SELİM KARAHAN
selim.karahan@aksam.com.tr
Batılı ülkelerden gelen ‘kebap ve dönere karşı kara kampanya-yemek yasağı haberleri arttı. Mutfak araştırmacılarına göre normalde bir şehirde farklı kültürlere ait mutfaklarının bulunması o şehrin kozmopolit yapısına işaret ediyor. Yüzyıllar boyunca uzak diyarlardan gelen yeni ve farklı yiyecekler, kültürlerin birbirleriyle yakınlaşmasına önemli katkıda bulundu.
HALKLARI YAKINLAŞTIRIYOR
Türkiye ve Arap ülkelerinden batı ülkelerine giden göçmenler de zaman zaman ırkçı saldırıların hedefi oldu ancak açılan döner ve kebap restoranlarının vazgeçilmezliğini engelleyemedi. Bugün döner özellikle Avrupa kıtasını adeta fethetmiş durumda. Herhangi bir Avrupa şehrinin en kalabalık caddesine gittiğinizde birden çok dönerciye rastlanabiliyor. Batı halkları döneri artık kendi ülkesinin doğal bir parçası olarak görse de İslamofobi’nin artması, bu yemekleri bazı Batılı politikacılar için adeta düşman haline getirdi. Böylece İtalya’dan ABD’ye anlamsız bir şekilde ‘dönerle mücadele’ başladı. Yöneticilerin artan bir şekilde dönerin yasaklanması için kuralları zorlamaya başladı. Döner karşıtı argümanlar ikiye ayrılıyor. Birincsi sağlıksız koşullar iddiası. Bu iddia sık sık dile getirilse de bugüne kadar döner yüzünden toplu bir zehirlenme yaşanmadı.
DESTEKLEYEN VERİ YOK
Avrupa Birliği tarafından yayımlanan hiçbir sağlık raporunda dönerin kamu sağlığına zarar verdiğine dair bir ifade yer almadı. İkinci olarak ise döner ve kebabın bölgesel kültürleri tehdit ettiği iddia ediyor. Dünyada farklı etnik yemeklerin yerel kültürü yok ettiği sonucuna varmış hiçbir bilimsel makale bulunmuyor. Dolayısıyla bu savaş mantık veya bilme değil tamamen korkuya dayanıyor.
Biz de pizzayı yasaklayalım
Batı'da dönere karşı başlatılan savaş doğal olarak Türkiye’den büyük tepki çekiyor. Son olarak kebap ve döner zinciri Bedri Usta’nın sahibi Bedrettin Aydoğdu yaşanan bu durumu ‘faşizm’ olarak değerlendirdi. Avrupa’da binlerce döner işletmecisi bulunduğunu hatırlatan Aydoğdu “Müslüman kültürüne ait dönere karşı bu karalama kampanyasını kabul etmiyoruz. Bizim binlerce Türk işletmecimiz yurtdışında bu yolla para kazanıyor. O halde biz de pizza ve hamburgere yasak getirelim” diye konuştu.
Dönere ‘cihat yemeği’ dediler!
2007-2015 arasında Minnesota eyaletini temsil eden kongre üyesi Michele Bachman 2013’ten beri ‘dönerin okullarda verilmemesi gerektiğini savunuyor. Bachman "Bu işler falafelle başlar, daha sonra çocuklar döneri de sever. Döneri de sevince ‘acaba başka ne güzellikler var’ diye düşünmeye başlar" demişti. Deli saçması gibi gelse de ABD'de Bachman'i destekleyen çok sayıda politikacı var.
Almanya ve Fransa da 'mücadele' ediyor
Almanya ve Fransa da son zamanlarda yoğun Türk nüfusa rağmen dönere savaş açan ülkeler arasında. Fransa, döneri Paris terör saldırısı sonrası Müslüman yemeği olarak nitelendirerek işletmelere gereksiz cezalar keserek dükkan kapatıyor. Almanya dönerin ismini değiştirmek istiyor. Hatta dükkanların tabelasında ‘döner’ yazıyor diye bir işletmeye 500 euro ceza dahi kesildi.
Verona ‘etnik yemeğe’ savaş açtı
GEÇTİĞİMİZ şubat, İtalya’nın Verona kenti de ilginç bir karar aldı. Irkçı çıkışlarıyla tanınan Verona Belediye Başkanı Flavio Tosi’nin zorlamasıyla, belediye şehirde ‘etnik’ lokanta açılmasını yasakladı. Tosi yaptığı açıklamada bu karar sayesinde şehrin dokusunu bozacak şekilde yemek yapan yerlere artık izin verilmeyeceğini söyledi. Verona’da son yıllarda artan Müslüman nüfusun etkisiyle döner ve kebaba talep patlaması yaşandı. Özellikle dönerciler geç saate kadar açık olduğu için İtalyan öğrenciler tarafından tercih ediliyor. Bu durum da bazı kesimleri rahatsız ediyor.
‘Sokakları dönerden temizleyeceğiz’
Geçtiğimiz haftadan beri Moskova’da büyük bir döner tartışması yaşanıyor. Moskova Ticaret Departmanı Başkanı Alexey Nemeryuk "Sokakları dönerden temizliyoruz. Yakında yok olacaklar" dedi. Nemeryuk’un bu açıklamalarına Moskovalılar büyük tepki gösterdi. Twitter’da kullanıcılar döneri korumak için ellerinden geleni yapacaklarını ve gerekirse şehri birbirine katacaklarını ifade etti.