ÖZGÜL ÖZTÜRK
Türkiye’deki 3 milyon Suriyeli nüfusun istihdam sorununa, bir serbest ticaret bölgesiyle çözüm getirilecek. Suriyelilerin en yoğun olduğu Hatay ve Gaziantep illeri arasına kurulacak bölgede faaliyet gösteren şirketler belirli bir oranda Suriyeli çalıştırarak üretim yaparsa, bu ürünler yurtdışında anlaşılan ülkelere vergisiz olarak satılabilecek. Böylece, hem Suriyelilerin ekonomiye olan yükü hafifletilecek, hem işsiz sayısı azaltılacak, hem de Türkiye’nin ihracatı artırılacak.
300 BİN KİŞİYE İŞ
Ürdün’ün Akabe Bölgesi’nde kurulan nitelikli ticaret bölgeleri (QIZ) örnek alınarak hayata geçirilecek projeyle Türk ve Suriyeli 300 bin kişiye istihdam yaratılması hedefleniyor. Suriyeli nüfusunun en yoğun olduğu Kilis, Hatay ve Suriye arasında bir bölgede inşa edilmesi planlanan serbest ticaret bölgesinin detaylarıyla ilgili AKŞAM’a bilgi veren Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Eyüp Bartık, “Türkiye’de 3 milyon Suriyeli var. Bunun 1 milyonu bizim bölgemizde. Bu bölgelerde atıl bir işgücü var. Bu projeyle bunu değerlendireceğiz” dedi.
826 SURİYELİ FİRMA
Gaziantep Sanayi Odası’na üye 17 bin kişinin 800’ünün Suriyeli girişimcilerden oluştuğuna dikkat çeken Eyüp Bartık, Suriyeli girişimcilerin bölge ekonomisine ciddi katkıda bulunmaya başladığını söyledi. Suriyeli iş adamlarının Almanya, Sudan gibi ülkeler yerine Türkiye’de iş yapmayı tercih ettiğini vurgulayan Bartık, “Sadece Gaziantep’te 826 Suriyeli firma var. Rakamlar burada olmak istediklerini gösteriyor. Şimdi bizim amacımız kurulacak olan bu serbest ticaret bölgesinde bu firmaları ve diğer yatırımcıları getirelim. Buradan anlaşılan ülkelere doğrudan vergisiz ihracat yapsınlar” dedi. Bartık, böylece, buradan ihraç edilen ürünlerin Türkiye’nin cari açığını ve işsizliği azaltacağını ifade etti.
Hedef 2018'de bitirmek
Projede Halep ve Şamlı tüccarların ticaretteki deneyimlerinden faydalanılacağını dile getiren Eyüp Bartık, şunları kaydetti: “Suriyeliler ayakkabı sektörü ve konfeksiyonda çok başarılılar, triko, örme, kimya alanlarında üretim yapılabilir bu bölgede. Serbest bir ticaret bölgesi oluşursa buraya gelecek yerli yabancı yatırımcı sayısının da artacağına inanıyoruz” dedi. Bartık, projenin 2018 yılında tamamlanmasının planlandığını söyledi.
Akabe modeli nedir?
1996'da ABD Kongresi tarafından alınan bir kararla, Ürdün-İsrail ve Mısır-İsrail arasında Nitelikli Sanayi Bölgeleri kurulmasının önü açıldı. ABD'ye 1999 yılında toplamda 15 milyon dolarlık bir ihracat yapılırken, 2009’da bu rakam 1 milyar dolara çıktı. Söz konusu bölgede yüzde 0 gümrük vergisi, yüzde 5 gelir vergisi uygulanıyor.