Böceklerden öğreneceğimiz çok şey var

Boyutları ya da renkleri nedeniyle kendilerini akıllıca kamufle eden ve çoğu zaman dikkatimizden kaçan böceklerin gizemli dünyasını merak ediyor musunuz? Cevabınız “Evet”se ‘İnanılmaz Böcekler Sergisi’ tam size göre… “Böceklerden öğreneceğimiz çok şey var” diyen serginin yaratıcısı Lorenzo Possenti’yle doğanın minik yaratıklarını konuştuk. 

Bize kendinizden bahseder misiniz?

49 yaşındayım. Üniversite eğitimimi doğa bilimleri üzerine aldım. İtalya Toscana’da bilim insanı ve heykeltıraş olarak kariyerime başladım. Gençlik dönemlerimden beri her zaman sanatla bilimin arasındaydım. Bu sayede doğayı alışılmadık bir yerden ele alabiliyorum.2000 yılında büyük böceklerin modelini yapmaya karar verdim. 20 yıllık çalışmamın sonucunda ürettiğim modelleri dünyanın her kıtasında görebilirsiniz. Başlıca müşterilerimi dünyanın her yerinden müzeler ve enstitüler oluşturuyor. “İnsanların böceklerden öğrenecek çok şeyi var” diyorsunuz. 
Peki, bize ne söylüyorlar?
Çok fazlalar ve bizim karşılaştığımız benzer durumlara karşı çok farklı çözümler üretiyorlar. Bu yüzden onlardan öğrenecek çok şeyimiz olduğunu düşünüyorum. Bazen karşılaştıkları durumları kabul edemeyeceğimiz şekilde dehşet verici ve insanlık dışı çözseler de aksi şekilde bizden daha ‘insancıl’  çözümler de bulabiliyorlar. Sosyal böcekler yemeklerinin tamamını paylaşıyorlar, kendi benzerleri için çok büyük fedakârlık yapabiliyor ve kendi yavrularını korumak için onları silahlandırıp savaşa yollamaktansa kendileri savaşıyorlar.
Neden insanların ilgisini böceklere çekmek istiyorsunuz?
Böcekleri dünyamızın yabancısı olarak görüyorum. Bizden çok farklılar… Olağanüstü hayatlarını zorlukla yaşıyorlar, küçük görülmüşler. Bu yüzden doğayı keşfetmek için en uygun adaylar. Eğer önyargılarınızı bir kenara bırakarak gözlemlerseniz, alışılmışın dışındaki güzelliklerini, belirgin ve kuvvetli reflekslerini, yalnızca en yetenekli heykeltraşların yapabilecekleri zarif yüzeylerini ve korkutucu silahlarını size gösterirler... Doğa her ölçekte inanılmaz ve böcekler de bunun en açık örneği…

OLAĞANÜSTÜ BİR YAŞAMLARI VAR

Böceklere ilginiz ne zaman ve nasıl başladı?
Üniversite zamanlarında başladı... 3 boyutlu bir mikroskopla sarı bir çiçeğin anatomisini incelerken içinde çok ufak bir böcek gördüm. Yaşam biçimi dış iskeletine o kadar keskin oyulmuş, detaylıca o kadar iyi yontulmuştu ki aklıma ilk gelen şey, ‘herkes benim bu gördüğümü, hayatımızın içinde ki bu mikroskopik boyutlu böceğin güzelliğini görmeli’ olmuştu. Yalnız çok az insan böyle bir mikroskoba sahip olabileceği için bu gizli muhteşem dünyayı insanlara gösterebilmek için ayrıntılı ve boyutu büyütülmüş bir model yapmam gerektiğini düşündüm. Kısa bir süre sonra da böceklerin yaşam tarzının ne kadar olağanüstü olduğunu farkettim.
Çocukken böceklerden korkar mıydınız? 
Büyük bir ihtimalle evet, çok iyi hatırlayamıyorum. Üç oğlumun da böceklerden korktuklarını söyleyebilirim.
Eğer böcekler bu kadar devasa boyutlarda olsaydı ne olurdu sizce? 
Eğer böcekler benim modellerimdeki kadar büyük olsaydı dünyanın insanlara ev olabileceğini sanmıyorum. Karıncalar bugün bile bu kadar tehlikeliyken eğer birkaç milimetre daha büyük olsalardı neler olabileceğini hayal bile edemiyorum. 

UÇAĞIMI KAÇIRDIM AMA…

Böceklerle ilgili olan bir anınızı paylaşabilir misiniz? 
Ekim 2010 'da, Philadelphia’da yeni açılacak ‘ABD Boyunca Böcekler’ adlı sergim için basın toplantısı yapacakken uçağımı kaçırdım. Yanımda dört tane kelebek modeli vardı. Dolayısıyla sergi ben ve modeller olmadan başlayamazdı. İlk sergi alanı ABD’nin en ünlü müzelerinden biri olan Philadelphia Bilim Akademisi'ydi. Bu yüzden başka bir uçuşla New York'a gittim, New York'tan trenle Philadelphia'ya geçtim ve Amerikan firmasının çalışanlarının beni ve modelleri beklediği otele basın açıklamasından yalnızca bir kaç saat önce yani tam zamanında ulaştım.  Philadelphia'dan sonra sergi, San Fransisco Hayvanat Bahçesi, Sam Noble Müzesi ve Kanada Ottawa'nın dâhil olduğu birçok müze ve hayvanat bahçesinde sergilendi. Şimdi ise Detroit'te…

SERGİ HAKKINDA…

EXPO 2016 Antalya Kongre Merkezi’ndeki sergi, 30 Ekim’e kadar her gün 11.00-22.00 saatleri arasında ücretsiz olarak gezilebilecek. 6 metre genişliğindeki dev örümceklerin ve 4 metre uzunluğundaki dev karıncaların yer aldığı sergide, dokunarak deneyimlenebilecek 50’den fazla model de yer alıyor. Sergide gözden kaçan böceklerin dev replikaları ve vücut parçaları da var. Gözlerinizin içine bakan 150 santimetre kanat açıklığına sahip kelebekler ve 3 metre uzunluğundaki böcekler bu benzersiz sergide teşhir edilen dev heykel replikalardan sadece iki tanesi. Sergide ayrıca, böcek anatomisi, fizyolojisi ve embriyolojisiyle ilgili laboratuvar faaliyetlerine yönelik, parçalara ayrılabilen dev 3D model gibi eğitsel araçlar, videolar, gerçek numuneler, küçük 3 boyutlu tablolar ve çıplak gözle görülemeyen ince detaylar da sergileniyor. Sergide, orijinal boyutlarından yaklaşık 20 kat büyütülmüş dokunulabilen modelleri bulunan akrep, örümcek, kırkayak, çıyan, kabuklu, su ayısı ve yine böcek sınıfına girmeyen yay kuyruk da ziyaretçilere eşsiz bir deneyim sunuyor. Yaklaşık 700 metrekare alana kurulan sergide dünyanın her yerinden böcekleri içeren modellemeler ve duvar 
fotoğrafları da yer alıyor.