Cumhurbaşkanı Erdoğan, Lütfi Kırdar Kültür ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen, D-8 Ekonomik İşbirliği Örgütü 9. Zirvesi’nin açılışındaki konuşmasında, yıllık ortalama büyüme oranının birçok Batılı ülkenin üzerinde, yüzde 6’lar düzeyinde seyrettiğini söyledi. Ticaretten tarım ve sanayiye, turizmden enerji ve ulaştırmaya kadar birçok alanda sektörel bazda işbirliklerinin olduğunu ifade eden Erdoğan, ancak potansiyeli tam anlamıyla harekete geçirme noktasında sıkıntılar yaşandığını, ticaretin kolaylaştırılması bağlamında, vize kolaylığı, gümrük ve tercihli ticaret anlaşmalarının imzalanıp yürürlüğe girmesine büyük önem verdiklerini anlattı.
500 MİLYAR DOLARI AŞAR
Erdoğan, bu anlaşmaların tüm üye devletler tarafından onaylanması ve uygulanması halinde şu an 100 milyar dolar civarında seyreden D-8 içi ticaret hacminin 500 milyar doların üzerine çıkacağına inandığını vurgulayarak, “Toplam ekonomik büyüklüğümüzün 3 trilyon 770 milyar dolar, nüfusumuzun 1,1 milyar olduğunu düşündüğümüzde bu seviyelerin bile bizim için yeterli olmadığı ortadadır” ifadelerini kullandı. Savunma sanayii başta olmak üzere birçok alanda ortak üretim projelerine girilebileceğini dile getiren Erdoğan, iyi tarım uygulamalarından temiz enerjiye, ulaştırmadan çevreye, eğitime kadar birçok alanda geniş bir iş birliği potansiyelinin olduğunu kaydetti.
20’ye kadar çıkabilir
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bunun için eksiklerin görünmesi, günün ihtiyaçlarına göre yenilenilmesi ve karar alma süreçlerini hızlandıracak adımlar atılması gerektiğini belirterek, “Her şeyin değiştiği bir dünyada D-8’in aynı kalması hatta yerinde sayması asla kabul edilemez” dedi. “D-8’i genişletmekten de korkmayalım” diyen Erdoğan “Bu sayıyı D-8’i, D-20’ye kadar çıkarabiliriz. Böyle bir adım atmamızın çok faydalı olacağını düşünüyorum. Bir de oy birliğiyle karar anlayışını kaldıralım. Bir ya da nitelikli çoğunluk anlayışını getirebiliriz ya da oyçokluğu anlayışını getirebiliriz. Bunu AB’de de görüyoruz. Oybirliği diyorlar, bir ufak ülke önü tıkıyor” ifadesini kullandı.
Güzel bir çerçeve çizildi
Zirvenin kapanışında konuşan Erdoğan, kabul edilen İstanbul Bildirisi ve İstanbul Eylem Planı ile önlerindeki dönemde yapacakları çalışmalara güzel bir çerçeve çizildiğini ifade etti. Erdoğan, “Bu tür zirveler çok taraflı işbirliği zemininin gelişmesine katkı sağladığı kadar, ikili ilişkilerin gelişmesine de olumlu yansımaları oluyor. Zirve vesilesiyle ikili görüşmeler yapmak suretiyle geleceğimizi çok daha zengin kılacağız” dedi.
Merkez bankaları takas odası kursun
Ülkeler arasındaki ticarette artık milli para birimlerini kullanmanın yolunun açıldığı takdirde, D-8 tarihinde bir devrime imza atmış olacaklarını belirten Erdoğan “Kur baskısı altında ekonomimizi eritmeye gerek yok. Dolar baskısı altında eritmeye gerek yok. Euro baskısı altında eritmeye gerek yok. Biz yerli, milli paralarla bu ticaretimizi yaptığımız takdirde inanıyorum ki buradan ülkelerimiz ciddi manada da kazanacaktır. Dönem başkanlığımız sırasında bu amaçla diyoruz ki bir takas odası kurulması için merkez bankalarımızı bir araya getirelim. D-8 ülkeleri olarak toplantılara katılım düzeylerini artırmalı, çalışmaları, özel sektör kuruluşlarını da bu çalışmalara dahil etmeliyiz” diye konuştu.
İstanbul Bildirisi’nde iklim değişikliği vurgusu
Zirvenin ardından ‘İstanbul Bildirisi 2017’ yayımlandı. Bildiride, “İklim değişikliğinin ve küresel ısınmanın, ülkelerin özellikle de yükselen ekonomilerin büyüme ve kalkınmalarına derin etkilerine işaret ederek ve iklim değişikliğine gerçek anlamda uyum sağlamayı başarmaya ve bunların D-8 halkları üzerindeki olumsuz etkilerini kaldırmaya yönelik taahhüdümüzü beyan ediyoruz” ifadesine yer verildi. Bunun yanında “Ülke dışı yargılama yetkisinin ve tek yanlı ekonomik yaptırımların D-8 ülkelerine karşı siyasi veya ekonomik baskı aracı olarak kullanılmasını kınarız” denildi. Hükümetlerin, ekonomik büyüme alanında yönlendirici rolü olsa da ciddi bir özel sektör katılımının ticari faaliyetlerin gelişmesini sağlayarak, D-8’deki işbirliğini kolaylaştırıp güvence altına alınmasını sağlayacağı belirtildi.
Mutabakat muhtırası imzalandı
Bunun yanında D-8 ile İslam Kalkınma Bankası arasında mutabakat muhtırası imzalandı. Zirvenin kapanışının ardından gerçekleştirilen törende, mutabakat muhtırasına D-8 Genel Sekreteri Seyid Ali Muhammed Musavi ile İslam Kalkınma Bankası Sektör Operasyonlarından Sorumlu Başkan Yardımcısı Mansur Muhtar imza koydu.