırma sonucunda yaşa bağlı mutasyonlar, yaşlı babalardan doğan çocuklarda artan akıl hastalığı riskinin yalnızca yüzde 10 ile 20'sini açıklayabilir.
Yani, babaların yaşlandıkça yeni sperm üretmeye devam etmelerinden dolayı DNA'larında yeni mutasyonlara sahip olma ihtimalinin 4 kat daha fazla olduğu görülüyor.
4. ÇARPIK DİŞLER KALITSALDIR
Amerikan Fiziksel Antropoloji dergisinde yer alan araştırmaya göre diş boyutu, çene boyutu ve diş şekli genetiktir. Ayrıca, natüropatik doktor Jennifer Stagg'a göre baba tarafından aktarılan genlerin anneden aktarılan genlerden daha aktif olması, dişlerinizi babanızdan almanıza sebep olabilir.
5. YAĞ OLUŞUMUNUN BABADAN GEÇME İHTİMALİ DAHA YÜKSEK!
Genel sağlığınız için bir miktar vücut yağı gereklidir ancak fazlası bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Vücutta iyi ve kötü olarak değerlendirilebilecek iki tip yağ hücresi bulunur. Kahverengi yağ kalorilerin yakılmasından ve vücut sıcaklığının korunmasından sorumludur, beyaz yağ ise fazla enerjiyi (kalori) yağ olarak depolar.
Nature dergisinde yayınlanan makaleye göre; kahverengi yağın anneden, beyaz yağın ise babadan miras kaldığı belirlendi. Bu durum, babanın genlerinin aşırı yağ oluşumuna katkıda bulunma olasılığının daha yüksek olduğu anlamına gelir.
Bununla birlikte, çevresel faktörler de büyük rol oynamaktadır; dolayısıyla fazla kilolu bir babaya sahip olmak çocuğunuzun kilolu olacağına dair kesinlik belirtmez.
Kaynak: NPR (National Public Radio), Family Education, UT Southern Medical Center, Healthy Way, Brain and Behaviour Research Foundation