ABD'yi zor durumda bırakan 'Musul' sorusu

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Toner günlük basın toplantısında, Musul operasyonunun Irak hükümeti tarafından yürütüldüğüne ilişkin açıklamaları tekrarlayınca, bir gazetecinin sorusu karşısında zorlandı. Toner’ın bir gazetecinin, “Ne zamandan beri ABD, yabancı askerlerin Irak içerisinde bulunması için Irak hükümetinin rızası olması gerektiğini düşünüyor? Daha önce siz girip önceki lideri devirdiniz.” sorusunu cevaplamakta zorlandığı görüldü.

Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, terör örgütü DEAŞ’ın Musul’dan çıkarılmasının “önemli bir stratejik oyun” olduğunu belirterek, örgütün şehri savunmak için ahlak dışı ve tehlikeli taktiklerle büyük bir direniş göstermesini beklediklerini söyledi.

Earnest, günlük basın brifinginde, Musul’u DEAŞ’tan geri alınmasına yönelik operasyona dair soruları yanıtladı.

Operasyonların ne zaman sonuçlanacağına ilişkin herhangi bir zaman çizelgesinin bulunmadığı belirten Earnest, “Bu operasyon şüphesiz DEAŞ’ı zayıflatmak ve nihayetinde yenilgiye uğratmaya yönelik daha kapsamlı çabaların önemli bir parçası. Operasyon, bu çabalarda ilerleme kaydedildiğinin bir göstergesi ancak hedefe ulaşmak için Irak içinde bile yapılması gereken daha birçok önemli iş var.” dedi.

Earnest, kentin örgüt için önemine dikkati çekerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Musul DEAŞ için sembolik bir ehemmiyete sahipken onları buradaki yerlerinden etmek önemli bir stratejik oyun. Bizim beklentimiz bu operasyonun biraz zaman alacağı yönünde çünkü Musul büyük bir şehir olduğu gibi DEAŞ da son iki yıldır burayı savunmak için kazılar yapıyor. Şehri korumak için masum insanların hayatlarını tehlikeye atmakta tereddüt etmeyeceklerini biliyoruz. Kenti ellerinde tutmak için son derece ahlak dışı ve tehlikeli taktiklere başvurabilirler.”

Earnest, örgütün büyük bir direniş göstermesini beklediklerini kaydetti.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün de aralarında bulunduğu bazı grupların, Şii milislerin gittikleri yerlerde savaş suçları işleyebileceklerine dair kaygılarının hatırlatılması üzerine Earnest, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu operasyonun evrensel insan haklarının gözeterek yapıldığından emin olmak ve bu tür operasyonların diğer dini gruplara karşı intikam almak için kılıf olarak kullanılmaması bizim en başından beri önemsediğimiz bir şey. Başbakan Haydar el-İbadi, Musul operasyonunda sadece Iraklı güvenlik güçlerinin kente gireceğinde ve şehrin DEAŞ’tan temizlenmesini onların yapacağında net oldu. Irak merkezi hükümetinin, Iraklı güvenlik güçlerinin askeri liderlerinin bu prensiplere uyacaklarına dair net taahhütlerini görüyoruz. Bu operasyonda da taahhütlerini tutmalarını bekliyoruz.”

- “Amerikan askerleri operasyonlara öncülük etmiyor”

Earnest’a Musul operasyonunda Amerikan askerlerinin görev alıp almadığı da soruldu.

Amerikan güçlerinin operasyonlara öncülük etmediğini ifade eden Earnest, “Savaşmak için donatıldılar, kendilerini savunmak için teçhizatlandırıldılar ama onların operasyondaki rolü Iraklı güvenlik kuvvetlerine danışmanlık yapmak ve yardım sunmak.” diye konuştu.

- “Irak’ta kimin olacağına karar vermede Irak hükümeti yetkiye sahip”

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Peter Cook da günlük basın toplantısında Musul operasyonuna ilişkin soruları yanıtladı.

Pentagon’un, Musul’un özgürleştirilmesine yönelik operasyonda Türkiye’nin yer alma hakkı bulunduğunu düşünüp düşünmediğine ilişkin bir soru üzerine Cook, “En başından beri dediğimiz gibi, Irak’ta kimin olacağına karar vermede Irak hükümeti yetkiye sahip. Türk ve Iraklıları bu konudaki endişelerini gidermek için aralarında konuşmaya teşvik ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Cook, Iraklı güvenlik güçlerinin, Musul operasyonuna ilişkin planı yerine getirmek açısından yapılan planlamanın ilerisine gittiklerini dile getirdi.

Bir soru üzerine Cook, Irak’taki ABD’li güçlerin büyük bir kısmının, operasyonda ön cephede yer almadıkları bilgisini verdi.

- Toner'i zora sokan soru

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mark Toner’ın brifinginde de gündem Musul operasyonuydu.

ABD hükümetinin Musul operasyonunun Irak hükümeti tarafından yürütüldüğüne ilişkin açıklamalarını tekrarlaması üzerine Toner’a, “Peki orada bulunan Amerikan askerleri emirleri Irak hükümetinden mi alıyor?” şeklinde bir soru yöneltildi. Toner, “Biz orada sadece eğitim ve danışmanlık için bulunuyoruz.” yanıtını verdi.

Bu yanıtın ardından bu kez de Toner’a, “Ne zamandan beri ABD, yabancı askerlerin Irak içerisinde bulunması için Irak hükümetinin rızası olması gerektiğini düşünüyor? Daha önce siz girip önceki lideri devirdiniz.” ifadesi kullanıldı.

Bunun üzerine Toner, “Şu anda şartlar farklı. Bugün Irak’ta seçilmiş bir hükümet var.” değerlendirmesinde bulundu.?