Cumhurbaşkanlığının 2019'a yönelik yıllık programında, erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadelenin artırılmasına, şiddet gören kadınlara yönelik hizmet veren birimlerin geliştirilmesine, çocuğa yönelik ihmal ve istismarın önlenmesi için ailelere eğitim verilmesine, engellilere yönelik ev tipi kuruluş sayısının artırılmasına yönelik hedeflere yer verildi.
Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanan "2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı"nda aile, kadın, çocuk, engelli, yaşlı hizmetlerine yönelik bu yıl içinde yapılan çalışmalar aktarıldı ve hedefler sıralandı.
Programa göre, ailelerin kendi içinde sorun çözme kapasitesini artırmak, bireylerin ve ailelerin bilinçlenmesine katkıda bulunmak amacıyla hazırlanan Aile Eğitim Programı'nın (AEP) yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi çalışmaları devam edecek.
Aile Eğitim ve Evlilik Öncesi Eğitim programlarından yararlanan kişi sayısı 2,5 milyona çıkarılacak. Aile ve Boşanma Danışmanlığı hizmetinden yararlanan kişi sayısı 27 bin 500'e yükseltilecek.
Aile danışmanlık hizmetinin daha geniş kesimlere ulaştırılmasına yönelik meslek elemanlarına verilen temel ve gözetmen eğitimlerine ve AEP eğitici eğitimlerine devam edilecek. Aile mahkemeleri ile iş birliği güçlendirilecek.
Afet ve acil durumlarda psikososyal destek konusunda eğitici eğitimleri ve 300 meslek elemanının eğitimi tamamlanacak. Aynı çerçevede lojistik malzemelerin temin edilmesi hedefleniyor.
Kadınlara mesleki yeterlilik belgesi kazandırılacak
Kadınların ekonomik ve sosyal yaşamda güçlenmelerine yönelik projeler yürütülecek, eğitimler verilecek.
Şiddet gören kadınlara yönelik hizmet veren birimlerin kurumsal kapasitesinin geliştirilmesi, kurumlar arası iş birliğinin ve kadınların istihdama katılımının artırılması amacıyla, Kadın Hizmet Birimlerinin Kurumsal Kapasitesinin Artırılması, Psikososyal Destek ve Müdahale Programı Geliştirilmesi ve Kadın Konukevi Sonrası Güçlendirme Modeli Geliştirilmesi projeleri tamamlanacak. Kadınlara Mesleki Yeterlilik Belgesi Kazandırma Programı düzenlenecek.
Sosyal ve ekonomik politikalar, ailenin korunması ve güçlendirilmesine katkı yapacak şekilde birbirini tamamlayıcı ve destekleyici bir anlayışla tasarlanacak.
Aile Eğitim Programı Yönetmeliği Taslağı hazırlanacak
AEP kapsamındaki bilgilerin görsel, işitsel ve sosyal medya kanalları üzerinden düzenli olarak paylaşılarak geniş kitlelere ulaştırılması sağlanacak. AEP kapsamında önceki spot filmler gözden geçirilecek ve yeni filmler hazırlanacak ayrıca kamu spotu oluşturulacak.
AEP'nin Medya Okur-Yazarlığı modülü kapsamında hazırlanan Medyayı Tanımak, Medyayı Kavramak, Bilinçli Medya Kullanımı ve Aile ve İnternet adlı 4 modül kullanılarak aile eğitimleri verilmeye devam edilecek, medya alanı kapsamında eğitim verilen kişi sayısı 87 bine yükseltilecek.
Gerçek Kişiler ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılacak Aile Danışma Merkezleri Yönetmeliği Revize Taslağı hazırlanacak, Aile Eğitim Programı Yönetmeliği Taslağı hazırlanacak. İzinsiz aile danışmanlığı hizmeti sunan merkezlerin kapatılmasına yönelik çalışmalar yürütülmesine devam edilecek.
Erken yaşta evliliğin önlenmesi için çalışmalar yürütülecek
Kadına yönelik şiddetin azaltılması için toplumsal bilinç düzeyinin yükseltilmesi, verilen hizmetlerin etkinlik ve kalitesinin artırılması sağlanacak.
Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2018-2023) uygulanacak.
Erken Yaşta Evliliklerle Mücadele İl Eylem Planları izleme çalışması yapılacak. Erken yaşta ve zorla evliliğin önlenmesi için çalışan kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları bünyesinde görev yapan hizmet sağlayıcılara yönelik çalıştaylar, seminerler ve eğitimler düzenlenecek.
