Sebze ve meyve fiyatlarındaki artışa bir de aynı cins ürünler arasındaki fiyat makası eklendi. Sebzede kalite ve niteliğe göre en fazla 5 TL fiyat farkı olması gerekirken şimdi 15 katı fiyat farkı görülüyor.
Antalya halinde, aynı cins ürünler arasında 3 ile 15 kat arasında fiyat farkı var. Antalya halinde, dolmalık biberin kilo fiyatı 2 ile 30 TL arasında değişiyor. Yani halde 2 TL'ye de dolmalık biber var, 30 TL'ye de.
Antalya halinde dolmalık biberde en düşük fiyat 2 TL iken, İstanbul halinde en düşük fiyat 25, en yüksek fiyat ise 30 TL.
Belediyeler tarafından düzenli duyurulan hal fiyatlarına bakıldığında, Antalya'da köy biberin fiyatının 4 ile ile 30 TL arasında değiştiği görülüyor. İstanbul'da aynı biberde taban fiyat 28 TL'den başlıyor, en yüksek fiyat ise 35 TL.
Çok tüketilen bir başka aran olan domatese bakıldığında, Antalya halinde, çeri domatesin 7 ile 35 TL, pembe domatesin 5 ile 25 TL, kokteyl domatesin ise 3 ile 18 TL arasında fiyatı olduğu görülüyor. İstanbul hal fiyatlarına göre ise çeri domatesin en düşük fiyatı 30 TL, kokteyl domatesin en düşük fiyat ise 30, en yüksek fiyatı ise 38 TL. Pembe domates ise İstanbul'da en düşük 30 TL'den satılıyor.
Dolmalık biber örneğinden bakıldığında, Antalya'da 2 TL'ye dolmalık biber varken, İstanbul'da 28 TL'den aşağı dolmalık biber satılmıyor. Antalya'da dolmalık biber fiyatları arasında, yaklaşık 15 kat fiyat farkı varken, İstanbul'da bu farkın kapandığı, taban fiyatın 25 TL olduğu, en yüksek dolmalık biber fiyatının ise 30 TL olduğu görülüyor. Yani Antalya'daki tavan fiyat, İstanbul'da taban fiyat haline geliyor.
Sebze ve meyvede fiyatı ürünün cinsi ve kalitesi belirliyor. Dolayısıyla, domatesin, biberin ve tüm ürünlerin farklı fiyatı olması normal karşılanıyor. Ancak, aynı cins bir domatesin Antalya'daki tavan fiyatının İstanbul'da taban fiyat haline gelmesi tam anlaşılamıyor.
Hal komisyonları, nakliye ve maliyeti etkileyen tüm giderler eklendiğinde bile, bu durum tam açıklanamıyor. Yani, eğer bu giderler eklendiğinde, Antalya'da 2 TL'lik bir dolmalık biber, İstanbul'da en düşük 25 TL'den satılıyorsa, Antalya halinde en yüksek fiyatı 30 TL olan dolmalık biberin de 30 TL'den satılmaması gerekiyor. Çünkü Antalya halinde 2 ile 30 TL arasında dolmalık biber satılırken, İstanbul'da 25 ile 30 TL arasında satılıyor ve fiyat farkı 15 katı değil.
Sabah Gazetesi'nde yer alan habere göre, Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, halde aynı cins üründe bu kadar makas farkının olmaması gerektiğini söyledi.
Fiyatlarda son dönemde yaşanan tırmanmayı üç ana nedene bağlayan Tavşan, "Birincisi ihracat. Hem iç hem de dışarıdan çok yüksek talep var. Böyle olunca içeride fiyat artıyor. Eğer arz artarsa fiyat artışı da frenlenir ancak havalar serin gidiyor. Hava koşulları nedeniyle hala tarla ürünü gelişmedi. Sera ürünü üretiliyor. Bir de buna ürün maliyetlerindeki artış da eklenince seradan çıkış fiyatı artıyor" dedi.
Antalya halinde domatesin kilogramının ortalama 15-20 TL olduğunu anlatan Tavşan, "Bu fiyat nisan ayı için çok yüksek. Ancak dediğimiz gibi ihracat ve havaların serin gitmesi fiyatları artırıyor. Bu fiyat İstanbul'da 30 TL'yi geçiyor" açıklamasını yaptı.
Böyle durumlarda devletin müdahale edebileceğini anlatan Tavşan, "Ürün takibi daha iyi yapılmalı. Biz ihracatın kısılmasını çok doğru bulmuyoruz ancak iç pazarda ürün yoksa gerekirse ihracatta da sınırlandırma gelebilir. Önceliğimiz kendi vatandaşımız olmalı" dedi.