Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR'ın iştiraki SOCAR Türkiye tarafından Aliağa'da inşa edilen ve reel sektörün 6,3 milyar dolarlık yatırımla tek noktaya yaptığı en büyük proje olma özelliğini taşıyan STAR Rafineri, Petkim Rüzgar Enerjisi Santrali, Petlim Konteynır Limanı ve Aliağa Genel Müdürlük binasının açılışı için gerçekleştirilen törende konuştu.
Rafinerinin Türk-Azeri dostluğu ve iş birliğinin yeni nişanesi olduğunu dile getiren Dönmez, Aliağa'nın bugün Türk enerji tarihinde yeni bir döneme ev sahipliği yaptığını kaydetti.
Bakan Dönmez, petrokimya alanında Türkiye’nin en önemli üslerinden biri olan Aliağa’da bir yatırımı daha gerçekleştirmenin gururunu hep birlikte yaşadıklarını ifade ederek, "Türkiye ve Azerbaycan arasındaki kardeşlik öylesine güçlü, öylesine derin bağlarla birbirine bağlı ki pek çok hayali gerçeğe dönüştürdük. Aramızdaki bu muhabbet ve samimiyet kader ortaklığımızın tezahürüdür." diye konuştu.
Azeri şair Bahtiyar Vahapzade’nin şiirine atıfta bulunan Dönmez, iki ülkenin bayraklarındaki yıldızın bugün STAR Rafineri ile daha güçlü parladığını söyledi.
Dönmez, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in güçlü vizyonları ve gelecek perspektifleriyle iki ülkenin enerjideki stratejik pozisyonlarının daha da güçlendiğini vurguladı.
Devreye giren STAR Rafineri'nin Türkiye’nin işlenmiş petrol ihtiyacının dörtte birini karşılayacağına işaret eden Dönmez, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Bu da cari açığımızın yıllık 1,5 milyar dolar azalmasına katkı sağlayacak. STAR Rafineri devreye girdikten sonra toplam rafinaj kapasitemiz yüzde 33 artarak yıllık yaklaşık 40 milyon tona ulaşacak. Bu da kendi öz yeterliliğimiz anlamında oldukça önemli. Öte yandan, STAR Rafineri yaklaşık 5 milyon tonluk dizel üretimiyle de bu alandaki ithalatımızın yüzde 35 oranında azalmasını sağlayacak. STAR, Türkiye’nin ilk stratejik yatırım teşvik belgesine sahip projesi olması yönüyle de bizim için ayrı bir öneme sahip. Son 30 yıldır yapılan en büyük reel sektör yatırımı olan rafineri, aynı zamanda Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesindeki en büyük petrol operasyonlarından biri oldu. Hem Milli Enerji ve Maden Politikamızda hem de Hazine ve Maliye Bakanlığımız tarafından açıklanan Yeni Ekonomi Programı’nda petrokimya sektörünü öncelikli yatırım alanlarından biri olarak belirledik. Cumhurbaşkanımızın güçlü liderliği, bakanlıklarımız arasındaki uyum, koordinasyon ve yüksek sinerjiyle enerji ithalatımızı azaltacak her bir adımı büyük bir kararlılıkla atıyoruz. Büyük ve Güçlü Türkiye hedefimize giden yolda Azerbaycan’ı yanımızda görmek bizleri ziyadesiyle mutlu ediyor."
"Türkiye ekonomisine duyulan güvenin kanıtı"
Dönmez, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı'nın (TANAP) iki ülke arasındaki güçlü birlikteliğin en önemli sembollerinden biri olduğunu belirterek, "TANAP hem Türkiye'nin hem de Avrupa'nın enerji arz güvenliğine büyük katkılar sağlayacak. Ayrıca, Azerbaycan’ın küresel enerji piyasalarındaki tedarikçi rolünü daha da güçlendirecek. Sayın Cumhurbaşkanımızın daha önce de zikrettikleri üzere 'bölgedeki gücümüzü kardeşlikle büyüteceğiz.' Ülkelerimiz arasındaki güven ve istikrar bizleri bölgesel ve küresel enerjinin merkezi konumuna taşıyacak." ifadelerini kullandı.
Dönmez, Türkiye ekonomisine duyulan güvenin bugün SOCAR’ın yatırımıyla bir kez daha kanıtlandığı söyledi.
Ticaret savaşlarının yaşandığı bu dönemde Türkiye'nin dünyaya entegre olan serbest piyasa ekonomisiyle yatırımcılarına öngörülebilir bir gelecek sunduğuna dikkati çeken Dönmez, şunları kaydetti:
"Türkiye, yatırımcı dostu ve liberal enerji piyasalarıyla büyümek, Türkiye üzerinden dünyaya açılmak isteyen bütün yatırımcılara kapılarını sonuna kadar açıyor. Türkiye ve Azerbaycan 21. yüzyılın enerji tarihini birlikte yazıyor. Bölgenin enerji arz güvenliği için her türlü inisiyatifi birlikte alıyor. Türkiye ve Azerbaycan’ın ekonomik entegrasyonu arttıkça bölgemiz düne göre daha güçlü ve huzurlu. Gelecek nesillerimiz de bu iş birliğinden doğacak güçle yarınları daha büyük umutlarla kucaklayacak. Ayırca, kardeş Azerbaycan’ın 27. bağımsızlık yıl dönümünü kutluyorum. Türkiye-Azerbaycan ilişkisi tarih boyunca en üst seviyede işbirliğine dayanmış ve dünyaya örnek olmuştur. 'Bir Millet İki Devlet' anlayışımız tüm alanlarda olduğu gibi enerjide de kendisini göstermeye devam edecek."
Yatırımlar 19,5 milyar dolara ulaşacak
SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev kendileri için tarihi bir gün olduğunu ve dünyanın en yeni teknolojileriyle donatılan STAR Rafineri'nin Türkiye ve Azerbaycan arasında gelişen ekonominin en önemli projelerinden biri olacağını kaydetti.
SOCAR olarak Türkiye’de 14,2 milyar dolara ulaşan yatırımları bulunduğunu anımsatan Abdullayev, "Tüm projeler tamamlandığında yatırım miktarımız 19,5 milyar dolara ulaşacak." dedi.
Yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesi
Yapımı yaklaşık 7 yıl süren ve 6,3 milyar dolara mal olan yatırım, Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde son yıllarda gerçekleştirilen en büyük petrol operasyonları arasında yer alıyor.
Türkiye'deki ilk "Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi"ne sahip proje olma özelliği taşıyan rafinerinin Türkiye'nin dış ticaret açığını tek başına yıllık en az 1,5 milyar dolar azaltacağı öngörülüyor.
Yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasiteli tesisin 4,8 milyon tonluk dizel üretim kabiliyetiyle dizelde ithalat oranını yüzde 40'ların altına düşürmesi bekleniyor.
İnşaatında günlük ortalama 10 bin işçinin çalıştığı tesiste açılışın ardından bin 100 kişi istihdam edilecek.
(AA)