Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı'nın (CICA) 6. Zirvesi, Kazakistan'ın başkenti Astana'da yapıldı. Bağımsızlık Sarayı'nda Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in ev sahipliğinde başlayan zirvede Cumhurbaşkanı Erdoğan dünyaya seslendi. Erdoğan ardından Rusya lideri Vladimir Putin'le bir araya geldi. Basına kapalı görüşme öncesi Erdoğan Sinop ve Akkuyu vurgusu yaparken Putin, Türkiye'yi dünyanın en büyük gaz merkezi yapmak istediklerini söyledi. Putin, "Tahılın hâlâ küçük bir kısmı en fakir ülkelere gidiyor. İstanbul anlaşması kapsamında Ukrayna tahılını alan ülkeler, Erdoğan'a minnettar olmalı" dedi.
AKKUYU-SİNOP VURGUSU
Ukrayna krizi başta olmak üzere bölgesel konular ve 2 ülke arasındaki ilişkilerinin ele alındığı görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Akkuyu çok önemli bir adım. Akkuyu ile ilgili olarak birinci türbinin önümüzdeki yılın ilk yarısında açılması dünyada farklı bir ses getirecektir. Sinop'u da konuşmuştuk. Sinop ile ilgili bir adım atılırsa bu bu çok daha farklı bir çarpan etkisi yapacaktır. Türkiye-Rusya işbirliği gerekirse Akkuyu yüzde 10 enerji ihtiyacımızı karşılarken, ikinci Sinop yüzde 10 karşıladığı zaman yüzde 20 gibi enerji ihtiyacımızı karşılamada 2 nükleer enerji santralının çıkaracağı ses dünyada farklı olacaktır" ifadelerini kullandı.
DENGELER DEĞİŞECEK
Erdoğan özellikle üzerinde durulan tahıl sevkıyatına değinerek, "Bir taraftan da tahıl naklinde de İstanbul mutabakatını güçlendirerek devam ettirmemiz ve Rusya tahıl ve gübresinin Türkiye üzerinden az gelişmiş ülkelere naklini yapma konusunda bizler de kararlıyız. Bunu az gelişmiş ülkelere üzerimizden yaparız, hatta bu isimleri belirlemede müşterek çalışma içerisinde olabiliriz. Gelişmiş ülkelerden daha çok fakir ülkeleri bu süreç içinde gözetmemizdir. Bunu yapmamız da dünyada pek çok dengeyi lehte çevirecektir. Türkiye ile Rusya'nın atacağı adımlar belli çevreleri rahatsız ederken az gelişmiş ülkeleri de mutlu edecektir" ifadelerini kullandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hitaben yaptığı konuşmada ikili anlaşmaların aksamadan uygulandığını söyleyerek, "Sizinle beraber en üst düzeyde gerçekleştirdiğimiz görüşmeler iyi sonuçlar veriyor, ülkelerimiz arasındaki anlaşmaların hepsi yerine getiriliyor" dedi. Akkuyu Nükleer Santrali ile ilgili sürecin de devam ettiğini kaydeden Putin, "Hem yatırım süreciyle ilgili hem Akkuyu Nükleer Santrali inşaatıyla ilgili çalışmaları zamanından önce yerine getiriyor. Şuan 22 bin kişi sahada çalışıyor ve biz zamanı yerinde kullanıyoruz" dedi.
Erdoğan ve Putin, Astana'daki zirvede bir araya geldi. Basına kapalı görüşme yaklaşık 1.5 saat sürdü.
TÜRKİYE, AVRUPA'DAN DAHA GÜVENLİ
Rusya lideri Putin, "Türk Akım'da sabotaj yapmayı planlıyorlardı ama önledik. Türkiye gaz tedariki konusunda en güvenli güzergah haline geldi" dedi.
Türk Akımı üzerinden Avrupa'ya gaz tedariki konusunda isteklerini dile getiren Putin, "Avrupa'dan bile daha güvenli bir güzergah olan Türkiye, gaz tedariki konusunda en güvenli güzergah haline geldi. Sizin tutumunuz sayesinde bu gaz boru hattını çok daha yoğun bir şekilde kullanmayı hedefliyoruz. Türk Akım'da sabotaj yapmayı planlıyorlardı ama önledik. Başarılı bir biçimde çalışmaya devam ediyor. Dün, Rusya Enerji Haftası çerçevesinde Türkiye Enerji Bakanı ve BOTAŞ Genel Müdürü ile müzakereler yaptıktan sonra Türkiye'yi dünyanın en büyük gaz merkezi haline getirme hedefini belirledik" ifadelerini kullandı.
Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından dile getirilen Türk Akım'a yönelik sabotaj girişimi ile ilgili Kremlin'den yeni bir açıklama geldi. Açıklamada olay ile ilgili gözaltılar olduğu bilgisine yer verildi.
