Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bugün resmi ziyarette bulunacağı Özbekistan'da 1993'ten bu yana sağlık, eğitim, tarım, hayvancılık ve altyapı hizmetleri gibi çeşitli alanlarda 700'ün üzerinde projeyi hayata geçirdi.
TİKA'dan yapılan yazılı açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev'in, Özbekistan’daki TİKA projelerinin iki katına çıkarılması konusunda vardığı mutabakat sonrası, Başkanlığın ülkedeki faaliyetleri artarak hız kazandı ve bu yılın ilk çeyreğinde 725 projeye ulaştı.
2018 hedefleri
Orta Asya'nın 32 milyon nu¨fusuyla en bu¨yu¨k u¨lkesi Özbekistan'ın sağlık ve ilk yardım hizmetlerini daha etkin şekilde sunabilmesine katkı sağlamak için, 2018 yılında bu ülkeye 50 ambulans temin edilecek. Tam donanımlı ambulansların içerisinde teknolojik olarak ileri seviyede olan Türk malı ilk yardım ekipmanları bulunuyor.
Özbekistan'da, sağlık altyapısının geliştirilmesi ve yenidoğan u¨nitelerinin daha modern bir yapıya kavuşturulması için belirlenen farklı hastanelere 90 adet kuvöz ve tıbbi cihaz temin edildi. Çeşitli hastanelerde kullanılmak üzere 45 adet kuvöz, Özbekistan Sağlık Bakanlığına teslim edildi. Kalan 45 kuvöz ise 2018'in ilk yarısında verilecek.
Özbekistan ve Türkiye Sağlık Bakanlıkları iş birliğinde, TİKA'nın koordinasyonunda 26 Nisan-6 Mayıs arasında düzenlenen Sağlık Haftası Programı kapsamında, kardiyoloji, ortopedi, kulak burun boğaz, pediatri, göz, jinekoloji, üroloji, genel ve plastik cerrahi alanlarında muayene, ameliyat ve eğitimler gerçekleştiriliyor. Bu hafta kapsamında, yaklaşık 180 operasyon yapılacak, bin 200 kişi muayene edilecek ve 400 sağlık personeline eğitim verilecek. Sağlık Haftası çerçevesinde 2017'de 184 hasta muayene, 80 hasta ameliyat edildi. Özbek sağlık personelinin mesleki gelişimlerine katkı sağlanması amacıyla 222 personele eğitim verildi.
Başkanlık, Nisan 2017'de inşasına başlanılan Çocuk Spor Kompleksi Projesi, korunmaya muhtaç çocukların boş zamanlarını verimli geçirmeleri ve sporla olan bağlarının kuvvetlendirilmesini amaçlıyor. TİKA'nın, Özbekistan'da iş birliği yaptığı Sağlam Evlat Vakfı bünyesindeki mediko-sosyal merkezi arazisinde inşa edilen spor kompleksinde futbol, basketbol, masa tenisi sahaları ile hizmet binası ve kameriye bulunuyor.
23 anaokulu yenilenecek
Özbekistan'da okul öncesi eğitim politikalarını yönlendirmek ve etkin bir şekilde icra etmek üzere, yakın tarihte kurulan Okul Öncesi Eğitim Bakanlığının eğitim politikalarına destek sağlamak amacıyla Taşkent, Semerkant ve Buhara şehirlerindeki üç kreşin tadilat ve donanımı yapıldı. Başkanlık tarafından, 2018'in sonuna kadar toplam 23 anaokulunun tadilat ve donanımının yapılması planlanıyor.
Restorasyon projeleri
TİKA, Özbekistan'da tarihi eserlerin restorasyonuna da katkıda bulunacak. Tu¨rk-İslam ortak mirasına ait Hive, Semerkant ve Buhara'da, Özbekistan ile iş birliği içinde belirlenecek tarihi eserlerin restorasyonu ve çevre du¨zenleme çalışmalarına başlanması bekleniyor.
Projeler
Başkanlık, kırsal kesimlerine nitelikli sağlık hizmeti götürülmesi amacıyla ülkede faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarından Sağlam Evlat Vakfına toplam 12 adet tam donanımlı mobil klinik aracı temin etti. Jinekoloji, doğum, kardiyoloji uzmanı ve çocuk doktorundan oluşan ekip tarafından mobil kliniklerde sağlık taramasından geçirilen kişi sayısı 50 bini buldu.
Plastik Cerrahi Operasyonları Projesi kapsamında son 9 yılda Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti, Semerkant, Namangan, Buhara, Fergana ve Tirmiz şehirlerinde yaklaşık 3 bin 500 çocuk ve genç muayene edildi, 860 kişiye plastik cerrahi ameliyatı yapıldı. Özbek 20 hastanın tedavisi de Tu¨rkiye'de gerçekleşti. Bu yıl ise 765 çocuğun muayene edilmesine katkıda bulunan TİKA, 157 çocuk ve gencin de ameliyat edilmesini sağladı.
TİKA, Özbek sağlık kuruluşlarının etkin ve verimli bir şekilde çalışmasına destek sağlamak için onko-hematolojik hastalara 100 adet kök hu¨cre testi temin etti.
