ÖZGÜL ÖZTÜRK
Toplumda erkek işi olarak görülen kaptanlığı meslek olarak seçen Çanakkaleli Ayşe Aslı Başak, 12 yılda 56 ülkeye sefer düzenledi. Uzun yol kaptanlığının ardından dünyadaki 3 liman kaptanından biri olan 33 yaşındaki Ayşe kaptan, denizcilik endüstrisinde kadınları güçlendirmek için SheFarers isimli bir dernek kurdu. Her yıl yüzlerce genç denizci adayına gönüllü mentorluk hizmeti veren dernek, şu ana kadar yüzde 80'i kadınlardan oluşan 120 denizciyi sektöre kazandırdı. Ayşe Kaptan'ın gemilerde cinsiyet eşitliğini hedefleyen başarılı çalışmaları 2019 yılında Norveç'in Oslo kentinde düzenlenen Nor-Shipping Fuarı'nda denizcilik alanında "İzlenecek 10 başarılı kadın" arasında gösterilmesini sağladı.
DEFALARCA REDDEDİLDİ
SheFarers Mentorluk Programı'nın başarısı, Singapurlu bir denizcilik firmasının da dikkatini çekti. Eğitim programını e-öğrenme platformuna çeviren şirket, böylece daha fazla denizciye ulaşacak. Denizcilik endüstrisinin erkek egemen bir sektör olduğuna dikkat çeken Ayşe Aslı Başak şunları kaydetti: "Okulda az sayıdaki kadından biriydim, iş hayatına başladığımda da durum değişmedi. İlk defa gemiye giderken başvurduğum firmalardan defalarca red aldım. En sonunda 5 kez başvurduğum köklü bir Türk armatör bana şans verip gemilerinde istihdam ettiler. Bu şekilde deniz kariyerim başladı. En son liman kaptanı olarak görev yaptığım Amerikan firmasında tek kadın kaptan olarak operasyonel görevlerimi icra ettim. Benden memnun kaldıktan sonra o şirket kadın denizci almaya başladı." Gemilerdeki kullanım alanlarının ortak olduğunu bu nedenle kadın denizcilerin zorluk çektiğini vurgulayan Ayşe kaptan, "Biz de platform olarak kadın dostu gemi sayısının artırılması için lobi çalışmaları yapıyoruz" dedi.
Dünyanın kuru yük alanında 3 kadın liman kaptanından biri olan Ayşe Aslı Başak, "Daha fazla kadının bu mesleği seçmesi için kadın dostu gemi sayısı artmalı" diyor.
KORSANLARLA MÜCADELE ETTİ
Genç bir kadın olarak denizcilik mesleğinin pek çok zorluğuyla mücadele eden Ayşe kaptan, "Seyir yaptığım dönemde 8 ay karaya basmadığım da oldu, uluslararası sularda korsanlarla mücadele ettiğim de. Son anda bir manevra yaparak kurtulduk. Bu meslekte sevdiklerinizin her anına eşlik edemiyorsunuz. Denizciler doğuma ve ölüme geç kalır" diyor. Buna karşın mesleğin güzel yönlerinin de olduğunu vurgulayan Ayşe kaptan: "22 yaşında mezun olur olmaz dolarla yüksek maaş alabileceğiniz başka bir iş yoktur. Bu sektörde uzak yol vardiya zabıtasının maaşı aylık 4000, ikinci kaptan 8 bin, uzak yol kaptanlarının 12-13 bin dolar civarında. Ayrıca dünyanın her yerini görme olanağı buluyoruz" diye konuştu.
8 AY KARAYA AYAK BASMADI
Çanakkaleli tüccar ve denizsever bir ailenin kızı olan Ayşe Aslı Başak'ın denizcilik sevgisi o günlerden geliyor. İTÜ Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü'nü bitiren Başak, 18 yaşından itibaren gemilerde çalışmaya başlıyor. 6 yıl denizlerde seyir yaptıktan sonra yaşadığı bir sağlık sorunu nedeniyle kaptanlık kariyerine son vermek zorunda kalan Başak, daha sonra dünyanın kuru yük alanında 3 kadın liman kaptanından biri olarak Fransa, Belçika, Hollanda, Yunanistan limanlarında hurda gemilerinin yükleme ve tahliye operasyonlarını yönetiyor. Başak, şu an ise kadın girişimci olarak devet aldığı Singapur'da denizcilik alanında inovasyon ve girişimcilik projeleri geliştirmeye devam ediyor.