Türkiye'de Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme ve Planlamanın Uygulanması Projesi hazırlık çalışmaları tamamlanacak. Bu kapsamda, kamu plan, program ve bütçelerinin kadınların ve erkeklerin farklılaşan ihtiyaçları göz önünde bulundurularak hazırlanması ile uygulanmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.
Erken çocukluk dönemi eğitiminin geliştirilmesi çalışmaları yürütülecek
Çocuğa saygı kültürü temelinde çocuklar için ve çocuklarla birlikte çalışan tüm meslek gruplarına yönelik çocuk haklarına ilişkin eğitimlere devam edilecek. Çocuk haklarını tanıtmaya yönelik çalıştay, forum, konferans gibi toplantı ve etkinlikler yapılacak, bilinçlendirici kamuoyu kampanyaları düzenlenecek, görsel ve yazılı materyaller ile kamu spotlarının kullanımına devam edilecek.
Erken çocukluk dönemi eğitiminin geliştirilmesine yönelik alternatif model ve teşvik mekanizmalarına yönelik çalışmalara devam edilecek. Gelir düzeyi düşük ailelerin çocuklarının kreş ve gündüz bakımevi hizmetlerinden yararlanma imkanları artırılacak.
Kurum bakımında kalan 3-6 yaş arası tüm çocukların okul öncesi eğitimden yararlanması sağlanacak.
Sosyal hizmet kuruluşlarında bakım ve koruma altında olan çocukların sportif, sanatsal ve kültürel program ve etkinliklere katılımları artırılacak, çocuklar başarı durumları ve ilgilerine göre özel öğretim kurumlarından, takviye kurslarından yararlandırılacak, eğitim sisteminin dışında kalanlar ise mesleki eğitime yönlendirilecek. Kuruluşlarda uygulanan psikososyal destek ve gelişim programları geliştirilecek ve yaygınlaştırılacak, gençlik kamplarına katılan çocuk sayıları artırılacak.
Kurum bakımından ayrılan çocukların hayatının geri kalanında karşılaştıkları sorunlarla ilgili danışmanlık ve rehberlik hizmetleri geliştirilecek, çalıştay düzenlenecek, personel için eğitim modülleri, gençler için bilgilendirme dokümanları hazırlanacak.
Koruyucu aile sayısının artırılması için tanıtım faaliyetleri
Çocuğa yönelik ihmal ve istismarın önlenmesi ve azaltılması için ailelere ve çocuklara eğitimler verilecek, bu konularda rehber öğretmenlere hizmet içi eğitim seminerleri düzenlenerek rehber öğretmenlerin öğrencilere, ailelere ve bütün öğretmenlere ulaşması sağlanacak. Sosyoekonomik açıdan dezavantajlı çocuk ve gençler ile suça sürüklenme riski olan çocuk ve gençlerin ailelerine ulaşılarak rehberlik ve danışmanlık hizmetleri sunulacak.
Suriyeli çocukların toplumsal uyumun sağlanması ve farkındalığın arttırılmasını sağlamaya yönelik sosyal, kültürel, sportif etkinlikler ile akran eğitimi yoluyla verilen eğitimler ülke geneline yaygınlaştırılacak.
Koruyucu aile sayısının artırılması amacıyla tanıtım faaliyetleri yürütülecek ve koruyucu aile birimlerinde görev yapan meslek elemanlarının rehberlik ve eğitimler yoluyla yetkinliklerinin ilerletilmesi sağlanacak.
Ekonomik yoksunluk nedeniyle kurum bakımına verilmek istenen çocukların aile yanında desteklenmesi için yürütülen Sosyal Ekonomik Destek Hizmeti'nin (SED) etkinliği ve yaygınlığı artırılacak, bu kapsamda sunulan hizmetler çeşitlendirilecek.
Suç mağduru, suça sürüklenen ve sokakta risk altında bulunan çocuklara yönelik mevcut ve yeni açılacak kuruluşlarda ihtisaslaşma sağlanacak, hizmet model ve standartları oluşturulacak. Anka Psikososyal Destek Programı geliştirilen hizmet model ve standartları ihtiyaç doğrultusunda ve refakatsiz çocuklara yönelik modül eklenerek güncellenecek, ilgili eğitimler tamamlanacak, psikolojik destek programları yaygınlaştırılacak.