"Engelleri Aşıyoruz" projesi kapsamında geçen yıl engellilerin gu¨nlu¨k hayatlarını kolaylaştırmak amacıyla ihtiyaç sahiplerine 150 tekerlekli sandalye temin edildi. Bu yıl da ülkedeki Nevruz kutlamaları kapsamında yaşlı ve engellilere tekerlekli sandalye desteğinde bulunuldu.
Aral Gölu¨ bölgesinde yaşanan çevre felaketinin etkisiyle u¨roloji ve onkoloji servislerine başvuran hastaların talebinin karşılanması ve daha iyi şartlarda hizmet verilebilmesi amacıyla TİKA, Harezm Üroloji ve Onkoloji hastanelerine tıbbi ekipman ve ilaç desteği sağladı. Söz konusu hastanelerde ekipmanları kullanacak uzman sağlık personeli ile ameliyatlar yapılarak eğitim verildi.
Türkiye'nin tecrübesi Özbekistan ile paylaşılıyor
TİKA, turizm potansiyeli yu¨ksek Özbekistan'da, sektörde çalışacak nitelikli eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla Sergeli Turizm Meslek Okulunun kapsamlı tadilatını gerçekleştirerek örnek uygulama sınıfları oluşturdu. Proje, TİKA Başkanı Serdar Çam ve Özbekistan Turizmi Geliştirme Devlet Komitesi Başkanı Aziz Abduhakimov tarafından hizmete açılmıştı.
Turizmi Geliştirme Devlet Kurulunun talebi u¨zerine 24-30 Nisan 2017'de Başkanlığın desteğiyle Buhara'da yapılan "Turizm ve Otelcilik Eğitimi Programı" kapsamında otel yöneticiliği, ön bu¨ro, aşçılık, servis hizmetleri ve kat hizmetleri alanlarında 120 otel personeline eğitim verildi. Teorik ve uygulamalı olarak gerçekleştirilen eğitim programında Tu¨rkiye'nin deneyim ve tecru¨beleri paylaşıldı.?
TİKA'dan 600 güvenlik personeline eğitim
Polis Eğitimi İş Birliği Programları kapsamında 2011'den bu yana düzenlenen 28 programla yaklaşık 600 Özbek gu¨venlik personeline Tu¨rkiye ve Özbekistan'da eğitim verildi.
TİKA, Aralık 2017'den bu yana Türkiye'den uzman doktorlar tarafından verilen Anne Çocuk Sağlığı Destekleme Programı (AÇSAP), Çocuk İleri Yaşam Desteği (ÇİLYAD) ve Hamilelik Su¨reci İzleme Programı Acil Obstetrik eğitimleri kapsamında 180 Özbek uzmana eğitim verdi.
Türk doktorlardan oluşan heyet, geçen yıl Taşkent Vilayeti Çirçik şehri Perinatal Merkezi'nde 50, Cumhuriyet Jinekoloji Merkezi'nde de 50 olmak u¨zere 100 sağlık personeline "Yenidoğan Canlandırma Eğitimi" düzenledi.
TİKA, Özbekistan'da doğumevi ve benzeri hastanelerde çalışan uzmanların mesleki bilgi ve becerilerinin artırılması amacıyla u¨lkenin en bu¨yu¨k kadın doğum ve jinekoloji hastanesi olan Taşkent Kadın Doğum ve Jinekoloji Hastanesi bu¨nyesinde tıbbi simu¨lasyon merkezi kurdu.
Taşkent Hematoloji ve Kan Nakli Bilimsel Araştırma Enstitu¨su¨ ile Başkanlığın iş birliğinde kurulan Kemik İliği Nakil Merkezinde görevli Özbek uzmanlar için Tu¨rkiye'de 1,5, 3 ve 6 aylık eğitim programı du¨zenlendi.
Milli Eğitim Bakanlığı uzmanlarınca Özbekistan'ın 14 vilayetinden gelen ve çeşitli meslek liselerinde çalışan 22 eğitmene 30 gu¨n su¨ren Kaynakçılık Eğitimi düzenlendi.
AA ve TRT'nin medya eğitimleri
Özbekistan'dan, TİKA iş birliğiyle gerçekleştirilen Anadolu Ajansının (AA) Savaş Muhabirliği Eğitimi ve TRT Genel Mu¨du¨rlu¨ğu¨nu¨n ses, ışık, kameramanlık, montaj ve yapımcılık eğitimlerinde 11 kişi eğitim aldı.
AA'nın Ankara'da gerçekleştirdiği Enerji Muhabirliği Eğitimi'ne Özbekistan’ın çeşitli medya kuruluşlarından muhabirlerin katılımı sağlandı.
Bunların yanı sıra Özbekistan Çalışma Bakanlığı yetkililerinden oluşan 25 kişilik heyet, farklı tarihlerde Türkiye Çalışma ve Sosyal Gu¨venlik Bakanlığının du¨zenlediği organizasyon çerçevesinde tecru¨be paylaşım programlarına katıldı.
(AA)