Dağlık Karabağ, Azerbaycan'ın toplam topraklarının yüzde 20'sini oluşturuyor. Bölge yıllarca süren Ermeni işgalinden 2020'de 44 gün süren 2'nci Karabağ Savaşı'nda kurtarıldı.
Uluslararası hukuk da bölgeyi Azerbaycan toprağı olarak görüyor. Esasen Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da birçok defa Bakü'nün toprak bütünlüğünü tanıdıklarını açıkladı.
Ancak Ermenistan'da Paşinyan gibi düşünmeyen kişi ve grupların varlığı biliniyor. İşte, özellikle "Karabağ kliği" olarak adlandırılan grup, Azerbaycan'ın başlattığı terör operasyonunun temel gerekçesini oluşturuyordu.
"BÖLGEYE BARIŞI GETİRMEK İSTİYORUZ"Azerbaycan Cumhurbaşkanı Müşaviri Hacıyev, "Azerbaycan'ın gündemi Karabağ'daki Ermenilerin barışçıl şekilde entegrasyonunu sağlamaktır. Bölgeye barışı getirmek istiyoruz" ifadelerini kullandı.Hacıyev, BMGK toplantısının bölgedeki kırılgan duruma zarar verebileceğini belirterek, "Ancak Azerbaycan istenildiği zaman operasyonun gerekçelerini anlatabilir" dediKARABAĞ'DAKİ AYRILIKÇI GRUPLAR
Dağlık Karabağ Azerbaycan toprağı ancak bölgede Ermeniler de yaşıyor. Hukuki olarak Azerbaycan'a bağlı Ermeniler içerisindeki milisler, geçtiğimiz günlerde tansiyonu yükseltecek bir adım attı.
Karabağ'daki gayrimeşru Ermeni güçleri, kontrolündeki topraklarda 9 Eylül'de sözde "cumhurbaşkanı seçimi" düzenledi.
Bu sözde seçimi ABD ve Rusya'nın da içerisinde olduğu uluslararası toplum kabul etmedi.
Ayrılıkçıların temel gerekçeleri ise Laçın Koridoru'nun kapatılmasıydı. Temelde ilaç ve gıda nakli için kullanılması gereken bu koridor, zamanla silah sevkiyatının yapıldığı bir alana dönüştü.
Konunun bir diğer tarafı ise Zengezur Koridoru. Ermenistan, Laçın Koridoru'nun açık tutulmasını talep ederken Zengezur Koridoru konusunda adım atmakta direniyor. Bu koridor Azerbaycan'ı Türkiye'ye bağlıyor.
Öte yandan sözde yönetim bölgenin imarına da engel oluyordu. Öyle ki Karabağ'daki yasa dışı rejim, Ağdam-Hankendi ve Laçın-Hankendi yollarının eş zamanlı olarak açılmasına izin vermiyor. Yasa dışı rejim, Ermeni halkı kışkırtmak ve mağduriyet yaratmak için Azerbaycan Kızılay'ının gönderdiği yardımlara da mani oluyordu.
Ayrılıkçı milislerin döşediği mayınlar da bölgede görev yapan Azerbaycan asker ve polisleri için büyük bir tehdit. Milislerin döşediği mayınlar son olarak 4 polisin şehit olmasına neden oldu.
Azerbaycan, milislerin bu faaliyetlerini "terörizm" olarak nitelendiriyor. Zaten "terör Operasyonu" denmesinin nedeni de bu milis güçler.
AZERBAYCAN NE İSTİYORDU?
Bakü'nün başlattığı operasyon devam ederken, milis güçlere de çağrılar yapıldı. Bu çağrılar Azerbaycan'ın bölgede ne talep ettiğini de açıkça belirtiyordu.
İlk açıklama Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hacıyev'den geldi. Hacıyev, temelde üç önemli şart ortaya koydu.
"Azerbaycan'ın Karabağ bölgesindeki yasa dışı bölücü kukla rejim kendini feshetmeli,
Bu kanunsuz rejim Karabağ'dan çekilmeli,
Ermeni silahlı güçleri silahsızlandırılmalıdır."
Bu açıklamaları Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in sözleri takip etti.
Aliyev, Karabağ'daki Ermeni silahlı güçlerin silah bırakması ve silahsızlandırılması halinde terörle mücadele tedbirlerinin durdurulacağı söyledi.
Aksi takdirde ise Azerbaycan'ın ana hedefini Hacıyev şu sözlerle ortaya koydu:
"Esas amacımız bu kanunsuz rejimin askeri alt yapısının etkisiz hale getirilmesi."
AZERBAYCAN'IN TALEPLERİ KABUL EDİLDİ
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan'ın Karabağ'da başlattığı antiterör operasyonunun askıya alınması konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu.
Karabağ'da ateşkes anlaşması Rus barış gücünün de katılımıyla gerçekleşti.
Azerbaycan'ın talepleri kabul edildi.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı ateşkes anlaşmasına ilişkin bir duyuru yaptı:
Karabağ'ın Ermeni sakinlerinin temsilcilerinin Rus barışı koruma birliği aracılığıyla talebi dikkate alınarak, 20 Eylül 2023 günü saat 13.00'te aşağıdaki koşullar altında yerel terörle mücadele tedbirlerinin askıya alınması konusunda anlaşmaya varıldı:
1-Karabağ'daki Ermenistan silahlı birlikleri silah bırakıyor, mevzilerden çıkıyor, tam şekilde silahsızlandırılıyor.
2-Buna paralel olarak tüm silahlar ve ağır ekipmanlar teslim ediliyor.
3- Yukarıda belirtilen süreçlerin Rus barış gücü birliği ile koordineli bir şekilde yürütülmesi sağlanmaktadır.
ERMENİSTAN'DA TANSİYON YÜKSEK
Azerbaycan'ın terör operasyonu Ermenistan'da tepkiyle karşılandı. Halk sokaklara döküldü.
Protestocular yönetimden Dağlık Karabağ'da etkin rol oynamasını talep ediyor.
Ancak Karabağ'ı Azerbaycan toprağı olarak kabul eden Paşinyan hükümeti, Ermeni ordusunun müdahil olmayacağını açıkladı.
Esasen 44 gün süren ve Azerbaycan'ın zaferiyle sonuçlanan savaşın ardından da Paşinyan karşıtı gösteriler düzenlenmiş hatta darbe girişimleri bile olduğu iddia edilmişti.
Özellikle Karabağ'dan Ermenistan'a göç etmiş ve ülke içerisinde önemli bir güç olarak görülen Karabağ kliği, Paşinyan'a karşı gösterilerde başı çekmişti.
Dün de parlamento binası önünde toplanan yüzlerce kişi "Hain Nikol" sloganları attı. Hedeflerinde sadece Başbakan Paşinyan yoktu. Rusya Devlet Başkanı Putin de atılan sloganlardan nasibini aldı.
Erivan'daki Rus Büyükelçiliği de göstericiler tarafından kuşatıldı ve giriş-çıkışlar engellendi.
Başbakan Paşinyan hükümetine karşı darbe çağrıları yapıldığını açıklarken uzmanlar, Ermenistan'da tansiyonun kolay kolay düşmeyeceğini düşünüyor.