“Hassas cilt, modern dünyanın karşılaştığı ve aslında tam da anlaşılamayan bir hiperreaktif cilt sorunudur. Özellikle çeşitli kozmetiklerin cilde uygulanmasını takiben, ciltte ortaya çıkan subjektif bir karıncalanma ve sızlama hissi ile birlikte yüzde ve boyunda kızarıklık, batma ile yanma hissi görülme durumudur. Nadiren de olsa ciddi kızarıklık ve ödem görülebilmektedir. Bazen bu tablo o kadar şiddetli olur ki; buna status kozmetikus adı verilmektedir. Çevre kirliliği, çeşitli kullanılan ilaçlar, ultraviyole ya da genetik sebepler hassas cilt görülme sıklığını arttırmaktadır. Ayrıca; özellikle kadınlarda, sıcak ya da soğuk hava ya da adet döngüsü hassas cilt bulgularının ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Hassas cilde yol açan bir diğer faktörde psikolojik stres, sıcak su ile banyo yapma ve buhar terapileridir. Günümüzde kadınlarda daha sıklıkla görüldüğü ifade edilen hassas cilt, erkeklerde de gün geçtikçe görülme sıklığı artmaktadır. Çeşitli ülkelerde bu durumun sıklığının araştırılmasına yönelik yapılan çalışmalarda, görünme oranı toplumda %50-90 arasında değişmektedir. Çevresel kirlilik ajanlarına ve ilaçlara bağlı olarak görülme sıklığı gün geçtikçe artmaktadır. Hassas cilt bulgularının ortaya çıkmasında en sıklıkla üzerinde durulan faktörler; cildin yapısal bütünlüğünün bozulması, abartılı bağışıklık yanıtı ya da nöroduysal abartılı cilt yanıtıdır.
Özellikle gençlerde ileri yaş grubuna göre daha sıklıkla karşılaşılan hassas cilt tablosu, akne sorunu yaşayan gençlerde daha ciddi sorunlara yol açmaktadır. Çünkü akne tedavisinde kullanılan ilaçların hemen hemen hepsi; ciltte kızarıklık, kuruma, kaşınma, batma ve yanma ile seyreden sorunlara neden olmaktadır. Hassas cilt yapısına sahip bir genç, çoğu zaman bu ilaç tedavilerini tolere edememekte ve tedaviyi yarıda kesmektedir. Bu yüzden hassas cilt yapısına sahip gençlerde akne tedavisi çok daha zor olmaktadır. Dünyada bu sorunu dikkate alan araştırmacılar, hassas cilt yapısına sahip gençlerde akne tedavisini cilde uyumlu bir şekilde gerçekleştirebilmek amacı ile çeşitli doğal bileşiklerin, krem formunda cilde uygulanmasının yolunu açmışlardır.
Tüm dünyanın bildiği gibi akne terapisinin temelini niasinamid adı verilen Vitamin B3 oluşturmaktadır. Bu vitamin, ciltte akne lezyonlarını ortadan kaldırdığı gibi hassas cilde yol açan cildin yapılanma kusurlarını da düzeltmektedir. Aynı zamanda kırışıklık görünümünün giderilmesi ve özellikle akneye bağlı lekelerin giderilmesinde de çok etkili olduğu saptanmıştır. Özellikle hassas cilde sahip gençlerde yapılan araştırmalarda meyan bitkisinin bir alt grubu olan Glycyrrhiza inflata içerisinde bulunan flavonoid yapıdaki doğal bir bileşik olan likokalkon A’nın; ciltteki hassasiyeti ortadan kaldırdığı, bu hassasiyete bağlı görülen kızarıklık, kaşıntı ve yanma hissini engellediği ve tüm bunları da yaparken ciltteki akne oluşumuna karşı koyduğu saptanmıştır.
Bu doğal bileşiğin yanı sıra özellikle ciltte acıma ve yanma hissinin ortaya çıkmasına karşı koyan bir koku bileşiği daha saptanmıştır. Bu doğal bileşik (4-t-butilsiklohekzanol), ciltte özellikle acının ve sızının hissedilmesinde rol alan özel bazı sinir bölgelerini bloke ederek, hassas cildin acıma ve sızlama sorunlarını ortadan kaldırmaktadır. Bu sonuçlar ışığında araştırmacılar akne de niasinamid (Vitamin B3) kullanımı ile birlikte bu doğal bileşiklerin de cilde uygulanmasının, akne sorunu yaşayan ve hassas cilt yapısına sahip olan gençlerde hem akne sorunlarını ortadan kaldırdığı; hem de akne tedavisinde kullanılan ilaçların ciltteki tahriş edici etkilerine karşı koyarak, bu ilaçların daha rahat ve sorunsuz bir şekilde kullanılabilmesini sağladığını ifade etmektedirler.