HEDEFİMİZ AKAN KANIN DURMASI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Astana'da düzenlenen Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı (AİGK-CICA) Zirvesi Genel Oturumu'nda konuştu. Erdoğan, Türkiye'nin dost ülkelerin fikirlerine önem verdiğini belirterek, "İnsanlık olarak güç dengelerinin değiştiği, tedarik zincirlerinde kırılmaların yaşandığı, ekonomiden gıda güvenliğine, enerjiden uluslararası ilişkilere pek çok alanda ciddi imkanlarla karşılaştığımız bir döneme geçiyoruz. Terörizm, ırkçılık, göç gibi aşina olduğumuz sorunlara, iklim değişikliği, İslam ve yabancı düşmanlığı gibi yenileri ekleniyor. Bir elin beş parmağını geçmeyen ülkelerin çıkarlarını gözeten, ancak dünya nüfusunun kahir ekseriyetini görmezden gelen mevcut sistemin yapısal sorunları giderek kendisini daha fazla hissettiriyor. Türkiye olarak uzun bir süredir 'Dünya beşten büyüktür' diyerek bu duruma dikkat çekiyoruz. Küresel güvenlik mimarisinin daha adaletli, hakkaniyetli, temsil kabiliyeti yüksek yeni bir anlayışla şekillendirilmesi gerektiğine inanıyoruz" diye konuştu.
MODERN İPEK YOLU'NA DESTEK
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan'ın kendi kaderine terk edilmemesi gerektiğini belirterek, "Uluslararası camia olarak desteğimizi sürdürmeliyiz. Dış politikamızda öncelik verdiğimiz yardımlarımızı 120 ülkeye ulaştırdık. Suriyeliler olmak üzere 4 milyondan fazla yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapmayı sürdürüyoruz" dedi. Erdoğan, "Yoğun çabalar tüm dünyanın takdirini kazanmıştır. Hedefimiz akan kanın durmasını sağlamaktır. Türkiye olarak çok modlu ulaştırma koridorlarını teşvik ediyor, modern İpek Yolu'nun canlandırılmasını destekliyoruz. Bakü-Tiflis-Kars demiryoluna büyük önem veriyorum" diye konuştu.
TÜRKİYE FORMÜLÜ DÜNYA BASININDA! DOĞALGAZDA YENİ UMUT
Rus gazına bağımlı konumdaki Avrupa enerji krizinin pençesinde. Pek çok Avrupa ülkesinin acil önlemleri tartıştığı bir dönemde Putin'in 'Türkiye formülü' dünya basınında geniş yer buldu. Al Jazeera bu gelişmeyi 'Türkiye üzerinden alternatif bir Avrupa gaz merkezi oluşturma fikrini ortaya attı' şeklinde okurlarına duyurdu.
'Putin Türk gaz bağlantılarını artırıyor' yorumunda bulunan Bloomberg, Putin'in açıklamasının ardından Gazprom CEO'sunun 'Akış yönlendirmesi bir Türk gaz merkezi oluşturabilir' sözünü öne çıkardı.
YUNAN BASINI PANİKTE
Rus liderin teklifine Türkiye'den ilk yanıtın Enerji Bakanı Dönmez'den geldiğini belirten Bloomberg, Türkiye'nin Putin'in önerisini değerlendireceğini yazdı.
Yunan Kathimerini gazetesi 'Putin, Rusya'nın Kuzey Akım gazını Türkiye'deki gaz merkezi için Karadeniz'e gönderebileceğini söyledi' başlıklı haberinde şu ifadelere yer verdi: "Moskova Enerji Haftası konferansında konuşan Putin, Rusya'nın gaz arzının coğrafyasını genişletmeye devam edeceğini ve aynı zamanda yerel para birimlerinde enerji arzı anlaşmaları yapmaya doğru ilerleyeceğini söyledi." Yunan medyası Newsbreak'te ise "Rusya'yı kendi ellerimizle Erdoğan'ın kollarına gönderdik. Türkiye, kurnaz tarafsızlığıyla meyveleri topluyor" yorumu yapıldı.
ALTERNATİF MERKEZ
Bir başka Yunan gazetesi Proto Thema 'Putin, Türkiye'nin bir doğalgaz merkezine dönüşmesini memnuniyetle karşılıyor gibi görünüyor' yorumunda bulundu.
KARADENİZ'E KAYIYOR
Nikea Asia Putin'in Avrupa'ya gaz dağıtımları için alternatif bir merkez fikrini dile getirdiğinin altını çizdi ve şu değerlendirmede bulundu: "Rus lider gazı Karadeniz'e kaydırarak Türkiye'de Avrupa'nın en büyük gaz merkezini oluşturacak. Tabii ki ortaklarımız bununla ilgileniyorsa diyor."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve kapsamında Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile görüştü. Erdoğan ardından, Astana'da Belarus Devlet
Başkanı Aleksandr Lukaşenko ile bir araya geldi. Erdoğan, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Başkanı Yardımcısı Vo Thi Anh Xuan ile görüştü.
ÖZBEKİSTAN
VİETNAM
BELARUS
Erdoğan, Kazakistan temaslarının ardından yurda dönüşünde sosyal medya hesabından paylaşımda bulundu, Yeniden Asya Girişimi ile kıta ülkeleriyle ikili ve bölgesel platformlarda iş birliğinin sürdürüleceğini belirtti.