SONER KAN
Kahramanmaraş depremlerinde 11 ildeki 173 bin bina yıkıldı ya da ağır hasar aldı. Bu yapılardan yüzde 98'nin 1999 öncesi yapıldığı açıklanırken, daha yeni inşa edilmiş ya da inşaat halindeki apartmanların da çökmesi riskli illerde panik yarattı. Özellikle deprem riski yüksek illerdeki vatandaşlar binalarının dayanıklı olup olmadığının tespiti için sıraya girdi. Talep yoğun olunca karot fırsatçıları türedi. AKŞAM'a konuşan İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Hasan Aksungur, depremi fırsata çevirmeye çalışanlara karşı vatandaşları uyardı.
KAPI KAPI DOLAŞIYORLAR
Bina sağlamlık testlerinin 2019'da yürürlüğe giren, 'Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'ne göre yapılması gerektiğini belirten Aksungur, "İnceleme, veri toplama, derleme, değerlendirme, malzeme örneği alma ve deney yapma işlemleri inşaat mühendisinin gözetiminde yapılmalı" dedi. Durumdan vazife çıkaran bazı fırsatçılarla ilgili ihbarlar aldıklarını belirten Aksungur, şöyle devam etti: "Eline karot makinesi ya da röntgen cihazı alan kişilerin, kapı kapı dolaşıp bina sahiplerine; 'Binanızı anında test ediyoruz' diyerek, onlardan para talep etmesi yönünde. Bu cihazlar gerçek ama kullanıcılar sahte. Ankara'dan gelip, deprem bölgesinde dağıtıldığı öne sürülen ilanlar var. 'Binanızda hiç delik açmadan, hasar vermeden hasar tespit yaparız. Binayı kırıp dökmenin bir anlamı yok' diyen bile var. Karot örnekleri üzerinde laboratuvar ortamında herhangi bir test yapmadan bu tür bir sonuca ulaşılması neredeyse imkansız. 400 bin lira isteyen de var, 30 bin lira da. Kimi ağlarına düşürebilirse artık."
Uzmanlar, karot alınma işleminin mühendis gözetiminde profesyonel ekiplerce yapılması gerektiğini bildiriyor.
RÖNTGEN ÇEKİLMEZSE DEMİR KESİLİR, BİNA ZAYIFLAR
Mühendis gözetimindeki işlemlerde önce bina projesi inceleniyor, bilgiler toplanıyor. Sonra kolon, kiriş ve perdede demirli alanı delmemek için röntgen çekiliyor. Zemin kattan 3, diğer katlardan 2 olmak üzere; her 400 metrekareden bir beton örneği alınıyor. Karotlar, taşıyıcı sisteme zarar vermemek için demir olmayan alandan çıkarılıyor.