Hassas cilt ve akne göz önüne alındığında, bu her iki tablonun da ortaya çıkmasına karşı koyan diğer doğal bileşiklerin başında resveratrol ile yeşil çayda bulunan ve çok uzun bir isme sahip olan epi gallo kateşin gallat (EGCG) doğal bileşiği gelmektedir. Bu her iki doğal madde de, ciltteki yağlanmayı azaltmakta, akneye yol açan bakterileri engellemekte, akne izlerinin oluşmasına yol açan serbest radikal hasarını engellemekte ve cildin hassasiyetini de baskılamaktadır. Bu yüzden hassas cilt yapısına sahip ve akne sorunu yaşan gençler öncelikle yukarıda adı geçen doğal bileşikleri içeren ve hassas ciltli kişiler için üretilmiş krem formlarını akne terapisinde öncelikle seçmelidirler. Eğer akne tedavisinde kullanılan ilaçlara bağlı olarak ciltlerinde hassas cilt sorunu ya da ciddi tahriş ortaya çıkmış ise bunu engellemek içinde aynı ürünleri tedaviye yardımcı olarak da kullanabilirler.
İlginç olarak akne tedavisinde kullanılan ilaçlar ile Vitamin A türevi ilaçlar ciltte çok tahriş yapmasına rağmen cildin kırışık görünümünün azaltılmasında da günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır. Bu kullanım ile akne tedavisinde kullanılan bu tür ilaçlar, cildin yapılanma kusurlarını ortadan kaldırmakta ve bu esnada da hem kırışıklıkları hafifletmekte hem de akne oluşumlarına karşı koymaktadır. Benzer şekilde akne tedavisinde kullanılan niasinamid, resveratrol ve yeşil çay (EGCG) cilt yaşlanmasının giderilmesinde, kırışıklık görünümünün azaltılmasında ve hem akneye bağlı hem de yaşlanmaya ya da güneş ışığına bağlı ortaya çıkmış olan cilt lekelerinin ortadan kaldırılmasında da kullanılmaktadır. Bu yüzden tüm dünya da bu içeriğe sahip antiakne ürünleri, özellikle cebini düşünen kadınlar tarafından, ultra pahalı kozmetik ürünler yerine, daha hesaplı olduklarından tüm dünyada cildin gençleştirilmesi için de kullanılmakladırlar.”
Aknede Kullanılan ve Cildi Bozan Bileşikler
Retinoik Asit (Vitamin A Türevleri)
Adapalen (Vitamin A Türevleri)
Benzoil Peroksit (Antibakteriyel)
Laktik Asit (Alfa Hidroksi Asit)
Glikolik Asit (Alfa Hidroksi Asit)
Aknede Kullanılan ve Cildi Tamir Eden Bileşikler
Niasinamid (Vitamin B3)
EGCG (Yeşil Çay Ekstresi)
Resveratrol (Siyah Üzüm)
Evening Primrose Yağı (Primroz Yağı)
Tea Tree Oil (Melaloyka Yağı)
Genistein (Soya Ekstresi)
L-Karnitin
Likokalkon A (Meyan Ekstresi)
Çinko
Hassas Cilt Sorunlarında Kullanılan Bileşikler
Likokalkon A (Meyan Ekstresi)
Niasinamid (Vitamin B3)
Dekspantenol (Vitamin B5)
4-tetrabutilsiklohegzanol (Doğal Koku Bileşiği)
Jojoba Yağı
Boraj Yağı
Evening Primrose Yağı (Primroz Yağı)
Bisabolol (Papatyadan İzole Edilir)
Resveratrol (Siyah Üzüm Kabuğundan İzole Edilir)
Slimarin (Deve Dikeninden İzole Edilir)
Yeşil Çay Ekstresi (Epi gallo kateşin gallat : EGCG)
Hamamelis Virginiana (Cadı fındığı)