Su altında sesin yönünü tespit edebilen sistem geliştirildi

Kocaeli'deki bir Ar-Ge firmasınca, su altında ortam şartlarına göre 100 kilometreye varan mesafeden denizaltı ve balinaların çıkardığı çok düşük frekanslardaki seslerinin yönünü tespit edebilen sistem geliştirildi.

1

SUASİS Genel Müdürü Tuncay Akal, yaptığı açıklamada, su altı akustiği alanında NATO'nun İtalya'daki araştırma merkezinde 24,5 yıl bilim adamı olarak çalıştığını, bu arada Columbia Üniversitesi ile California San Diego Üniversitesinde, Scripps Oşinografi Enstitüsünün Deniz Fiziği Laboratuvarında  araştırmalar yaptığını söyledi.

Uzun yıllar yurt dışında kaldıktan sonra 2005 yılında Türkiye'ye döndüğünü, TÜBİTAK MARTEK Teknoloji Serbest Bölgesi'nde SUASİS'i kurduğunu anlatan Akal, o zamandan beri sualtı sistemleri alanında yurt içinde ve dışında birçok Ar-Ge projesi gerçekleştirdiklerini kaydetti.

Akal, AB'den 3 büyük EUROSTARS ve FP7 projesi, Aselsan, METEKSAN ve Koç Savunma gibi şirketlere de projeler ve ürünler geliştirdiklerini anlatarak, bu projeler sayesinde geniş bir araştırma altyapısı kurduklarını vurguladı.

AB EUROSTARS Programı kapsamında 2008 yılında Akustik Vektör Sensör  Projesini başlattıklarını dile getiren Akal, "Akustik vektör sensör, akustik  parçacık hızını ve basıncını ölçebilen bir cihazdır. Bu birleşim, ses alanının yönsel olarak ölçülmesini mümkün kılar. Yöneticisi olduğum projeyi 2012'de başarıyla tamamladık." diye konuştu.

"Ortam şartlarına göre 10-100 kilometreden sesin yönünü  belirleyebiliyor"

Akal, büyük deneyim ve altyapı imkanına kavuştukları bu projenin  ardından yeni ürünler geliştirmek için çalıştıklarının altını çizerek, sözlerini  şöyle sürdürdü: "Sualtı akustiği alanında yaptığımız araştırmalar kapsamında yeni  sensörler ve bu sensörleri kullanan sistemler geliştirdik. Bunlardan biri de  'Vektör Sensör ile Hedef Yön Tespiti Sistemi'. Bu sistemde akıllı bir elektroniğe  bağlanan sensör, gelen sualtı sinyallerini algılıyor ve bunların öz analizini  yaparak sonuçları kullanıcıya iletiyor. Geliştirdiğimiz sistemin en önemli kısmı  yeni nesil vektör sensörler ve bu sensörlerin bağlandığı elektronik donanım ve  yazılımlar. Ses, su altında saniyede 1,5 kilometre hızla yayılırken frekansına  bağlı olarak güç kaybına uğrar. Yüksek frekanslar daha fazla kayba  uğradıklarından uzun mesafelerden gelen sesleri algılamak için alçak frekanslar kullanılır. Alçak frekanslarda yön algılamakta yüzlerce metre uzunluğunda  dizinler kullanılmakta ise de bu sistemler hem çok pahalı hem de gemilerin  hareket kabiliyetlerini kısıtlamaktadır. Akustik vektör sensörlerin boyutlarının  çok küçük olmasına karşın, alçak frekanslarda ortam şartlarına ve denizlerin  derinliğine bağlı olarak 10-100 kilometreye varan uzaklıklardan bir ses  kaynağının yönünü belirleme kapasitesine sahiptir."

Akustik vektör sensörlerin hem savunma hem de ortamla ilgili birçok  tatbik alanlarının bulunduğuna dikkati çeken Akal, "Sensörlerimiz ve buna bağlı  olarak geliştirmiş olduğumuz sistemleri savunma alanında kullanmak üzere Güney  Kore ve Pakistan'a sattık. Norveç'teki bir üniversiteye balina araştırmalarında  kullanmak için bir sistem teklifi vermiş bulunuyoruz. Sistem balinaların  popülasyonunu ve yaydıkları seslerin karakteristiklerine göre cinslerini  belirlemede kullanılacak." ifadelerini kullandı.

Akal, vektör sensörlerin son 7-8 yılda büyük bir araştırma konusu  olduğunu ve SUASIS'in de bu konuda geliştirme yapan firmalardan biri olduğuna  işaret ederek, "Güney Kore gibi teknolojinin geliştiği bir ülkenin sistemimizi  alarak lisans talebinde bulunmuş olması bizlere güven verdi ve ürünümüzün  uluslararası pazara sunma seviyesinde olduğunu gördük. Çok yakında üretmekte  olduğumuz sistemlerle dünya piyasasına açılmayı hedefliyoruz." dedi. Kaynak: AA