Uzmanlar "Deprem felaketinde enkaz altında kalanlar, günlerce nasıl hayatta kalıyor?" sorusuna hava ve suya erişimin önemine dikkat çekerek cevap veriyor. Bir insan soğuk ortamlarda 17 güne kadar susuz yaşayabiliyor. Havaya erişim imkanı ne kadar yüksekse hayatta kalma ihtimali de o kadar artıyor.
17 GÜN SUSUZ KALABİLİR
Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Haydar Sur:
"İnsan vücudu çok büyük bir darbe yoksa, su kaybı da minimumsa açlığa 3 haftaya kadar dayanabilir, susuzluğa ise yaz günü 3 gün dayanır, ortam soğuk olduğunda bu süre uzar. 17 güne kadar uzayan vakalar var. Tüm kurtarılanların yüzde 50'si ilk 24 saatte kurtarılıyor. Ne kadar çabuk hareket ederseniz o kadar çok can kurtarıyorsun."
HAVAYA ERİŞİM ÖNEMLİ
Hava ve suya erişim, yıkılmış bir binanın altında mahsurken, hayatta kalmak açısından çok önemli. Ancak bu da yaralanma seviyesine bağlı. Kan kaybediyor olmak, yaşama şansını 24 saatin ötesine taşımayı zorlaştırıyor. Dolayısıyla uzmanlar, depremzede enkaz altında çok ağır yaralı değilse ve soluyacak havası varsa, bir sonraki adımın suya erişim olduğunu belirtiyor. ABD'deki Duke Üniversitesi Yoğun Bakım Uzmanı Prof. Dr. Richard Edward Moon "Her yetişkin günde 1,2 litre su kaybediyor. İdrar, nefes alıp verme, su buharı ve terleme yoluyla. Bir insan 8 litreden fazla su kaybettiğinde ağır hastalanır" diyor.
YARALANMA DÜZEYİ
Dünya Sağlık Örgütü görevlisi Dr. Jetri Regmi de dayanıklı bir masa gibi güvenli bir yere sığınmanın hayatta kalma şansını artırabileceğini söylüyor. Bir insanda kafa travması ya da başka ağır yaralanmalar varsa ya da nefes imkanı kısıtlıysa, felaketin ertesi gününe hayatta kalma şansı çok azalıyor. Dr. Regmi'ye göre yaralanmanın düzeyini değerlendirebilmek önemli: "Omuriliklerinde, kafasında ya da göğüslerinde yaralanma olanlar, akut travma tedavi tesislerine götürülene dek yaşamayabilir. Kan kaybı, kırıklar ve organlarda yırtılmalar, ölüm ihtimalini artırıyor." Dr. Regmi, kurtarmadan sonraki tedavinin de aynı derecede önemli olduğunu söylüyor. "Enkaz altından kurtarılanlar bile, 'Crush (ezilme) sendromundan' ölebilir. Bu, deprem gibi felaketlerde yıkılan duvarların altında kalanlarda sıklıkla görülür."