Gençlerin kişisel ve sosyal gelişimine katkı sağlanacak
Çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik farkındalığı artıracak çalışmalar yapılacak. Gezici ve geçici tarım işlerinde çocuk işçiliğiyle mücadeleye yönelik çalışmalar yürütülecek. Sokakta yaşadığı, çalıştırıldığı tespit edilen çocuklar ile gezici ve geçici tarım işçisi ailelerin çocuklarının eğitim sistemi ile bağlantısı güçlendirilecek.
Eğitimde ve istihdamda olamayan gençlerin profilleri belirlenerek, durumlarına uygun eğitime, iş gücüne ve istihdama yönlendirici politikalar ve programlar geliştirilecek.
İlgili paydaşlarla gençlerin sosyal medya ve dijital oyun bağımlılığı konusunda mücadele mekanizmaları geliştirilecek.
AEP çerçevesinde ebeveynlere ve ergenlere sunulan madde kullanım riski ve madde bağımlılığından korunmaya yönelik eğitimlerin kapsamı geliştirilecek, personelin konuya ilişkin kapasitesi artırılacak.
Koruyucu aile hizmeti yaygınlaştırılacak
Hedefleme mekanizmaları, yararlanma koşulları ve değerlendirme kriterleri farklı olan sosyal yardımların hane odaklı bir yaklaşımla sunulmasına yönelik olarak başta evde bakım olmak üzere mevzuatta gerekli düzenlemeler yapılacak.
Veri tabanlarının entegrasyonu sağlanarak sağlıklı bilgi akışı oluşturulacak. Yoksulluk ve sosyal dışlanma gibi sorunların yoğunlaştığı alanlar, Puanlama Formülü göstergeleri ve Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi verileri kullanılarak tespit edilecek ve mahalle bazlı sosyal uyum analizlerinin yapılmasına 7 ilde devam edilecek.
Koruyucu aile hizmetleri başta olmak üzere Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sunulan sosyal hizmetlerin ve sosyal yardımların tanıtımı yapılacak ve bu hizmetlerin geliştirilmesinde gönüllülüğün önemini vurgulayan kamu spotu gibi bilgilendirici ve tanıtıcı faaliyetler yürütülecek.
ASDEP bilgi işlem altyapısı tamamlanacak
Mahalli idarelerin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde oluşturulan Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Sistemi'ne dahil edilerek sisteme zorunlu veri girişi yapmaları ve sistemden bilgi alabilmeleri sağlanacak.
ASDEP personeline hizmet içi eğitim programı verilecek, ASDEP bilgi işlem altyapısı tamamlanacak ve sistemin raporlama yönü güçlendirilecek. Vaka Yönetim Modeli geliştirilecek ve ASDEP soru formu revize edilerek sahada test edildikten sonra uygulamaya alınacak. Ayrıca, Sosyal Yardım Artı (+) dönemine geçilerek sosyal yardım faydalanıcısı vatandaşların diğer kamu hizmetlerine erişimleri arttırılacak.
Kurum bakım hizmetlerinden yararlananlara nitelikli hizmet sunulması ve denetim yapılabilmesi için standartlar oluşturulacak. Psikososyal Destek ve Gelişim Programı tüm kuruluşlarda hayata geçirilecek.
Evde Bakım Yardımı iş ve işlemlerinin Bakanlık İl Müdürlüğünden Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına devrine ilişkin yönetmelik çıkarılacak. Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi içerisine Evde Bakım Yardımı modülü eklenecek.
Engellilere yönelik danışmanlık hizmetleri
Engellilerin okula başlamadan önce almaları gereken eğitim konusunda verilen rehberlik ve danışmanlık hizmetleri geliştirilecek. Engellilere hizmet veren özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin denetimine ağırlık verilecek. Engelli eğitim desteği harcamaları gözden geçirilecek, farklı uygulama yapıları geliştirilecek.
Ev tipi sosyal hizmet birimleri ile ilgili mevzuat çalışmaları tamamlanacak, 2019 yılında engellilere yönelik ev tipi kuruluş sayısı yükseltilecek ve evde destek hizmeti yaygınlaştırılarak bu hizmetlerin denetimi artırılacak.
Fiziki çevre şartlarının engellilere uygun hale getirilmesine yönelik olarak 5378 sayılı Kanun'da öngörülen idari para cezası uygulanmaya başlanacak.
Yaşlılara yönelik yatılı ve gündüzlü bakım hizmetlerinin sunulduğu kuruluşların sayısı ve niteliği artırılacak. Ayrıca yerel yönetimlerin ve sivil toplum kuruluşlarının bu konudaki rolleri güçlendirilecek.
(AA)