1
ÖZGÜL ÖZTÜRK
Tarımsal sulamada yüzde 92’lik kaçağı önlemek için 3’te 2 oranında indirime giden Dicle Elektrik Dağıtım, buna rağmen kayıt altına girmeyi kabul etmeyip sayaç taktırmayı kabul etmeyen çiftçilerin elektriğini, ay sonuna kadar kesmeyi planlıyor.
21.5 MİLYAR kWH TÜKETİM VAR
Elektrik dağıtım bölgesinde 2015 sonu itibariyle yaklaşık 1.6 milyon abonelerinin bulunduğunu ve yıllık elektrik tüketiminin ise 21.5 milyar kWH olduğunu belirten Dicle Elektrik Dağıtım Yönetim Kurulu Başkanı Memet Atalay, bunun da yaklaşık 4’te birinin tarımsal sulamada kullanıldığını bildirdi. Tarımsal sulamada kullanılan yıllık 5 milyar kWH elektriğinde neredeyse yüzde 92’ünün kayıt dışı olarak kullanıldığına dikkat çeken Atalay, kayıt dışı kullanılan bu elektriğin bedelinin 1.55 milyar lirayı bulduğunu kaydetti.
Memet Atalay, elektrik dağıtım ihalesi aldıkları 6 ilde 2016-2020 uygulama döneminde 1 Milyarın üzerinde yatırım yapacaklarını açıkladı.
YAĞMURDA TARLA SULAYAN VAR
Elektrik dağıtımı yaptıkları bölgenin yüzde 72’lik oranla Türkiye’nin en yüksek kayıp-kaçak elektrik kullanımına sahip bölgesi olduğunu hatırlatan Dicle Elektrik Dağıtım Yönetim Kurulu Başkanı Atalay, “Dicle Bölgesi, yüzde 72’lik oranla Türkiye’nin en yüksek kayıp-kaçak elektrik kullanımına sahip bölgesi. Türkiye’de tarımsal sulama için kullanılan elektriğin yüzde 50’sinden fazlası bizim bölgemizde harcanıyor. 81 ilde tarımsal sulama için toplam 9 milyar kWh enerji tüketiliyor. Bunun 5 milyar kWh bizim bölgede kullanılıyor. Bunun sebebi kayıt dışı ve sayaç takılmadan yapılan kullanım. Bazı çiftçiler fatura ödemediği için israf ediyor. Yağmur yağarken veya yağmur sonrası bahçeyi tarlayı sulayan bile var. Biz şartları çok zorlayarak sıkıştırarak tarımsal sulamada kullanılan elektriğin ancak yüzde 8’ini taahhüde bağlayabildik. Ancak tarımsal sulamadaki elektriğin yüzde 92’si hala kaçak kullanılıyor.” dedi.
3 YILDA 1 MİLYAR LİRA KAYBETTİ
Tarımsal sulamada kullanılan elektriğin normal tarifeden satılması halinde 1.7 milyar liralık bedeli olduğunu bildiren Dicle Elektrik Dağıtım Yönetim Kurulu Başkanı Atalay, kayıt dışı nedeniyle biz sadece 150 milyon lirasını toplayabildik. Fiyat eşitleme mekanizmasında verdiği destekleme düşerse üç yılda 1 milyar TL para Geri kalan para şirketin cebinden çıktı.” şeklinde konuştu.
KAYMAĞINI TOPRAK AĞALARI YİYOR
Dicle Elektrik Dağıtım, bedeli ülke genelindeki herkes tarafından ödenen kaçak elektrik kullanımının önüne geçmek ve çiftçiyi kayıt altına almak için sayaç takmaları kaydıyla, 2016 yılında tarımsal sulamada kullanılan elektriğin bedelinde yüzde 65 oranında indirim sağlayan bir kampanya başlattı. Kampanya çerçevesinde bölge insanını bilgilendirmek için evlere mektuplar gönderen, muhtarlar, ziraat odası başkanları ve bölgenin ileri gelenleriyle bir araya gelen Dicle Elektrik, bunun için TV ve radyolara reklamlar verdi, billboardlarla ilan verdi. Hatta web sayfalarında Türkçe’nin yanı sıra Kürtçe vatandaşı kayıt altına davet eden çağrılarda bulunan enerji şirketi, buna rağmen istenilen sonucu alamadı.
Özellikle bazı çiftçilerin elektriği ücretsiz kullanmaya alıştıdığına dikkat çeken Atalay, tüm çabalarına karşın Şanlıurfa ve Mardin’deki 28 bin kaçak trafodan yalnızca 2 bin 500’üne sayaç takabildiklerini söyledi. Bölgedeki tarımsal üretiminin rantını sahip oldukları geniş arazilere ektikleri ürünü yeraltı suyu ile suladığı halde elektriğe bedel ödemeyen toprak ağalarının yediğini savunan Memet Atalay, “Bu işin kaymağını yiyenler yol kapama eylemleri yaptılar, vatandaşı isyana sevk ettiler. Dolayısıyla sayaç takmamıza engel oldular” dedi.
KAÇAĞI ÖNLEYEN SAYAÇ ÜRETTİ
Hedeflerinin, yaklaşık 3’te 2 oranında indirim uygulanan kampanyanın uygulandığı 2016 yılı içinde 28 bin trafonun tamamına sayaç takmak olduğunu ve bu konuda son derece kararlı olduklarını vurgulayan Dicle Elektrik Dağıtım Yönetim Kurulu Başkanı Memet Atalay, “Biz, yurtdışından da belli programlar alarak akıllı sayaçlar geliştirdik. 20 milyon doların üzerinde maliyeti olan gelişmiş IT sistemleri ve üreticilerle birlikte geliştirdiğimiz akıllı sayaçlarla dışarıdan müdahale tespit edilecek ve sistem uzaktan yönetilebilecektir.” dedi.
Abonelerin % 73’ünün “DEDAŞ’a işi düşmüyor”
Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak illerini kapsayan Dicle Elektrik Dağıtım Bölgesi yaklaşık 1.6 milyon aboneye sahip. Bu bölge yüzde 71.37 oranla Türkiye’ nin en fazla kayıp-kaçağı olan bölgesi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın elektrik dağıtım şirketlerinin performansını değerlendirmek amacıyla 21 Elektrik dağıtım bölgesinde yaptırdığı Memnuniyet Anketi’nden DEDAŞ için çıkan sonuçlar bölgedeki kaçak kullanım alışkanlığını ortaya koyuyor. Bakanlığın, “Dağıtım Şirketinizi ne kadar tanıyorsunuz” sorununa ankete katılanların yüzde 73’ü “Bizim DEDAŞ’a işimiz düşmüyor” yanıtını vermiş.