Hükümet Türkiye’ye katkı sağlayan yerli yabancı tüm firmalar için destek musluğunu sonuna kadar açıyor. Bunun son ve en büyük örneği de pazartesi günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı toplam 135 milyar liralık yatırımı kapsayan ‘süper teşvik paketi’ oldu. Tabii bu paket büyüklüğüyle rekor kırsa da yatırımlara verilen ilk teşvik değil...
REKOR SEVİYEYE ULAŞTI
Çünkü Ekonomi Bakanlığı’nın verilerine bakıldığında, Türkiye’de 2001- Şubat 2018 dönemi arasında tam 891 milyar TL’lik yatırıma teşvik verildi. Süper teşvik paketi kapsamındaki yatırımların 135 milyarı kapsadığı düşünüldüğünde, bu paket kapsamındaki yatırımların, 17 yılda teşvik edilen yatırımlara kıyasla önemli seviyeye geldiği görülüyor.
270 MİLYARI YABANCIDAN
‘Süper teşvik’e gelene kadar geçen son 17 yılda teşvik edilen 891 milyar TL’lik yatırımın 621 milyarı yerli sermaye tarafından gerçekleştirildi. 270 milyarlık kısmına ise yabancı sermaye imza attı. 17 yılda yerli sermayenin 58 bin 541 yatırımı teşvik edilirken, yabancı sermayenin de 3 bin 524 yatırımına teşvik belgesi sağlandı. 17 yılda verilen teşviklerin tamamı düşünüldüğünde, bu yatırımlarla sağlanan ilave istihdam da 2 milyon 354 bin olarak gerçekleşti.
En hızlı yıl 2017 oldu
2013'TE teşvik edilen yatırım 94.6 milyar TL olurken, bu rakam 2014'te 64.3 milyara geriledi. 2015’te ilk kez 100 milyar TL sınırını aşan teşvik edilen yatırım tutarları 2016’da hafif gerilemeyle 98.3 milyar TL’ye, 2017’de ise hızlı bir yükselişle 178.7 milyara ulaştı.
169 bin kişiye istihdam
Süper teşvik paketinin de ekonomiyi adeta uçurması bekleniyor. Çünkü bu kapsamda doğrudan ve dolaylı olarak toplam 169 bin kişiye istihdam hedefleniyor. Söz konusu yatırımlarla cari açığın da 19 milyar dolar azaltılması gündemde.
Aslan payını imalat kaptı
Son 17 yılın yatırım teşviklerine bakıldığında aslan payını imalat sektörü aldı. Verilere göre 891 milyar TL’lik teşvik alan yatırımın 300 milyar TL’si imalat sektöründe gerçekleşti. İmalatı 292.5 milyar TL ile hizmetler, 259.9 milyar TL ile enerji, 29 milyar TL ile madencilik ve 9.3 milyar TL ile tarım izledi. Son 5 yılın en büyük yıllık teşvik tutarına sahip dönemi olan 2017’ye bakıldığında sektörel dağılımda enerjinin öne çıktığı görüldü. Buna göre 178.7 milyar TL’lik teşvik edilen yatırımın 101 milyar TL’si enerji sektöründe yapıldı. Enerjinin ardından 39.9 milyar TL ile imalat, 32 milyar TL ile hizmetler, 2.1 milyar TL ile madencilik, 2 milyar TL ile tarım geldi.